Động thái triển khai một chiến đấu cơ hạng nhẹ tiến hành nhiệm vụ tuần tra hàng ngày trên đội hình hơn 200 tàu cá Trung Quốc neo đậu tại bãi đá ngầm gần đảo Sinh Tồn Đông thuộc chủ quyền Việt Nam được Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana thông báo vào cuối ngày 27/3.

Philippines trước đó đã yêu cầu Trung Quốc rút đội tàu này, nhưng Bắc Kinh từ chối, lấy lý do những con tàu đó đang trú tránh thời tiết xấu. Cảnh sát biển Philippines cho biết những tàu này do dân quân biển Trung Quốc điều khiển, neo đậu gần đảo Sinh Tồn Đông, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, từ hôm 7/3 và bật đèn suốt đêm mà không đánh bắt, dù thời tiết thuận lợi.

Đội hình tàu Trung Quốc neo đậu tại bãi đá gần đảo Sinh Tồn Đông của Việt Nam. Ảnh: Maxar.

Ngoài chiến đấu cơ, Philippines đã triển khai tàu hải quân, cảnh sát biển tới khu vực để giám sát tình hình, Lorenzana cho hay, thêm rằng lực lượng tàu tuần tra này có thể "gia tăng hiện diện" trong thời gian tới.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila không phản hồi yêu cầu bình luận.

Cộng đồng quốc tế đang gia tăng quan ngại trước trước sự hiện diện mà Philippines mô tả là "mang tính đe dọa" của đội tàu Trung Quốc. Nhiều nước, trong đó có Mỹ và Australia, đã bày tỏ lo ngại trước tình hình căng thẳng mới ở khu vực.

Trong cuộc họp báo ngày 25/3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định hoạt động của các tàu Trung Quốc trong phạm vi lãnh hải của Sinh Tồn Đông thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế.

Vị trí đảo Sinh Tồn Đông (khoanh đỏ) thuộc cụm Sinh Tồn ở quần đảo Trường Sa. Đồ họa:Wikipedia/RobertJordan.

"Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt vi phạm, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, thiện chí thực hiện Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển, nghiêm chỉnh tuân thủ DOC, đặc biệt là nghĩa vụ kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, tạo thuận lợi cho tiến trình đàm phán COC, đóng góp vào duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và trật tự pháp lý trên biển tại khu vực", bà Hằng nói.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao cho hay các lực lượng chấp pháp trên biển của Việt Nam đang thực hiện nghĩa vụ được quy định trong các luật của Việt Nam và luật pháp quốc tế.