Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA) ngày 2/2 cho biết sẽ tham khảo ý kiến người bản địa về thiết kế mới nhằm "tôn vinh văn hóa và lịch sử của Thổ dân".

Hình ảnh cố Nữ hoàng Anh Elizabeth II sẽ bị loại khỏi tờ 5 đôla Australia và hình Vua Charles III sẽ không được in. Quyết định này đồng nghĩa với việc sẽ không còn quốc vương nào của Anh có mặt trên tiền giấy Australia. Tuy nhiên, chân dung ông Charles III dự kiến vẫn xuất hiện trên tiền xu.

Tờ 5 đôla Australia. Ảnh: Reuters

Người dân Australia bày tỏ thương tiếc sau khi Nữ hoàng Elizabeth II qua đời ngày 8/9/2022. Tuy nhiên, một số nhóm dân tộc bản địa nhấn mạnh họ phản đối những tác động mà thực dân Anh từng gây ra, kêu gọi bãi bỏ chế độ quân chủ.

Australia theo chế độ quân chủ lập hiến, Vua Charles III hiện là nguyên thủ quốc gia. Năm 1999, Australia từng tổ chức trưng cầu dân ý để chuyển sang chế độ cộng hòa nhưng thất bại.

RBA cho hay quyết định loại bỏ hình ảnh quốc vương Anh được chính phủ của Thủ tướng Anthony Albanese ủng hộ. Ông là người luôn cổ vũ chuyển sang chế độ cộng hòa. Tờ tiền mới sẽ mất vài năm để thiết kế và in, còn tờ 5 đôla Australia hiện tại vẫn có thể sử dụng sau khi tiền mới được đưa ra.

Động thái này của RBA được những người ủng hộ đất nước theo chế độ cộng hòa ca ngợi. Họ nhấn mạnh người bản địa đã định cư tại Australia trước người Anh 65.000 năm.

"Australia tin vào chế độ trọng dụng nhân tài. Do đó, ý kiến cho rằng ai đó đáng được hưởng lợi từ đồng tiền của chúng ta theo quyền thừa kế là không thể chấp nhận, cũng như không thể chấp nhận quan điểm cho rằng họ nên là nguyên thủ quốc gia theo quyền thừa kế", Craig Foster, chủ tịch Phong trào Cộng hòa Australia, nói.

"Suy nghĩ rằng một vị vua không được dân bầu nên có mặt trên đồng tiền của chúng ta thay cho các lãnh đạo, bô lão Thổ dân và những người Australia lỗi lạc là không còn hợp lý".

Trong khi đó, Liên đoàn Quân chủ Australia chỉ trích quyết định này, cho rằng "trước khi tổ chức trưng cầu dân ý về việc người dân muốn tiếp tục để Quốc vương Anh làm nguyên thủ hay thay thế bằng một tổng thống, chính phủ đã tự ý loại bỏ Quốc vương khỏi tờ 5 đôla".

"Đây chắc chắn không phải là nền dân chủ của Australia", tổ chức này tuyên bố.

Hình ảnh quốc vương Anh bắt đầu xuất hiện trên tiền giấy Australia từ năm 1923 và trên tất cả các mệnh giá cho đến năm 1953, khi bà Elizabeth II đăng quang. Gương mặt của bà xuất hiện trên tờ tiền 1 đôla Australia từ năm 1966. Từ năm 1984, Australia thay tiền giấy 1 đôla bằng tiền xu. Chân dung Nữ hoàng Elizabeth xuất hiện trên tờ 5 đôla Australia bằng polymer từ năm 1992.