Cờ Anh (phía dưới) và cờ EU (phía trên) tại London, Anh ngày 28/3/2019. (Nguồn: AFP)

Ngày 15/6, các lãnh đạo cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) và Anh đã nhất trí tiếp thêm động lực mới cho các cuộc đàm phán thương mại hậu Brexit đang bế tắc, hỗ trợ các kế hoạch đẩy nhanh đàm phán về mối quan hệ trong tương lai vào mùa Hè này.

Trong tuyên bố chung đưa ra sau hội nghị trực tuyến giữa Thủ tướng Anh Boris Johnson và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, cùng nhiều nhà lãnh đạo khác của EU, các bên nhất trí tiếp thêm động lực cần thiết cho các cuộc đàm phán, đồng thời hỗ trợ các kế hoạch tăng cường đàm phán trong tháng Bảy tới và tạo những điều kiện thuận lợi nhất để có thể đi đến thỏa thuận trước cuối năm 2020.

Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí theo đuổi mục tiêu tìm tiếng nói chung sớm nhất có thể về các nguyên tắc chính trong thỏa thuận.

Anh và EU tổ chức hội đàm trực tuyến cấp cao trong bối cảnh 4 vòng đàm phán hậu Brexit kết thúc nhưng có rất ít dấu hiệu tiến triển.

Hai bên vẫn bất đồng trên một số vấn đề, nhất là các quy định cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, quan điểm về đánh bắt cá cũng vẫn còn tồn tại nhiều khác biệt, khi Vương quốc Anh kiên quyết phản đối các yêu cầu của EU về việc tiếp cận lâu dài với vùng biển của Anh.

Hôm 11/6, hai bên đã nhất trí tăng cường đàm phán trong tháng Bảy, kết hợp giữa các vòng đàm phán chính thức và các cuộc họp nhóm nhỏ hơn, đều tổ chức tại London và Brussels, nếu các điều kiện về y tế công cộng cho phép. Mỗi tuần sẽ có một cuộc đàm phán, trong vòng 5 tuần từ ngày 29/6-27/7.

Đây là lần đầu tiên Thủ tướng Johnson tham gia vào các cuộc đàm phán vốn khởi động chỉ vài tuần sau khi Anh chính thức rời EU vào ngày 31/1 vừa qua.

Thời gian chuyển tiếp có thể được kéo dài thêm 2 năm nhưng yêu cầu gia hạn phải được đưa ra trước ngày 1/7.

Tuy nhiên, Thủ tướng Boris Johnson đã nhiều lần khẳng định sẽ không yêu cầu gia hạn.

Nhiều ý kiến cho rằng hai bên khó có thể đạt thỏa thuận đúng hạn chót.

Trong trường hợp đến cuối năm 2020 mà EU và Anh vẫn không đạt được thỏa thuận thì thuế quan và hạn ngạch sẽ được tái áp dụng trong trao đổi thương mại giữa hai bên.

Kịch bản này sẽ là một cú sốc kinh tế mới - cộng thêm những tác động tiêu cực của đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 - và hầu hết giới kinh tế đều cho rằng điều đó sẽ khiến nước Anh chịu nhiều thiệt hại hơn EU.