Liên minh châu Âu (EU) hôm 2/5 cho phép 5 nước thành viên gồm Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia cấm bán lúa mì, ngô, dầu hạt cải và hạt hướng dương Ukraine trong nước, song cho phép ngũ cốc Ukraine quá cảnh để xuất khẩu đi các nơi khác, kể cả các nước EU.

Ủy ban Châu Âu hôm 5/6 cho biết thỏa thuận này sẽ được gia hạn tới ngày 15/9 và các biện pháp hạn chế nhập khẩu ngũ cốc Ukraine sẽ dần được loại bỏ vào ngày này.

5 quốc gia EU trước đó đã tìm cách gia hạn thỏa thuận hạn chế ngũ cốc Ukraine do loại ngũ cốc giá rẻ hơn này gây khó khăn cho sản phẩm nội địa. Ukraine trong khi đó vận động để các nước EU dỡ lệnh cấm.

Nông dân thu hoạch ngũ cốc ở Kharkov, Ukraine, tháng 7/2022. Ảnh: AFP

Xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine qua Biển Đen bị gián đoạn kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự hồi tháng 2/2022, khiến Kiev càng phụ thuộc vào các tuyến vận chuyển qua Đông Âu. Ngũ cốc Ukraine sau đó được vận chuyển qua EU đến các quốc gia khác, trong đó có châu Phi.

EU hồi tháng 6/2022 bỏ tất cả thuế và hạn ngạch với ngũ cốc Ukraine xuất khẩu sang 27 quốc gia thành viên, nhằm tạo điều kiện hỗ trợ nước này. Tuy nhiên, lượng lớn ngũ cốc Ukraine kẹt lại ở các nước Đông Âu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng thị trường nội địa.

Ủy ban châu Âu ước tính nông dân Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia thiệt hại khoảng 455 triệu USD vì ngũ cốc Ukraine đẩy giá nông sản địa phương xuống thấp. Nhiều cuộc biểu tình phản đối ngũ cốc Ukraine đã bùng phát tại những nước này, dẫn đến việc 5 nước áp lệnh cấm.