ảnh minh họa

Sáng ra, vội đưa mắt nhìn lên vòm lá. Còn vài quả ổi mỡ chín vàng ươm bị dơi ăn lỗ chỗ nổi bật trên nền lá xanh, trời xanh đến nao lòng. Vội đi mót lại của lũ dơi thứ quả khai vị mùa thu. Ổi mỡ thịt trắng, ruột mềm, thơm ngọt đậm đà, cắn một miếng nghe cả khứu giác, vị giác, thị giác được thưởng thức chung một bữa tiệc nho nhỏ. Và cái dư âm của vị ngọt thơm ấy cứ vương vấn mãi cả trên tay, trên môi, trên tóc nửa ngày trời.

Nhìn sang cây ổi đào cũng lác đác vài quả chín tự bao giờ. Chao cái quả ổi đào, nhìn cũng đã thấy mê. Quả bé xinh xinh, màu vàng, bửa ra thấy thịt màu đào tươi làm nổi bật lên những chiếc hạt vàng sậm. Ổi đào vừa đẹp vừa thơm nhưng vị thơm ấy không da diết, bồi hồi mà thanh thanh, thoang thoảng giống như một cô gái được cả thanh lẫn sắc, chỉ thỉnh thoảng điểm một nụ cười đầy ý tứ khiến bao chàng trai mê mẩn mà chẳng biết cô có tình ý gì với mình hay không.

Đi hết cây ổi đào là đến cây ổi nghệ. Quả ổi nghệ không được đẹp mắt như ổi đào, ổi mỡ. Thậm chí có khi còn có lằn thành các múi nhỏ. Ổi nghệ chín cũng chỉ vàng nhẹ ngoài da. Song bên trong ruột, màu tươi như nghệ. Vị của quả này cũng pha chút hăng hăng và hương thơm thì trầm ấm hơn. Nhưng cả 3 giống ổi này bây giờ đã rất hiếm. Bởi lẽ, ra hoa vào cuối xuân, chậm rãi lớn từng chút một, đến mùa thu ổi mới bắt đầu chín.

Người bán hàng mong lấy lãi chẳng dại gì mà trồng thứ ổi này. Chỉ những người muốn ăn chơi, thừa đất thì may ra mới đón tiết thu sang bằng mùi ổi chín, bằng 3 mùi vị, sắc màu đẹp tự nhiên đầy tươi tắn ấy.

Trở lên nhà lúc này, bà hoặc mẹ đã đi chợ về. Thể nào cũng có quà. Thường là quả thị nhỏ bằng hòn cuội đặt trên bậu cửa sổ.

Ngày trước, chẳng ai dám mua thị vì nghe theo kinh nghiệm xưa truyền lại, cứ "ngửi hơi” thị là mít sẽ bị sượng. Nhưng sau mấy năm "cách li” thị, sang thu mít vẫn cứ sượng. Có lẽ tại trời đã có sương, có lẽ tại thời tiết thay đổi. Thị được "xoá tội”. Thế là thị thơm lừng khắp nhà. Hương thị nồng lên trong giấc ngủ trưa. Hương thị thoảng đưa trong giấc ngủ tối. Mùi thị nẫu ở đâu đó trong cơn mưa ngâu rả rích. Đứa nào cũng được chị đan cho một cái túi bằng len, để quả thị vào trong, xách tung tăng đi chơi. Đứa nào cũng bắt chước truyện Tấm Cám "bà để bà ngửi chứ bà không ăn”, thế rồi mắt trước mắt sau đã chén sạch.

Trẻ con cũng thuộc lòng câu "hồng tròn, thị vẹo, khế cong queo” nên tranh nhau quả thị vẹo để cho ngọt. Ăn xong, chả đứa nào "ngậm hột thị” được lâu, vì mau chóng nhả ra để xem nó to hay bé, để còn mang mài đi làm quân cá ngựa.