Cốc nhựa dùng một lần tại một nhà máy tái chế ở Bourg-Blanc, Pháp. (Ảnh: AFP)

Nếu có dịp đến công tác hoặc tham quan trụ sở Liên hợp quốc tại New York những ngày này, bạn hẳn sẽ ngạc nhiên bởi sẽ không còn thấy bất kỳ đồ nhựa dùng một lần nào được sử dụng nữa mà tất cả đều đã được thay thế bằng những nguyên liệu thân thiện với môi trường như giấy, gỗ, tre.

Các lãnh đạo của Liên hợp quốc cũng như đại diện ngoại giao của 193 nước thành viên Liên hợp quốc làm việc tại khu trụ sở tại New York đều nhận thấy đã đến lúc Liên hợp quốc cần tiến thêm một bước tiên phong nữa trong nỗ lực vì môi trường và phát triển bền vững bằng những hành động thiết thực nhất, ngoài việc Liên hợp quốc luôn là khách hàng trung thành mua và sử dụng điện được sản xuất từ năng lượng tái tạo.

Ông Andrew Nye, Giám đốc phụ trách cơ sở hạ tầng và dịch vụ thương mại của Trụ sở Liên hợp quốc tại New York, cho biết sau ba tháng thực hiện, dự án đã có những thành công nhất định bởi không chỉ cán bộ, nhân viên của Liên hợp quốc mà phái đoàn đại diện các nước đều đã quen với việc không sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

Ông cũng cho biết khi dự án mới được triển khai cũng có một số thách thức, nhưng hiện nay tình hình đã tiến triển theo hướng thuận lợi và tích cực.

Ông bày tỏ: “Chúng tôi rất lo các nhà ngoại giao các nước và cán bộ, nhân viên ở đây (trụ sở Liên hợp quốc) sẽ ngại thay đổi thói quen và không ăn trong tòa nhà Liên hợp quốc nữa, nhưng điều đó đã không xảy ra, thậm chí đại diện nhiều nước còn rất ủng hộ chúng tôi.”

Tình trạng rác thải nhựa ngày càng gia tăng trên khắp thế giới đang là vấn đề nhức nhối bởi rác thải nhựa không thể tiêu hủy được dù có trải qua hàng trăm năm và hệ quả là hệ thống sinh thái, đại dương, sông ngòi bị phá hủy trầm trọng bởi nguồn rác này.

Trước khi Liên hợp quốc quyết định chấm dứt hoàn toàn việc sử dụng đồ nhựa dùng một lần, mỗi ngày có tới 150.000 chai nước nhựa được bán ra tại sáu nhà hàng và quán càphê tại trụ sở Liên hợp quốc để phục vụ hàng nghìn người thường xuyên làm việc tại đây, chưa kể hàng nghìn khách tham quan từ khắp nơi trên thế giới tới thăm tòa nhà biểu tượng của hòa bình và chủ nghĩa đa phương thế giới này.

Tất cả các cốc đựng cà phê, trà, hộp đựng thức ăn cho đến ống hút và que khuấy càphê ở trụ sở Liên hợp quốc giờ đây đều làm bằng giấy, nước được bán trong các chai thủy tinh sẽ được tiệt trùng và dùng lại nhiều lần, và tất cả các loại dao, dĩa, thìa cũng đều được làm bằng giấy hoặc gỗ nhẹ.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang sử dụng các sản phẩm thân thiện hơn với môi trường cũng khiến giá đồ ăn, đồ uống trong Liên hợp quốc tăng đáng kể, từ 50% đến 70%.

Ông Rad Zivkovic, Phó Chủ tịch tập đoàn CulinArt, đơn vị được chọn cung cấp dịch vụ ăn uống tại trụ sở Liên hợp quốc, cho biết mặc dù giá tăng, nhưng khách hàng tại Liên hợp quốc đều hiểu ý nghĩa của việc không sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

“Chúng tôi đang cố gắng tìm kiếm thêm nguồn nguyên liệu để có thể sản xuất các sản phẩm với giá phải chăng hơn. Hy vọng sắp tới khi ngày càng nhiều người hưởng ứng sử dụng các sản phẩm thân thiện môi trường thì sẽ có nhiều nhà cung cấp nguyên liệu chất lượng hơn để sản phẩm có thể đến với người tiêu dùng ở mức giá phải chăng,” ông Zivkovic nói.

Liên hợp quốc cũng kêu gọi từng người trong cộng đồng quốc tế làm việc tại trụ sở rộng lớn này tự mang dao, dĩa, bát đĩa riêng của mình đi làm để dùng lại nhiều lần.

Theo tính toán của Liên hợp quốc, nếu mỗi nhân viên ở đây dùng bình đựng nước riêng, cốc càphê riêng tự mang đi thì mỗi năm mỗi người bớt sử dụng được ít nhất 200 bình nhựa.

Theo Chương trình Môi trường Liên hợp quốc, con người đã sản xuất khoảng 8,3 tỷ tấn nhựa kể từ những năm 1950 đến nay và con số này sẽ tăng lên tới 34 tỷ tấn nhựa vào năm 2050. Ngành sản xuất đồ nhựa được dự báo sẽ tăng 40% trong vòng 10 năm tới, nhất là khi nhiều nhà máy sản xuât đồ nhựa thế hệ mới vẫn liên tục mọc lên ở khắp nơi, nhất là Mỹ.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã nhiều lần lên tiếng kêu gọi thế giới chung tay bảo vệ Trái Đất, bảo vệ môi trường trước khi quá muộn, khi nói rằng “Nếu cứ tiếp tục thế này thì đến năm 2050 đại dương của chúng ta sẽ chứa nhiều nhựa hơn là cá.”.