Nghiên cứu do Bộ Thủ tướng và Nội các New Zealand (DPMC) công bố trong tháng này cho thấy 91% người được hỏi chấp nhận cuộc sống "sẽ không bao giờ quay lại bình thường", dù họ đã tiêm chủng.

Báo cáo kết luận đa số người dân chấp nhận trạng thái sống "bị động" với Covid-19, gần một nửa (44%) giữ cảm xúc trung lập, còn 3/4 cảm thấy đất nước đang đi đúng hướng.

Người dân đeo khẩu trang chờ xe buýt trong ngày đầu tiên New Zealand áp dụng quy định bắt buộc đeo khẩu trang trên phương tiện công cộng ở Auckland hôm 31/8/2020. Ảnh: Reuters.

Cái giá phải trả cho đóng cửa biên giới như gia đình chia cách và đau khổ do mắc kẹt ở nước ngoài, dường như đã ít ảnh hưởng hơn. Suốt năm ngoái 75-80% ủng hộ đóng cửa biên giới.

Con số này tăng lên 84% theo báo cáo gần đây của DPMC. Họ "cảm thấy ổn khi ngừng đi lại với những quốc gia có nguy cơ cao", 53% lo lắng khi đất nước tái mở cửa biên giới với Australia và Quần đảo Cook theo Thỏa thuận đi lại tự do song phương.

Trên khắp thế giới, chính phủ một số nước đang tăng tốc mục tiêu "trở lại cuộc sống bình thường", tự do như trước đại dịch. Cách tiếp cận của New Zealand thận trọng hơn. Chính phủ không đảm bảo cuộc sống sớm trở lại bình thường, không đưa ra thời hạn mở cửa biên giới ngay cả với người nhập cảnh đã tiêm chủng.

Thủ tướng Jacinda Ardern liên tục ví Covid-19 với vụ tấn công khủng bố 11/9 tại Mỹ. Thiệt hại do đại dịch gây ra sẽ thay đổi cách các quốc gia trên thế giới tiếp cận với an ninh, du lịch và nhập cư.

"Sau ngày 11/9, biên giới của chúng ta đã thay đổi vĩnh viễn. Và biên giới ấy có thể sẽ tiếp tục thay đổi vĩnh viễn do Covid-19", bà nói.

Michael Baker, nhà dịch tễ học kiêm giáo sư y tế cộng đồng New Zealand, đánh giá cách tiếp cận của chính quyền Arden gần thực tế hơn so với chính phủ một số quốc gia khác như Australia, bởi trong khi chính phủ Australia nhiều lần tuyên bố quay lại cuộc sống bình thường, nhưng chính sách của họ vẫn chưa phản ánh điều này.

Thủ tướng Australia Scott Morison đã vạch ra "con đường thoát khỏi đại dịch" gồm 4 giai đoạn. Giai đoạn ba, Australia sẽ coi Covid-19 như "cúm mùa", không phong tỏa, không cấm nhập cảnh với người đã tiêm vaccine, không hạn chế đi lại trong nước với người dân đã tiêm vaccine. Nhiều tuần sau khi thông báo chiến lược, các bang New South Wales và Victoria tiếp tục tái phong tỏa bởi Covid-19 bùng phát.

New Zealand đặt mục tiêu hoàn thành chiến dịch tiêm chủng toàn dân vào cuối năm nay nhưng chặng đường phía trước còn rất dài. Tính đến tuần này, mới 13,5% dân số trưởng thành được tiêm đầy đủ hai mũi, 20% tiêm một liều.

Nhiều chuyên gia, bao gồm Baker, cảnh báo ngay cả khi hoàn tất chiến dịch tiêm chủng, nhiều quốc gia vẫn không thể quay lại cuộc sống bình thường.

Nếu không tiêm vaccine 100%, dịch sẽ tiếp tục bùng phát. Quốc gia nào muốn giảm thiểu tử vong và bệnh tật, sẽ lại phải áp dụng các biện pháp như khẩu trang hay phong tỏa ngắn hạn.

"Có thể một thời điểm nào đó chúng ta sẽ không cần cách ly người nhập cảnh vào New Zealand nếu họ tới từ những nước đã kiểm soát dịch tốt, đã triển khai tiêm chủng toàn dân. Lúc đó, thế giới chắc chắn sẽ áp dụng hộ chiếu vaccine và yêu cầu xuất trình kết quả xét nghiệm âm tính trước ngày khởi hành", Baker nói.

"Về dài hạn, lộ trình phù hợp với New Zealand có thể hướng tới loại bỏ dần Covid", ông nhận định.