Một ngôi mộ tập thể được phát hiện tại làng Sinuni, tây bắc Iraq ngày 3/2/2015. (Ảnh: AFP)

Nhóm điều tra của Liên hợp quốc về nạn thảm sát tộc người Yazidi ở Iraq và các tội diệt chủng khác đã tiến hành khai quật 12 ngôi mộ tập thể và đang thu thập chứng cứ để phục vụ xét xử tại các tòa án Iraq và các tòa án quốc gia khác.

Nhóm điều tra của Liên hợp quốc được thành lập theo quyết định của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc năm 2017 nhằm đưa những tội ác của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ra trước ánh sáng công lý và buộc những tay súng cực đoan đối mặt với các hình phạt vì tội ác chiến tranh gây ra tại Iraq và Syria.

Hãng tin AFP (Pháp) dẫn báo cáo của nhóm điều tra do luật sư người Anh Karim Asad Ahmad Khan dẫn đầu, gửi tới Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cho biết đội điều tra tập trung vào 3 vấn đề chính gồm cuộc thảm sát tộc người Yazidis năm 2014, tội ác chiến tranh do IS gây ra tại Mosultừ năm 2014-2016 và vụ thảm sát các binh lính Iraq được tuyển mộ tại vùng Tikrit hồi tháng 6/2014.

Theo nội dung báo cáo, cuộc điều tra bắt đầu từ tháng 10/2018 đã phát hiện ra ngôi mộ tập thể đầu tiên chôn các nạn nhân IS vào tháng 3 và tháng 4/2019 tại làng Kojo, tỉnh Sinjar, miền Tây Bắc Iraq.

Đây chính là quê hương của chủ nhân giải Nobel hòa bình 2018 Nadia Murad. Murad là một trong số hàng nghìn phụ nữ Yazidi đã bị IS bắt làm con tin và biến thành nô lệ tình dục trong khi hàng trăm đàn ông và phụ nữ khác của tộc người này đã bị các tay súng Hồi giáo hành quyết.

Bên cạnh việc phát hiện ra các ngôi mộ tập thể, nhóm điều tra Liên hợp quốc cũng đã cam kết và triển khai chương trình bảo vệ những người còn sống sót và những nhân chứng.

Ông Ahmad Khan cho biết cuộc điều tra tiến triển chậm hơn kỳ vọng đồng thời nhấn mạnh cần phải thiết lập các cơ chế "rõ ràng và hiệu quả" để thúc đẩy việc sử dụng các bằng chứng thu thập được trong các phiên xét xử tại Iraq.

Hiện nhóm điều tra cũng đang thỏa thuận với giới chức Iraq để nộp lại các bằng chứng và sẵn sàng cung cấp tài liệu cho các phiên tòa buộc tội các thành viên IS.