Ngày 31/3, các phòng thí nghiệm trên khắp nước Anh cảnh báo cảnh báo sẽ có chậm trễ, sau khi phát hiện ra virus trên một số bộ phận đáng lẽ sẽ được chuyển tới trong vài ngày tới theo kế hoạch từ trước.

Trạm xét nghiệm của Anh

Những tranh cái về khả năng xét nghiệm của Anh

Sự việc này xảy ra sau khi thủ tướng Anh và các quan chức y tế phải đối mặt với nhiều câu hỏi, rằng tại sao khả năng xét nghiệm của Anh lại đi sau quá nhiều nước như Mỹ và Hàn Quốc. Để tăng cường số lượng, chính phủ đã cho yêu cầu một số công ty tư nhân hỗ trợ sản xuất hàng ngàn bộ kit, với mong muốn phổ cập xét nghiệm cho công chúng trong vài tuần tới.

Tuy nhiên, một trong những công ty tham gia là Eurofins tại Luxembourg đã gửi lại email cho chính phủ hôm 30/3, cảnh báo rằng một bộ phận quan trọng của bộ kit đã bị nhiễm virus, dẫn đến thời gian giao hàng sẽ bị đình trệ. Công ty thừa nhận rằng họ gặp phải một vài vấn đề, đồng thời chỉ ra rằng một số nhà cung cấp tư nhân khác cũng gặp chuyện tương tự.

Cách thức khiến bộ kit bị nhiễm virus hiện tại vẫn chưa được làm rõ. Dẫu vậy, một số quan chức y tế cấp cao cho rằng việc trì hoãn như vậy không gây quá nhiều ảnh hưởng đến kế hoạch xét nghiệm của Anh.

Trong khi đó, chính phủ Anh cáo buộc Bộ y tế công cộng (PHE) đã cung cấp cho thủ tướng những thông tin không chính xác về số lượng làm xét nghiệm, sau khi chính trị gia Michael Gove công bố con số 10.000 vào 29/3. Tuy nhiên thực tế, chỉ có 8.278 được thực hiện trong vòng 24h trước 9h sáng ngày 29/3 mà thôi.

Số lượng xét nghiệm tại Anh

Người phát ngôn của thủ tướng sau đó đã buộc phải làm rõ rằng ông Gove muốn nói đến khả năng làm xét nghiệm đang có, chứ không phải số lượng xét nghiệm đã được thực hiện.

Thông tin được đưa ra chỉ 24h sau khi ông Gove tuyên bố mục tiêu làm 10.000 xét nghiệm/ngày đã được hoàn thành, và mạnh dạn đẩy lên 25.000 vào giữa tháng 4/2020. Tuy nhiên, băn khoăn đã xuất hiện sau khi số liệu chính thức của Bộ Y tế và chăm sóc Xã hội (DHSC) cho thấy chỉ có dưới 7000 người được xét nghiệm - nghĩa là thấp hơn rất nhiều so với tuyên bố của Gove.

"Chúng tôi đã đạt được khả năng làm 10.000 xét nghiệm/ngày. Con số thực tế đang được xét nghiệm hiện tại rơi vào khoảng 7.000," - trích lời thứ trưởng bộ Y tế Helen Whately.

Như để khiến vấn đề bị đẩy xa hơn, PHE chỉ vài phút sau đã công bố số liệu, cho biết trong vòng 24h từ đầu ngày 27 - 28/3, có hơn 9000 người được làm xét nghiệm, đồng thời đề cập khả năng làm xét nghiệm tối đa ở thời điểm hiện tại là 10.949 ca/ngày. Điều này khiến nhiều người phải đặt câu hỏi, rằng dù nhu cầu làm xét nghiệm đang quá tải mà bộ y tế vẫn không thể tối đa được lượng xét nghiệm trong khả năng.

Tối ngày 29/3, một nguồn tin tại Anh cho biết những nhầm lẫn trên là do PHE không thể làm rõ với chính phủ về sự khác biệt giữa số lượng xét nghiệm trong khả năng và con số trong thực tế. Hơn nữa, có một số người phải làm xét nghiệm nhiều hơn 1 lần, dẫn đến sự chênh lệch trong số liệu.

Nguồn tin cho biết, sự thiếu nhất quán này một phần là do các bệnh viện cũng không thể biết mỗi ngày có bao nhiêu người cần làm xét nghiệm, nên luôn giữ lại một khoản dự trữ để tránh trường hợp cạn kiệt bộ kit.

Theo Telegraph, Bộ trưởng y tế Matt Hancock đã không hài lòng khi biết việc làm xét nghiệm đã không thể thực hiện hết công suất, đồng thời chỉ đạo các bộ kit còn dư sẽ phải dùng cho nhân viên thuộc Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS).

Ngày 11/3, chính phủ Anh thông báo đã làm được tổng cộng 25.000 xét nghiệm, và hướng tới khả năng xét nghiệm 10.000 trường hợp/ngày. Mục tiêu ấy đến nay vẫn chưa đạt được. Các bộ trưởng Anh đang hy vọng bộ xét nghiệm thế hệ mới cho biết một người có nhiễm virus trước đó hay không sẽ xuất hiện trong vài tuần tới.

Tại sao chậm?

Công ty vận chuyển thực phẩm Ocado mới đây đã đặt 100.000 bộ kit xét nghiệm Covid-19 cho nhân viên. Tuy nhiên, họ cam kết sẽ giao lại cho chỉnh phủ, nếu NHS yêu cầu. Tổng cộng, công ty đã trả 1,5 triệu bảng Anh cho đơn hàng này, đã nhận 40.000 bộ và 60.000 bộ sẽ được chuyển đến trong thời gian tới.

 

Dẫu vậy, nhiều chuyên gia đang đặt dấu hỏi tại sao Anh Quốc lại chậm trễ hơn nhiều nước trên thế giới về khả năng làm xét nghiệm diện rộng. Trả lời cho câu hỏi này, giáo sư Graham Medley, chủ tịch của SPI-M (Nhóm phòng chống đại dịch cúm về mô hình hóa) cho biết Anh Quốc đơn giản là không đủ "máy móc và nhân lực" để đẩy mạnh công suất.

"Dù giỏi đến đâu, nếu không có đủ máy móc và nhân lực thì cũng chẳng khác gì," - ông chia sẻ.

"Chúng ta đang cố làm những việc vượt trên khả năng của một phòng nghiên cứu thông thường. Chúng ta cần những cỗ máy rất đắt tiền, cả về phí mua lẫn phí bảo trì."

"Và chúng ta cần con người được tập huấn để chạy chúng, dù tình huống lý tưởng nhất là máy móc tự làm việc, không cần con người."

"Hàn Quốc có một kho toàn kit thử và máy móc hiện đại, cùng rất nhiều người đã được huấn luyện để chống dịch. Sau SARS và Mers, họ hiểu rằng đất nước cần điều đó."