Mỏ than tại khu vực nhà máy nhiệt điện than Loy Yang ở thung lũng Latrobe thuộc bang Victoria, Australia. Ảnh: AFP/TTXVN

Sự bùng nổ chưa từng có về giá trị xuất khẩu tài nguyên của Australia sắp kết thúc trong bối cảnh có những dự báo rằng doanh thu từ quặng sắt, than đá và khí đốt của quốc gia châu Đại Dương này sẽ “lao dốc”.

Theo phóng viên TTXVN tại Sydney, trong bản tóm tắt mới nhất về hoạt động của các nhà xuất khẩu năng lượng và khai thác mỏ của Australia, Bộ Công nghiệp, Khoa học và Tài nguyên của quốc gia này cho biết giá trị của các lô hàng tài nguyên có thể đã đạt đến đỉnh điểm. Bộ Công nghiệp, Khoa học và Tài nguyên cho biết Australia đã xuất khẩu các mặt hàng tài nguyên và năng lượng trị giá 460 tỷ AUD trong 12 tháng tính đến cuối tháng 6/2023.

Tuy nhiên, cơ quan này dự báo mức thu nhập nói trên sẽ giảm xuống còn 390 tỷ AUD trong năm tài chính 2023-2024 trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại và các hạn chế đối với chuỗi cung ứng được nới lỏng.

Giá trị xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch của Australia sẽ đặc biệt giảm mạnh, với doanh số bán than nhiệt có xu hướng giảm từ 64 tỷ AUD trong năm tài chính 2022-2023 xuống còn 30 tỷ AUD vào năm tài chính 2024-2025.

Tương tự, việc giá khí đốt toàn cầu giảm mạnh (vốn đã tăng vọt lên mức cao nhất trong năm 2022) sẽ khiến số tiền thu được từ hoạt động sản xuất khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Australia bị giảm sút đáng kể. Doanh thu dự kiến sẽ giảm từ mức kỷ lục 92 tỷ AUD trong năm tài chính trước xuống còn 68 tỷ AUD  trong năm tài chính 2023–2024 trước khi giảm thêm xuống còn 60 tỷ AUD vào năm tài chính 2024-2025.

Bất chấp sự sụt giảm nghiêm trọng nói trên, xuất khẩu LNG của Australia vẫn được dự báo sẽ có giá trị hơn đáng kể so với giai đoạn 2020-2021, thời điểm chỉ đạt 30 tỷ AUD.

Theo Bộ Công nghiệp, Khoa học và Tài nguyên, quặng sắt - mặt hàng xuất khẩu từ lâu được coi là có giá trị nhất của Australia - cũng đã giảm xuống mức cao nhất trong những năm gần đây do nền kinh tế của Trung Quốc vẫn chưa phục hồi sau khi dỡ bỏ chính sách phong tỏa vì đại dịch COVID-19.

Bộ cho biết xuất khẩu quặng sắt trong năm tài chính 2024-2025 sẽ đạt 93 tỷ AUD, giảm mạnh so với mức 123 tỷ AUD trong năm tài chính 2022-2023. Trong năm tài chính 2023-2024, dự báo con số này là 110 tỷ AUD. Than luyện kim, được sử dụng trong sản xuất thép, sẽ giảm giá trị từ 60 tỷ AUD hồi năm ngoái xuống còn 42 tỷ AUD trong 2 năm tới.

Cùng với tình trạng bất ổn của nền kinh tế Trung Quốc, Bộ Công nghiệp, Khoa học và Tài nguyên lưu ý rằng lãi suất tăng nhanh trên toàn cầu cũng đang “đè nặng” lên giá cả hàng hóa. Một điểm sáng đối với các nhà xuất khẩu của Australia là ngành khoáng sản – vốn có vai trò rất quan trọng - đã đẩy doanh số bán hàng lên mức cao kỷ lục do nhu cầu tăng cao đối với công nghệ xanh, chẳng hạn như năng lượng tái tạo và xe điện.

Doanh thu từ các loại khoáng sản cần thiết cho quá trình chuyển đổi năng lượng đã tăng lên 46 tỷ AUD trong năm tài chính gần đây nhất. Mặc dù con số này được cho là sẽ giảm, nhưng doanh thu được dự báo sẽ vẫn đạt hơn 40 tỷ AUD mỗi năm.

Bà Madeleine King, Bộ trưởng Tài nguyên Liên bang Australia, cho biết lithium - một khoáng chất thiết yếu cho nhiều loại pin hiện đại - là kim loại quan trọng có giá trị nhất. Tuy nhiên, Australia có rất nhiều thứ khác bao gồm cobalt, nickel, mangan và than chì.

Báo cáo hàng quý mới nhất về tài nguyên và năng lượng đã nhấn mạnh kế hoạch của chính phủ trong việc hỗ trợ sự phát triển của ngành khoáng sản quan trọng nhằm đưa Australia trở thành một siêu cường năng lượng sạch, đồng thời giúp Australia và các đối tác thương mại đáp ứng các cam kết giảm lượng khí thải.     

Theo bà Madeleine King, Australia có vị trí thuận lợi để cung cấp nhu cầu dài hạn đối với kim loại cơ bản và các khoáng chất quan trọng như lithium - vốn là những thành phần quan trọng của công nghệ năng lượng sạch như pin, tấm pin Mặt Trời và tua-bin gió./.