Một máy bay của hãng hàng không Qantas. Ảnh: Qantas

Chuyến bay 144 của Qantas từ Auckland, Australia đã hạ cánh an toàn ở Sydney, Australia vào tháng 1.2023 sau khi phi công buộc phải tắt một động cơ và phát tín hiệu báo nguy khi đang bay qua Thái Bình Dương.

Máy bay trong vụ việc này là một chiếc Boeing 737 đã 10 năm tuổi và đang chở 145 hành khách.

Thật không may, những sự kiện này đôi khi vẫn xảy ra trong ngành hàng không, nhưng tin tốt là nó cực kỳ hiếm, chuyên gia Doug Drury  - giáo sư, người đứng đầu khoa hàng không của Đại học Trung Queensland - cho hay.

Ông cũng cho biết, bản thân đã từng mất một động cơ khi đang điều khiển máy bay.

Với câu hỏi máy bay có thể bay chỉ bằng một động cơ không, chuyên gia Doug Drury khẳng định là hoàn toàn có thể. "Đó là những gì máy bay được thiết kế để làm" - ông nói.

Chuyên gia này chỉ ra, theo luật, máy bay phải có khả năng bay từ điểm A đến điểm B, trên mặt nước, chỉ bằng một động cơ. Hướng dẫn do các cơ quan quản lý an toàn ở Australia quy định rằng, bất kỳ máy bay nào cất cánh với ý định đến một điểm đến nhất định phải có khả năng đến đích bằng một động cơ.

Quy tắc này giúp đảm bảo rằng, ngay cả khi một động cơ bị hỏng, thì máy bay vẫn có thể hạ cánh an toàn. Máy bay có thể bay cho đến khi hết nhiên liệu. Về cơ bản, những chiếc máy bay được chế tạo để bay với một động cơ như khi có hai động cơ.

Dù vậy, việc bay chỉ với một động cơ có nghĩa là máy bay đó sẽ không có lực đẩy tối đa để cất cánh nhưng có thể duy trì bay và hạ cánh bình thường.

Chuyên gia hàng không Australia cũng chỉ ra, dù máy bay có thể bay bằng một động cơ nhưng rất hiếm khi một động cơ bị hỏng giữa chuyến bay. Các quy trình bảo trì của hàng không rất kỹ lưỡng và các kỹ thuật viên được cấp phép có trình độ và chất lượng như phi công.

Thông thường, sẽ có người bảo trì máy bay trên mặt đất và có cả những người kiểm tra sau đó để đảm bảo máy bay hoạt động với hiệu suất 100%.

Để có thể chở hành khách, máy bay phải tuân thủ các cuộc kiểm tra trên mặt đất, kiểm tra chuyến bay và quy trình chứng nhận. Đó là lý do những sự kiện hỏng động cơ giữa chuyến bay là rất bất thường.

Hành khách cho biết đã nghe thấy tiếng nổ trong chuyến bay của Qantas vào tháng trước. Việc động cơ bị hỏng mà không phát ra tiếng kêu chắc chắn là điều có thể xảy ra. Việc này phụ thuộc vào kiểu hỏng động cơ. Nếu là một phần trong động cơ bị hỏng sẽ dẫn tới tiếng ồn đủ lớn để hành khách nghe thấy.

Nhưng thông thường, nếu phi công cần cách ly động cơ và có thể thấy dao động áp suất hoặc nhiệt độ động cơ vượt quá mức bình thường, thì phi công có thể chọn tắt động cơ từ trước khi nghe thấy tiếng nổ.

Về sự cố của máy bay Qantas, có thông tin là điều hòa không khí của máy bay ngừng hoạt động. Các chuyên gia nhận định, điều này cho thấy phi hành đoàn có thể phải tắt một số hệ thống để máy bay có thể hạ cánh thành công ở Sydney.

Khi một sự cố như vậy xảy ra, các phi công có một quy trình quét thiết bị để cách ly và tìm hiểu điều gì đang xảy ra. Động thái này được gọi là sử dụng Sổ tay tham khảo nhanh.

Trong sổ tay có liệt kê tất cả các tình huống khẩn cấp có thể xảy ra trên máy bay. Sau đó, các phi công sẽ phân tích từng bước và từng khả năng theo cuốn sổ tay này để xác định và giải quyết sự cố. Trong trường hợp của máy bay Qantas, dường như giải pháp là tắt động cơ.

Để đề phòng, các phi công cũng phát tín hiệu báo nguy khi gặp tình huống cần được ưu tiên trợ giúp. Việc phát tín hiệu báo nguy giúp giải phóng không phận để chiếc máy bay đang gặp sự cố đứng đầu trong hàng đợi ưu tiên - tức tất cả các máy bay khác phải tránh đường.

Nhân viên kiểm soát không lưu sẽ đưa những máy bay khác lên độ cao khác hoặc chuyển hướng khỏi khu vực.

Tuy nhiên, một thời gian sau khi phát tín hiệu báo nguy, phi công trên chuyến bay 144 của Qantas đã hạ cấp xuống cấp độ PAN (Possible Assistance Needed). PAN là sự kiện ít nghiêm trọng hơn nhưng vẫn báo hiệu đây là trường hợp khẩn cấp.