Dự án đường sắt cao tốc ở California đang bị trì hoãn.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chính thức ngừng chi khoản 929 triệu USD tiền tài trợ cho dự án đường sắt cao tốc ở California sau các mâu thuẫn giữa chính quyền ông Trump và tiểu bang này.

Cơ quan quản lý đường sắt liên bang Mỹ (FRA) ngày 16/5 thông báo đã hủy bỏ khoản tài trợ được trao cho California vào năm 2010 nhằm xây dựng đường sắt cao tốc, đáp ứng nhu cầu phát triển hạ tầng giao thông.

Giải thích về quyết định trên, FRA cho rằng, bang California “liên tục không tuân thủ” và “không thể tạo tiến trình hợp lý đối với dự án”.

Trong một tuyên bố, FRA cho biết, cơ quan này vẫn đang cân nhắc "tất cả các lựa chọn" về việc hoàn trả lại 2,3 tỷ USD trong quỹ liên bang mà bang này đã nhận được trước đó.

Khoản tiền này được trao cho California khi họ có tham vọng xây dựng một hệ thống đường sắt cao tốc trị giá 77 tỷ USD.

Ngoài số tiền 2,3 tỷ USD đã cấp, Washington đã xem xét lại việc chi tiếp 929 triệu USD để California xây dựng một phần tuyến đường sắt cao tốc với chiều dài 837 km từ Los Angeles đến San Francisco, cho phép tàu có thể đi với vận tốc 354 km/giờ và ước tính sẽ hoạt động vào năm 2033.

Đầu năm 2019, Thống đốc bang California Gavin Newsom đã thừa nhận kế hoạch hiện nay cho tuyến đường sắt cao tốc Los Angeles - San Francisco là quá tốn kém và mất thời gian. Thay vào dó, ông Newsom cho biết sẽ tập trung tức thì vào tuyến đường ngắn hơn đi qua Thung lũng Trung tâm.

Báo Los Angeles Times cho biết dự án đã đội vốn thêm 44 tỉ USD và chậm tiến độ 13 năm.

Thống đốc bang California cho rằng quyết định của FRA là “bất hợp pháp và là một cuộc tấn công trực diện vào California, cơ sở hạ tầng xanh và hàng ngàn công nhân ở Thung lũng Trung Tâm, những người đang xây dựng dự án này”.

Ông Newsom nói thêm “chính quyền Trump đang cố gắng áp đặt sự báo thù chính trị lên bang này” và thề sẽ đệ đơn lên tòa để bảo vệ “tiền bạc của California, bị quốc hội chiếm đoạt”, theo Reuters.

Thống đốc bang California nói rằng có sự "báo thù chính trị" trong quyết định của FRA là bởi California là một trong những tiểu bang đầu tiên viết đơn kiện sắc lệnh khẩn cấp quốc gia được Tổng thống Trump ban bố nhằm có tiền để xây bức tường dọc biên giới với Mexico.

Ông Trump gọi dự án của California là quá tốn kém và lãng phí, trong khi nó chưa thực sự cần thiết bằng việc xây bức tường biên giới, đảm bảo cho an ninh quốc gia Mỹ.

"Dự án Tàu Nhanh thất bại ở California, nơi số tiền đội vốn đang trở thành kỷ lục thế giới, đắt hơn hàng trăm lần so với Bức tường đang rất cần thiết!" - Tổng thống Mỹ nhận định.

Đáng nói là ngay cả dự án thay thế mà Thống đốc California trình bày cho dự án đường sắt cao tốc Angeles - San Francisco cũng là một dự án không được đ.ánh giá khả quan. Tuyến đường sắt đi qua Thung lũng Trung tâm vốn chủ yếu diễn ra các hoạt động nông nghiệp và ít dân cư.

Kinh tế California chiếm tỷ trọng lớn trong GDP của Mỹ và được xếp hạng là khu vực có GDP đứng thứ 6 thế giới. Khi ông Trump lên nắm quyền, ở California đã rộ lên phong trào tách bang này ra khỏi Mỹ. Dù ý tưởng này dường như là không thể thực hiện, phong trào này nhận được sự ủng hộ của rất nhiều cư dân California.

Ngoài ý tưởng tách California ra khỏi liên bang, cũng có ý tưởng chia bang này thành 3 tiểu bang nhỏ. Quyết định này được tỷ phú kiêm nhà đầu tư bitcoin Tim Draper hậu thuẫn và đã từng được đưa ra trưng cầu dân ý.