Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) ngày 15/3 công bố báo cáo cho biết ba nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới là Mỹ, Pháp và Đức tăng chuyển giao vũ khí, song Nga và Trung Quốc giảm xuất khẩu khí tài trong giai đoạn 2016-2020.

SIPRI nhận định đây là lần đầu sau giai đoạn 2001-2010, lượng chuyển giao vũ khí giữa các quốc gia không tăng so với chu kỳ 5 năm trước đó.

Xu hướng chuyển giao vũ khí theo chu kỳ 5 năm từ 1981 đến nay. Đồ họa: SIPRI.

Tuy nhiên, còn quá sớm để kết luận xu hướng chậm lại của hoạt động xuất khẩu vũ khí này có thể tiếp tục hay không, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 khiến nhiều nền kinh tế thế giới phải đóng cửa, thậm chí rơi vào trạng thái suy thoái sâu, báo cáo cho biết.

"Tác động kinh tế của đại dịch Covid-19 có thể khiến một số quốc gia đánh giá lại hoạt động nhập khẩu vũ khí của họ trong những năm tới", Pieter Wezeman, chuyên gia thuộc dự án Chương trình Chi tiêu Quân sự và Vũ khí của SIPRI, cho biết. "Tuy nhiên, ngay cả khi đại dịch hoành hành dữ dội trong năm 2020, một số quốc gia vẫn ký những hợp đồng vũ khí lớn".

Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất gần đây ký thỏa thuận trị giá 23 tỷ USD để mua 50 tiêm kích tàng hình F-35 và 18 máy bay không người lái (UAV) vũ trang của Mỹ.

Tiêm kích F-35 Hà Lan (bên trái) và F-15C Mỹ (bên phải) trong cuộc diễn tập chung ở Biển Bắc, tháng 3/2020. Ảnh: USAF.

Báo cáo của SIPRI cho biết các nước Trung Đông nằm trong nhóm nhập khẩu nhiều vũ khí nhất, tăng 25% trong giai đoạn 2016-2020 so với 2011-2015. Trong số này, Arab Saudi tăng 61% lượng vũ khí nhập khẩu, trong khi mức tăng của Qatar là 361%.

Châu Á và châu Đại dương là khu vực nhập khẩu vũ khí lớn nhất, nhận 42% vũ khí xuất khẩu toàn cầu trong giai đoạn 2016-2020. Ấn Độ, Australia, Trung Quốc, Hàn Quốc và Pakistan là những quốc gia nhập khẩu nhiều vũ khí nhất khu vực.

"Với nhiều quốc gia ở khu vực này, quan niệm về mối đe dọa ngày càng tăng từ Trung Quốc là động lực chính để họ nhập khẩu vũ khí", Siemon Wezeman, nghiên cứu viên cấp cao của SIPRI, nói.