CNN hôm 30/11 công bố 117 trang tài liệu được phân loại là "tài liệu nội bộ, xin giữ bí mật" của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) tỉnh Hồ Bắc, miền trung Trung Quốc. Theo tài liệu này, ngày 10/2, Trung Quốc thông báo 2.478 ca nhiễm nCoV mới, trong khi báo cáo nội bộ lại ghi nhận 5.918 trường hợp mới, cao hơn 139%.

Con số cao hơn chưa bao giờ được tiết lộ đầy đủ vào thời điểm đó, vì hệ thống thống kê của Trung Quốc dường như đã hạ thấp mức độ nghiêm trọng của đợt bùng phát trong những tuần đầu đầy hỗn loạn của đại dịch.

Ngày 17/2, Trung Quốc báo cáo các trường hợp tử vong mới ở tỉnh Hồ Bắc là 93, trong khi báo cáo riêng là 196. Ngày 7/3, Trung Quốc công bố tổng số người chết ở tỉnh Hồ Bắc là 2.986, trong khi báo cáo riêng ghi nhận 3.456.

Các tài liệu từ tháng 10/2019 đến tháng 4/2020 cũng cho thấy một hệ thống chăm sóc sức khỏe không linh hoạt, nhiều hạn chế và không được trang bị tốt để đối phó với cuộc khủng hoảng. Tại một số thời điểm quan trọng trong giai đoạn đầu đại dịch, các tài liệu cho thấy bằng chứng về những sai lầm.

Các nhân viên y tế làm việc trong phòng chăm sóc đặc biệt tại một bệnh viện ở Vũ Hán hồi tháng 2. Ảnh: AFP.

Một trong điểm nổi bật trong tài liệu liên quan đến sự chậm chạp trong việc chẩn đoán bệnh nhân Covid-19 tại địa phương. Dù giới chức Hồ Bắc nói với công chúng rằng việc xử lý đợt bùng phát ban đầu hiệu quả và minh bạch, tài liệu cho thấy quan chức y tế đã thiếu sót trong việc xét nghiệm và báo cáo.

Theo dữ liệu ghi nhận từ đầu tháng 3, giới chức y tế mất khoảng thời gian trung bình là 23,3 ngày để xác định một ca nhiễm kể từ khi họ xuất hiện triệu chứng, cản trở đáng kể các bước để theo dõi và chống dịch.

Các bộ xét nghiệm ban đầu cũng không hiệu quả trong việc phát hiện Covid-19. "Xét nghiệm hồi cứu trên các mẫu ban đầu phát hiện ra rằng các mẫu âm tính với bộ dụng cụ xét nghiệm SARS (được sử dụng để chẩn đoán khi đó) hầu hết đều dương tính với virus corona mới", tài liệu cho biết. "Các công ty tư nhân được CDC ký hợp đồng đã sử dụng các chất ức chế lẫn nhau khi xét nghiệm, dẫn đến kết quả âm tính giả".

Tài liệu nội bộ cũng cho thấy một đợt bùng phát dịch cúm không được tiết lộ từ tháng 12/2019 ở thành phố Nghi Xương, tỉnh Hồ Bắc, và ở thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, nghiêm trọng hơn ở Vũ Hán. Các ca nhiễm cúm tăng 2.059% so với năm 2018. Hiện chưa rõ mối liên hệ cũng như tác động của đợt bùng phát cúm ở Nghi Xương, Tây An với đợt bùng phát Covid-19.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Ủy ban Y tế Quốc gia và Ủy ban Y tế Hồ Bắc hiện chưa bình luận về những công bố của CNN.

"Rõ ràng là họ đã mắc sai lầm. Những điều này gây ra hậu quả toàn cầu. Bạn không bao giờ có thể đảm bảo sự minh bạch 100%", Yanzhong Huang, một chuyên gia cấp cao về sức khỏe toàn cầu tại tổ chức tư vấn Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, nhận định.

Tài liệu CNN có được từ một người tố giác giấu tên nói rằng đã làm việc trong hệ thông y tế Trung Quốc. Hiện chưa rõ người này đã lấy được tài liệu bằng cách nào hoặc tại sao quyết định tiết lộ nó.

Tài liệu đã được 6 chuyên gia độc lập kiểm tra tính xác thực về nội dung. Một chuyên gia có quan hệ mật thiết với Trung Quốc cho biết đã xem một số báo cáo này trong quá trình nghiên cứu bí mật đầu năm nay. Một quan chức an ninh châu Âu am hiểu về các thủ tục và tài liệu nội bộ của Trung Quốc cũng xác nhận với CNN rằng tài liệu này là thật.

Trung Quốc đã nhiều lần bác bỏ những cáo buộc của Mỹ và các chính phủ phương Tây rằng họ cố tình che giấu thông tin liên quan đến virus. Bắc Kinh khẳng định luôn công khai, minh bạch, kịp thời cung cấp thông tin cho thế giới từ khi đại dịch bùng phát.