"Trung Quốc đang xây dựng lực lượng hải quân với quy mô chưa từng thấy kể từ khi Đức tìm cách cạnh tranh với hải quân Anh trước Thế chiến I. Nỗ lực này nhằm đẩy Mỹ khỏi Tây Thái Bình Dương, cũng như giúp họ tiến hành các chiến dịch đổ bộ lên đảo Đài Loan", Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O'Brien phát biểu tại sự kiện ở Đại học Nevada hôm 7/10.

O'Brien cho rằng mọi chiến dịch đổ bộ đường biển sẽ "cực kỳ khó khăn" khi lực lượng Trung Quốc phải vượt eo biển Đài Loan rộng 100 km, cũng như chỉ có thể triển khai lên những bờ biển rất nhỏ trên đảo. "Đó không phải nhiệm vụ dễ dàng, chưa kể tới 'sự mơ hồ' trong phản ứng của Mỹ", ông nói khi được hỏi về lựa chọn của Washington nếu Bắc Kinh quyết thu hồi đảo Đài Loan bằng vũ lực.

Tiêm kích Đài Loan (dưới) bám theo oanh tạc cơ Trung Quốc trên eo biển Đài Loan hồi tháng 2. Ảnh: Reuters.

Cố vấn Mỹ đề cập đến chính sách "mơ hồ chiến lược" được Washington áp dụng từ lâu trong vấn đề phòng thủ Đài Loan. Mỹ có trách nhiệm bảo đảm năng lực phòng vệ cho lực lượng vũ trang Đài Loan, nhưng chưa bao giờ khẳng định hay phủ nhận khả năng can thiệp quân sự nếu Bắc Kinh tấn công hòn đảo.

Các bình luận được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc đẩy mạnh hoạt động quân sự gần đảo Đài Loan và căng thẳng Washington - Bắc Kinh đang ở mức thấp nhất trong hàng chục năm qua. Cố vấn O'Brien cũng kêu gọi Đài Bắc chi nhiều tiền hơn cho năng lực phòng thủ, đồng thời cải cách lực lượng để duy trì sức răn đe với Bắc Kinh.

Quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên hôm 6/10 cho rằng kế hoạch tăng ngân sách phòng thủ thêm 1,4 tỷ USD vào năm 2021 của Đài Loan là "chưa đủ", cho rằng lực lượng vũ trang hòn đảo cần đầu tư vào những vũ khí phòng thủ như tên lửa hành trình, thủy lôi, tàu cao tốc, các hệ thống pháo di động và khí tài trinh sát tiên tiến.

Cơ quan phòng vệ Đài Loan sau đó cho biết họ đang theo đuổi "mức đầu tư phù hợp" với nhu cầu duy trì khả năng phòng thủ hòn đảo.

Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất và sẵn sàng dùng vũ lực nếu cần thiết. Bắc Kinh gần đây gia tăng áp lực quân sự với hòn đảo khi nhiều lần tổ chức diễn tập quy mô lớn quanh đảo Đài Loan với các khí tài hiện đại nhất trong biên chế.

Bắc Kinh cũng phản ứng dữ dội khi Washington tăng cường hỗ trợ cho Đài Bắc, trong đó bao gồm các chuyến thăm của quan chức cấp cao trong chính phủ Mỹ và những hợp đồng bán vũ khí giá trị lớn cho hòn đảo.