"Chúng tôi sẽ gửi yêu cầu để biến vùng Kherson trở thành địa phương hoàn toàn thuộc Liên bang Nga", TASS hôm nay dẫn lời Kirill Stremousov, người được mô tả là phó tỉnh trưởng chính quyền quân sự - dân sự ở Kherson.

Ông nói thêm rằng "trước cuối năm nay, Kherson sẽ hoàn toàn chịu sự quản lý của luật pháp Nga". Stremousov gợi ý rằng họ chỉ gửi đề nghị lên Tổng thống Putin mà không cần tổ chức trưng cầu dân ý.

Tuy nhiên, khi được hỏi về việc sáp nhập Kherson, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm nay cho biết người dân khu vực phải tự quyết định vận mệnh của mình và những quyết định như vậy cần có cơ sở pháp lý rõ ràng, giống trường hợp của Crimea, nơi Nga đã sáp nhập sau cuộc trưng cầu dân ý ở bán đảo năm 2014.

Quân nhân Nga và cư dân ở Kherson, miền nam Ukraine, hôm 4/5. Ảnh: AFP.

Tỉnh Kherson nằm ở phía bắc bán đảo Crimea và có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước uống và tưới tiêu cho khu vực này. Thành phố Kherson, thủ phủ của tỉnh, được đánh giá là mắt xích quan trọng trong chuỗi hậu cần của Nga thông qua bán đảo Crimea, cho phép họ chuyển pháo và thiết bị hạng nặng vào miền nam Ukraine bằng đường sắt.

Nga kiểm soát thành phố Kherson ngày 3/3, là đô thị lớn đầu tiên Nga kiểm soát được sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine từ ngày 24/2.

Bộ Quốc phòng Nga sau đó thông báo lực lượng nước này đã kiểm soát toàn bộ lãnh thổ tỉnh Kherson. Các cơ quan hành chính quân sự - dân sự được thành lập ở khu vực, đài truyền hình và phát thanh Nga bắt đầu phát sóng và hoạt động mua bán bằng đồng ruble giữa vùng này với Crimea được khôi phục.

Chính quyền Kherson cho biết sẽ tạo lại hệ thống ngân hàng, các cơ quan hưu trí cho khu vực và các chi nhánh của ngân hàng Nga có thể hoạt động ở Kherson trước cuối tháng này.

Hồi cuối tháng 4, Tổng thống Ukraine Zelensky cáo buộc Moskva dự định "tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý giả" ở Kherson để thành lập "Cộng hòa Nhân dân Kherson". Ông khẳng định kế hoạch này sẽ không thành công, cảnh báo Moskva sẽ phải hứng chịu những lệnh trừng phạt tàn phá nền kinh tế nặng nề nếu làm vậy. Bộ Ngoại giao Ukraine nhấn mạnh "tất cả cuộc trưng cầu dân ý giả tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng tạm thời đều không hợp lệ và không có giá trị pháp lý".

Lực lượng Nga được cho là đang củng cố hiện diện quân sự tại các mục tiêu đã kiểm soát ở miền nam Ukraine, trong lúc giao tranh diễn ra ở miền đông. Thượng nghị sĩ Nga Andrey Turchak đã tuyên bố lực lượng Nga "sẽ hiện diện vĩnh viễn" ở Kherson và Nga sẽ giúp giải quyết các vấn đề của địa phương này thông qua viện trợ nhân đạo, đồng thời cam kết hỗ trợ Kherson như hai vùng ly khai ở miền đông Ukraine.

Vị trí tỉnh Kherson, miền nam Ukraine. Đồ họa: Washington Post.