Chính quyền Tổng thống Joe Biden ngày 6/11 công bố gói viện trợ quân sự mới nhất cho Ukraine trị giá 3,75 tỷ USD. Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Laura Cooper cho biết đây là "gói viện trợ an ninh có tổng giá trị lớn nhất" mà Washington cam kết tới nay.

Gói viện trợ mới có 50 thiết giáp M2 Bradley kèm 250.000 viên đạn pháo 25 mm. Nó cũng bao gồm 50 tên lửa chống tăng TOW, 100 thiết giáp M113, 50 thiết giáp kháng mìn, 18 pháo tự hành 155 mm, đạn pháo, đạn súng cối, đạn tên lửa phòng không và nhiều loại vũ khí cá nhân khác.

Gói viện trợ mới nhất không bao gồm xe tăng chiến đấu chủ lực tiên tiến của phương Tây mà Ukraine mong muốn, song được đánh giá cung cấp đáng kể hỏa lực bổ sung cho nước này. Sự xuất hiện của phương tiện có tính cơ động cao như thiết giáp Bradley có thể giúp lực lượng Ukraine tiến hành các chiến dịch phức tạp hơn nhắm vào vị trí của Nga.

"Đây là thời điểm thích hợp để Ukraine tận dụng năng lực của họ và thay đổi động lực trên chiến trường", bà Cooper nói. "Người Ukraine đã cho thấy họ ngày càng tác chiến hiệu quả".

Thiết giáp Bradley được chuyển tới Garkalne, Latvia hồi tháng 2/2017. Ảnh: Reuters.

Khi cuộc chiến đã bước sang tháng 11 và Ukraine đã đẩy lùi lực lượng Nga khỏi Kiev, Kharkov và Kherson, Mỹ cùng đồng minh đã đẩy mạnh cung cấp các loại vũ khí ngày càng tiên tiến và có tính sát thương cao hơn, đáp ứng yêu cầu từ lâu của Kiev.

Các quan chức Nhà Trắng cho biết Ukraine đang có những thứ họ cần vào lúc này. Mỹ đưa ra quyết định cung cấp vũ khí dựa trên những gì họ tin lực lượng Ukraine có thể được huấn luyện cách sử dụng và bảo dưỡng chúng. Khi Kiev chứng minh được năng lực này, Washington có xu hướng chuyển giao nhiều vũ khí hơn, theo giới chức Mỹ.

Bà Cooper cho biết lực lượng Ukraine sẽ cần được huấn luyện cách sử dụng Bradley, nên sẽ mất vài tháng trước khi mẫu thiết giáp này xuất hiện trên chiến trường.

Khi Mỹ quyết định gửi thêm những khí tài mới, nhiều đồng minh châu Âu cũng có động thái tương tự. Sau khi Mỹ tuyên bố gửi lựu pháo cho Ukraine, Đức cũng gửi lựu pháo. Khi Washington chuyển tên lửa phòng không, Berlin cũng làm vậy. Đức cho biết họ sẽ gửi hệ thống tên lửa Patriot sau thông báo của Mỹ tháng trước.

Đức thậm chí đã chuẩn bị xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard để có thể cung cấp cho Ukraine, nhưng đang chờ quyết định của ông Biden về việc có gửi xe tăng Abram mà Mỹ sản xuất tới Kiev hay không.

"Chúng tôi làm theo những gì ông Biden làm", một quan chức hàng đầu của Đức nói.

Quyết định cung cấp thiết giáp cũng không có gì khác biệt. Sau khi chính quyền ông Biden công bố viện trợ Bradley, Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng cam kết gửi xe chiến đấu bộ binh Marder có năng lực tương đương cho Ukraine. Đức đưa ra cam kết ban đầu là 40 chiếc Marder, trong khi Pháp cam kết chuyển giao xe chiến đấu bộ binh AMX-10 RC mà nước này phân loại là xe tăng hạng nhẹ cho Ukraine.

Trong những tuần gần đây, châu Âu và các nhà ngoại giao Ukraine nói rằng họ lo sợ Nga sẽ mở đợt tấn công mới trong những tháng tới, trong đó tham vọng kiểm soát cả thủ đô Kiev.

Giới phân tích quân sự cho rằng các phương tiện chiến đấu mới có thể đóng vai trò quan trọng trong các cuộc tấn công của Ukraine trong tương lai hoặc bảo vệ họ trước các đợt tấn công mới của Nga. Thiết giáp Bradley, Marder hay M113 cho phép quân đội Ukraine di chuyển nhanh chóng hơn trên chiến trường, đồng thời được bảo vệ tốt hơn trước hỏa lực của đối phương. Được mô tả là "sát thủ diệt tăng", Bradley được trang bị vũ khí chống tăng TOW và một khẩu pháo cỡ nòng 25 mm.

Xe chiến đấu bộ binh Marder tham gia tập trận tại Munster, Đức hồi tháng 9/2018. Ảnh: Reuters.

Quan chức Ukraine đã thúc giục phương Tây cung cấp khoảng 700 phương tiện chiến đấu bộ binh cũng như thêm xe tăng và lựu pháo. Mỹ hiện sở hữu nhiều thiết giáp Bradley và quan chức nước này cho biết gói viện trợ 50 chiếc được thông báo hôm 6/1 chỉ là khởi đầu.

Ben Barry, cựu chỉ huy xe tăng Anh và hiện là thành viên Viện Các vấn đề Chiến lược Quốc tế ở London, nói rằng thiết giáp Bradley và Marder có thể là những yếu tố mang tính quyết định trên chiến trường Ukraine nếu được cung cấp đủ số lượng.

"Thiết giáp Bradley hứa hẹn cải thiện đáng kể hiệu quả của lực lượng bộ binh Ukraine và không có phương tiện chiến đấu bộ binh nào của Nga ở chiến trường Ukraine là đối thủ của chúng. Quân đội Nga sẽ thực sự lo lắng", ông nói.

Peter Beaumont, nhà phân tích của Guardian, cho rằng việc bổ sung các phương tiện như Bradley sẽ tăng cường đáng kể năng lực bộ binh mà Ukraine đã phát huy rất hiệu quả trong các cuộc phản công ở Kharkov, Donetsk và Kherson năm ngoái. Bradley được xem là một phương tiện chiến đấu hiện đại, hữu ích trong các cuộc giao tranh đô thị như ở Bakhmut.

Beaumont thêm rằng các phương tiện như AMX-10 RC cũng rất phù hợp với cách chiến đấu của Ukraine, dù không có lớp giáp dày và khả năng chiến đấu bằng các loại xe tăng chiến đấu chủ lực. Được trang bị pháo 105 mm, AMX-10 của Pháp nhanh hơn và linh hoạt hơn M1 Abrams của Mỹ. Đặc biệt, AMX-10 có phạm vi hoạt động khoảng 800-100 km, gần gấp đôi xe tăng Mỹ.

"Đợt viện trợ vũ khí mới cho thấy quyết tâm ngày càng tăng từ phương Tây rằng cuộc chiến của Nga ở Ukraine nên kết thúc càng nhanh càng tốt", Beaumont nhận định.

Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: WP.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng đánh giá cao gói viện trợ mới từ Mỹ và đồng minh.

"Lần đầu tiên chúng tôi có xe thiết giáp Bradley, đây chính là những gì chúng tôi cần. Súng đạn mới, gồm cả những loại có độ chính xác cao. Tên lửa mới và phương tiện bay không người lái mới", ông nói. "Cuối cùng, chúng tôi cũng có thể đưa sức mạnh và hợp tác quốc phòng của Ukraine lên một tầm cao mới. Một mức độ mà chúng tôi thực sự cần vào lúc này".