Trong cuộc vấn ngày 25/6 với Reuters, trung tướng về hưu Keith Kellogg và Fred Fleitz, đều là chánh văn phòng Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời ông Donald Trump, cho biết đã trình bày với cựu tổng thống Mỹ kế hoạch giúp chấm dứt chiến sự Nga - Ukraine nếu ông Trump đắc cử tổng thống Mỹ.

Theo kế hoạch, Mỹ sẽ chỉ viện trợ thêm vũ khí cho Ukraine nếu Kiev đồng ý ngồi vào bàn đàm phán hòa bình, và sẽ tăng cường viện trợ Ukraine nếu Moskva từ chối bất kỳ đề nghị đàm phán nào. Các bên sẽ nhất trí một lệnh ngừng bắn dọc chiến tuyến trong thời gian đàm phán.

Ông Kellogg cho biết điều quan trọng là phải nhanh chóng đưa Nga và Ukraine vào bàn đàm phán nếu ông Trump đắc cử. Theo hai cố vấn, Moskva cũng sẽ chấp nhận phương án thương lượng nếu Mỹ đưa ra đảm bảo rằng sẽ trì hoãn việc Ukraine gia nhập NATO trong một thời gian nhất định.

Binh sĩ Ukraine ở tiền tuyến trong bức ảnh đăng ngày 10/6. Ảnh: Quân đội Ukraine

Ông Fleitz cho biết Ukraine không cần từ bỏ các vùng lãnh thổ Nga đang kiểm soát theo kế hoạch này, song lưu ý Kiev khó có thể giành lại quyền kiểm soát những vùng đó trong tương lai gần.

Ông Kellogg và Fleitz cho biết thêm để đảm bảo hòa bình lâu dài ở Ukraine, Mỹ sẽ phải tăng cường đảm bảo an ninh với Kiev bằng cách "trang bị tận răng" cho quân đội nước này.

Đây là kế hoạch giải quyết xung đột Nga - Ukraine chi tiết nhất từ trước đến nay của các cố vấn ông Trump. Cựu tổng thống Mỹ từng tuyên bố có thể nhanh chóng chấm dứt xung đột ở Ukraine nếu tái đắc cử, song chưa đưa ra kế hoạch chi tiết.

Ông Fleitz cho hay ông Trump đã phản hồi tích cực với kế hoạch, nhưng chưa rõ cựu tổng thống có đồng ý hoàn toàn hay không. Steven Chung, phát ngôn viên của ông Trump, cho biết chỉ những tuyên bố của ông hoặc những thành viên được ủy quyền trong chiến dịch tranh cử mới được coi là chính thức.

Bình luận về động thái này, Điện Kremlin cho biết sẽ xem xét chi tiết bất kỳ kế hoạch hòa bình nào từ chính quyền Mỹ nếu ông Trump đắc cử, và Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn để ngỏ khả năng đàm phán.

Ukraine chưa bình luận về kế hoạch của hai cựu tướng Mỹ. Kiev từng bày tỏ hoài nghi về tuyên bố "chấm dứt chiến sự trong 24 giờ" của ông Trump và lo ngại cựu tổng thống có thể gây sức ép buộc Ukraine nhượng bộ lãnh thổ để đổi lấy hòa bình.

Nga bắt đầu chiến dịch ở Ukraine từ cuối tháng 2/2022 và hiện kiểm soát khoảng 1/5 lãnh thổ nước này, gồm cả bán đảo Crimea mà họ đã sáp nhập năm 2014.

Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: WP