Hơn một thập kỉ trước, những cái tên "độc chiếm" trên bản đồ điện ảnh Trung Quốc phải kể đến Trương Nghệ Mưu, Trần Khải Ca, Phùng Tiểu Cương. Hiện tại, ngoài các nhân vật kì cựu ấy còn xuất hiện bóng dáng những nhà làm phim thế hệ trẻ hơn nhưng cũng tài năng không kém. Nếu yêu thích điện ảnh Hoa Ngữ, chắc chắn bạn phải biết 15 cái tên dưới đây.

1. Châu Tinh Trì

Châu Tinh Trì sinh năm 1962, là diễn viên kiêm đạo diễn, nhà sản xuất phim nổi tiếng người HongKong. Châu Tinh Trì nổi tiếng khắp thế giới vì đóng chính và đạo diễn phim hành động hài đình đám Đội Bóng Thiếu Lâm (2001) và Tuyệt Đỉnh KungFu (2004).

Châu Tinh Trì trong Tuyệt Đỉnh Kung Fu

Cả hai bộ phim đều kết hợp võ thuật với hài đặc trưng của Châu Tinh Trì, nổi tiếng với từ Quảng "mo lei tou" (được hiểu là "vô lý") – một thể loại gắn mác "nhảm" ở phương Tây. Những bộ phim này với các hành động và ngôn ngữ không giống ai, phi logic, mang lại tiếng cười cho khán giả.

Châu Tình còn tham gia viết kịch bản và là đồng đạo diễn của bộ phim hài lãng mạn kỳ ảo Mỹ Nhân Ngư, nói về một doanh nhân phải lòng một mỹ nhân ngư được phái đi ám sát anh. Bộ phim có doanh thu đứng thứ nhì ở Đại Lục sau Chiến Lang 2.

2. Từ Khắc

Đạo diễn Từ Khắc

Từ Khắc sinh năm 1950, là người gốc Hoa, sinh ra tại Việt Nam và khởi nghiệp tại HongKong. Từ Khắc nổi tiếng với những phim hành động, võ thuật, sử thi, gồm Once Upon A Time In China (Hoàng Phi Hồng, 1991) do Lý Liên Kiệt đóng chính, Seven Sword (Thất Kiếm, 2005) do Chân Tử Đan đóng chính, The Taking of Tiger Moutain (Trí Thủ Uy Hổ Sơn, 2014), gần đây nhất là bộ phim Địch Nhân Kiệt – Tứ Đại Thiên Vương (2018).

Từ Khắc học điện ảnh tại Mỹ, được xem là nhà làm phim tiên phong và đã giúp tái sinh điện ảnh võ thuật HongKong.

Năm 2015, Từ Khắc đạt giải thương danh giá Đạo diễn xuất sắc nhất năm. Năm 2017, Từ Khắc đạt giải thành tự trọn đời tại Giải thưởng điện ảnh châu Á.

3. Lý An

Đạo diễn Lý An

Lý An sinh năm 1954, là một đạo diễn phim người Đài Loan. Hiện nay ông được xem là đạo diễn gốc Trung Hoa đầu tiên thành công với cả dạng phim nghệ thuật lẫn thương mại tại Hollywood. Năm 2000, Ngọa Hổ Tàng Long giúp điện ảnh Hoa Ngữ lần đầu tiên chạm đến giải Oscar danh giá với hạng mục Phim Ngoại ngữ hay nhất. Chuyện Tình Sau Núi (2005) được xem là tác phẩm đánh dấu sự chín muồi trong sự nghiệp Lý An. Với tác phẩm này, Lý An là người châu Á đầu tiên đạt giải Oscar đạo diễn xuất sắc nhất năm 2006. Lần thứ hai Lý An đạt giải Oscar đạo diễn xuất sắc nhất vào năm 2013 với bộ phim Life Of Pi (Cuộc Đời Của Pi, 2012). Với những giải thưởng danh giá trên, Lý An được xem là "niềm tự hào của châu Á" trong nền điện ảnh.

4. Phùng Tiểu Cương

Đạo diễn Phùng Tiểu Cương

Phùng Tiểu Cương nổi tiếng là một nhà làm phim thương mại rất thành công ở Trung Quốc. Ông không ngại thách thức thương mại với việc lựa chọn đề tài phim. Năm 2016, với bộ phim Tôi Không Phải Phan Kim Liên thuộc thể loại phim hài tâm lý, Phùng Tiểu Cương đoạt giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại lễ trao giải Kim Mã của Đài Loan. Dù Phương Hoa là bộ phim gây tranh cãi, nhưng nó cũng nằm trong bảng những bộ phim có doanh thu cao nhất của Phùng Tiểu Cương. Hiện tại bộ phim mới nhất của ông là Chỉ Có Mây Biết do Hoàng Hiên và Dương Thái Ngọc đóng chính, vừa đóng máy tại New Zealand, hứa hẹn cũng sẽ là một bộ phim có doanh thu cao và đem về những giải thưởng lớn.

5. Trương Nghệ Mưu

Đạo diễn Trương Nghệ Mưu

Trương Nghệ Mưu là đạo diễn kỳ cựu của nên điện ảnh Trung Quốc với những đóng góp to lớn của mình từ những ngày đầu làm phim. Với tác phẩm đầu tay Cao Lương Đỏ (1987), Trương Nghệ Mưu bắt đầu để lại dấu ấn với khán giả. Việc sử dụng các kĩ xảo tạo hình và chỉnh sửa màu sắc hiện đại đã giúp Trương Nghệ Mưu trở thành bậc thầy điện ảnh nổi tiếng thế giới. Gia tài phim của Trương Nghệ Mưu bao gồm rất nhiều những tác phẩm nổi tiếng như: Anh Hùng, Thập Diện Mai Phục, Hoàng Kim Giáp.

Bên cạnh làm đạo diễn phim, Trương Nghệ Mưu còn là người chỉ đạo lễ khai mạc và bế mạc của Olympic Bắc Kinh năm 2008.

Năm 2005, Trương Nghệ Mưu dành giải thưởng danh giá : giải thành tựu trọn đời tại Liên hoan phim quốc tế Hawaii.

6. Vương Gia Vệ

Đạo diễn Vương Gia Vệ

Vương Gia Vệ không có quá nhiều tác phẩm trình làng điện ảnh, tuy nhiên, mỗi lần xuất hiện, tác phẩm của ông đều là những siêu phẩm khiến cả khán giả lẫn giới phê bình trầm trồ. Vương Gia Vệ được xem là một trong những đạo diễn châu Á xuất sắc nhất mọi thời đại. Ông là đạo diễn người Hoa đầu tiên chiến thắng giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Cannes năm 1997 với bộ phim Xuân Quang Xạ Tiết.

Ông cũng 3 lần chiến thắng giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông vào các năm 1991, 1994 và 2014. Những bộ phim gắn liền với tên tuổi ông như Tâm Trạng Khi Yêu, Trùng Khánh Sâm Lâm, Xuân Quang Xạ Tiết, A Phi Chính Truyện luôn được đánh giá là những bộ phim kinh điển của điện ảnh châu Á lẫn thế giới.

7. Trần Khải Ca

Đạo diễn Trần Khải Ca

Trần Khải Ca nổi tiếng với những bộ phim hiện thực đời sống khó "tiêu hóa" với hình ảnh tinh tế và cách kể chuyện sử thi. Năm 1993, Trần Khải Ca đạt Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes cho phim Bá Vương Biệt Cơ. Đây là bộ phim đi sâu vào cuộc đời của hai ngôi sao kinh kịch và người phụ nữ xen giữa vào họ, do Trương Quốc Vinh, Củng Lợi và Trương Phong Nghị đóng chính.

Năm 2002, Hòa Nhĩ Tại Nhất Khởi đã đem lại cho Trần Khải Ca giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Liên hoan phim quốc tế San Sebastián, bộ phim nói về tình cảm cha con của một người cha nghèo với đứa con thần đồng violin.

8. Điền Tráng Tráng

Đạo diễn Điền Tráng Tráng

Cùng với các bạn học khóa 1978 của ông ở Học viện Điện ảnh Bắc Kinh là Trương Nghệ Mưu và Trần Khải Ca, Điền Tráng Tráng được coi là một trong những đại diện tiêu biểu nhất trong thế hệ thứ năm của điện ảnh Trung Quốc, cùng với Trương Quân Chiêu. Các bộ phim của Điền Tráng Tráng được đặc trưng bởi đề tài gai góc, phong cách thực hiện giản dị và ý nghĩa sâu sắc với những tác phẩm tiêu biểu như Kẻ Trộm Ngựa, Lam Phong Tranh hay Mùa Xuân Trong Thị Trấn Nhỏ. Bên cạnh sự nghiệp đạo diễn và sản xuất phim, Điền Tráng Tráng còn là một giáo sư uy tín của Học viện Điện ảnh Bắc Kinh và là người nâng đỡ, bảo trợ và cố vấn cho nhiều đạo diễn tài năng của thế hệ điện ảnh trẻ Trung Quốc.

9. Hầu Hiếu Hiền

Đạo diễn Hầu Hiếu Hiền

Hầu Hiếu Hiền là một nhà làm phim của điện ảnh Đài Loan. Ông được biết tới như một trong những đại diện tiêu biểu nhất của trào lưu điện ảnh Làn sóng mới ở Đài Loan bắt đầu từ thập niên 1980. Ông là đạo diễn Đài Loan nói riêng và người Hoa nói chung đầu tiên được trao giải Sư tử vàng tại Liên hoan phim Venezia với tác phẩm Bi Tình Thành Thị năm 1989.

Tại lễ bế mạc Liên hoan phim Cannes lần thứ 68 (2015), đạo diễn Đài Loan Hầu Hiếu Hiền đã xuất sắc giành giải "Đạo diễn xuất sắc nhất" với bộ phim Nhiếp Ẩn Nương. Dù không được xướng tên lên nhận Cành cọ vàng, tác phẩm vẫn gây ấn tượng mạnh với các nhà làm phim quốc tế bởi sự tinh tế đậm nét phương đông qua từng thước phim.

10. Ngô Vũ Sâm

Đạo diễn Ngô Vũ Sâm

Ngô Vũ Sâm là một đạo diễn nổi tiếng của điện ảnh Hồng Kông với những bộ phim hành động. Ông còn trở thành đạo diễn người Hoa đầu tiên thành công ở Hollywood với các bộ phim ăn khách như Face/Off và Nhiệm Vụ Bất Khả Thi 2. Năm 2002, trên báo The Observer, Ngô Vũ Sâm đã được Dave Kehr xem là một trong những đạo diễn có ảnh hưởng nhất của điện ảnh đương đại. Thành công của Lật Mặt và Nhiệm Vụ Bất Khả Thi 2 đã giúp Ngô Vũ Sâm trở thành đạo diễn Hoa ngữ có doanh thu phòng vé cao nhất toàn cầu.

11. Đỗ Kỳ Phong

Đạo diễn Đỗ Kỳ Phong

Đỗ Kỳ Phong là nhà làm phim HongKong, ông được xem là người đang giữ kỷ lục về số lần được đề cử giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Giải thưởng điện ảnh HongKong. Đỗ Kỳ Phong đã 3 lần giành giải Đạo diễn xuất sắc nhất (trong tổng số 13 lần được đề cử) tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông cho các phim: Sinh Hỏa (2000), Đại Hòa Thượng (2004), Hắc Xã Hội (2006). Tại Giải thưởng Điện ảnh Kim Mã của Đài Loan, Đỗ Kỳ Phong cũng 2 lần được trao giải Đạo diễn xuất sắc nhất vào các năm 2000 (cho phim Sinh Hỏa) và năm 2004 (cho phim Đại Sự Kiện). Năm 2005, Đỗ Kỳ Phong đã được trao giải thưởng Thành tựu trọn đời tại Liên hoan phim Quốc tế Catalunya.

12. Khương Văn

Đạo diễn Khương Văn

Khương Văn là nhà làm phim với xuất phát điểm là một diễn viên. Ông được biết đến qua nhiều vai diễn nổi bật trong các phim điện ảnh Cao Lương Đỏ, Ba Chị Em Họ Tống (1997).

Với vai trò đạo diễn, Khương Văn cũng cống hiến hết mực cho nền điện ảnh Trung Quốc. Năm 2010, với bộ phim Nhượng Tử Đạn Phi, đóng cùng Châu Nhuận Phát, bộ phim này đã đoạt Giải thưởng điện ảnh châu Á năm 2012, và là bộ phim có doanh thu cao nhất năm đó.

13. Ô Nhĩ Thiện

Đạo diễn Ô Nhĩ Thiện

Ô Nhĩ Thiện là đạo diễn người Mông Cổ, thích đưa các yếu tố lịch sử, huyền ảo, phong tục tập quán và thần thoại vào phim của mình. Ông nổi tiếng với bộ phim Họa Bì 2, bộ phim trở thành phim tiếng Hoa hay nhất mọi thời đại. Ông cũng nổi tiếng với phim bom tấn năm 2015 Những Kẻ Trộm Mộ, một bộ phim bom tấn kì ảo.

14. Ninh Hạo

Đạo diễn Ninh Hạo

Ninh Hạo là một trong số ít những đạo diễn luôn tìm tòi trong thể loại phim. Ông nổi tiếng với những phim hài kinh phí thấp. Năm 2006, bộ phim Crazy Stone, nói về vụ trộm viên ngọc bích quý giá, đã trở thành một thành công "khủng" ở các phòng vé Đại lục. Năm 2009, sự thành công của Đua Xe Điên Cuồng đã đưa Ninh Hạo lên hàng các đạo diễn có doanh thu phòng vé tiền tỉ.

15. Ngô Kinh

Đạo diễn Ngô Kinh

Ngô Kinh vốn là diễn viên võ thuật Trung Quốc. Thành công của Chiến Lang 2 đem lại doanh thu 5,6 tỉ NDT, đồng thời giúp tên tuổi Ngô Kinh vụt sáng. Trong bộ phim, Ngô Kinh trở thành một lính đánh thuê quốc tế, là một thành công "khủng" ở phòng vé quốc tế.

15 cái tên với những phong cách và tuổi tác khác nhau, nhưng dù có là những cái tên lạ hay quen, thì tất cả họ đều đang đóng góp sức mình vào nền điện ảnh Trung Quốc nói riêng và điện ảnh châu Á nói chung, vươn tầm thế giới.