"Đây là sự kiện có tầm quan trọng lịch sử đối với an ninh của Ba Lan, Mỹ và NATO. Nhìn vào các cuộc xung đột hiện nay, chúng ta có thể thấy phòng không và phòng thủ tên lửa rất quan trọng", Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Wladyslaw Kosiniak-Kamysz nói tại lễ khánh thành căn cứ phòng không mới của Mỹ tại làng Redzikowo, phía bắc Ba Lan, hôm nay.

Căn cứ Redzikowo, cách biên giới Nga 230 km, được lên kế hoạch xây dựng từ những năm 2000 và hoạt động từ tháng 7, nhưng tới nay mới chính thức khánh thành.

"Mất khá nhiều thời gian, nhưng công trình này chứng minh cho quyết tâm địa chính trị của Mỹ", Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski nói trong video đăng trên mạng xã hội X ngày 12/11.

Warsaw cho biết căn cứ cho thấy liên minh quân sự giữa Ba Lan với Mỹ vẫn vững chắc, bất kể ai trở thành ông chủ Nhà Trắng. Đại sứ Mỹ Mark Brzezinski nói rằng ông tin tưởng "quan hệ đối tác gần gũi giữa hai quốc gia sẽ tiếp tục phát triển".

Căn cứ Mỹ tại Redzikowo là một phần của hệ thống lá chắn tên lửa Aegis Ashore quy mô lớn hơn của NATO, vốn được mô tả có thể đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm ngắn tới tầm trung.

Hệ thống lá chắn còn gồm một tổ hợp khác đặt tại Romania, các tàu khu trục Mỹ đồn trú ở cảng Rota của Tây Ban Nha, cùng hệ thống radar cảnh báo sớm ở thị trấn Kurecik của Thổ Nhĩ Kỳ. NATO cho biết hệ thống này hoàn toàn mang tính phòng thủ.

Căn cứ phòng không ở Redzikowo, Ba Lan trong quá trình xây dựng hồi tháng 8/2019. Ảnh: US Navy

Điện Kremlin ngày 13/11 cho biết việc Washington mở căn cứ phòng không mới tại Ba Lan nằm trong nỗ lực kiềm chế Moskva, bằng cách triển khai cơ sở hạ tầng quân sự của Mỹ đến gần hơn biên giới Nga.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói Tổng thống Vladimir Putin đã phản đối kế hoạch xây dựng căn cứ từ đầu, khi ông George W. Bush còn là tổng thống Mỹ. Ông Peskov thêm rằng Tổng thống Putin khi đó nhấn mạnh Mỹ đang nói dối rằng hệ thống này chỉ đánh chặn tên lửa từ Iran.

"Tổng thống Putin đã đúng. Kế hoạch này vẫn được thực hiện. Mỹ đang dịch chuyển cơ sở hạ tầng quân sự của nước này ở châu Âu tiến sát biên giới chúng tôi. Đây chính là nỗ lực kiềm chế sức mạnh quân sự của chúng tôi và tất nhiên nó sẽ dẫn tới những biện pháp đáp trả thích hợp để đảm bảo công bằng", ông nói.

Tuy nhiên, ông Peskov không nói rõ các biện pháp đáp trả của Nga có thể là gì.

Một số nguồn tin quân sự cho biết hệ thống ở Ba Lan hiện chỉ có thể được sử dụng để đánh chặn tên lửa từ Trung Đông và hệ thống radar sẽ cần phải đổi hướng nếu muốn đánh chặn tên lửa Nga. Đây được cho là quá trình phức tạp đòi hỏi phải thay đổi chính sách.

Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Wladyslaw Kosiniak-Kamysz ngày 11/11 nói rằng cần mở rộng phạm vi của hệ thống lá chắn và Warsaw sẽ thảo luận vấn đề này với NATO và Washington.

Động thái mở căn cứ phòng quân mới được tiến hành sau khi ông Donald Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ tuần trước. Ông từng nhiều lần chỉ trích các thành viên NATO ở châu Âu về vấn đề ngân sách và thậm chí từng tuyên bố Mỹ sẽ không bảo vệ các nước không chi đủ 2% GDP cho quốc phòng theo cam kết. Lời đe dọa khiến nhiều đồng minh châu Âu, trong đó có Ba Lan, lo lắng.