"Ông Bazoum là tổng thống hợp pháp duy nhất của Niger. Chúng tôi kêu gọi thả ông ấy ngay lập tức. Liên minh châu Âu không công nhận chính quyền từ cuộc đảo chính ở Niger", người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell nói hôm nay.

"Ngoài ngừng hỗ trợ tài chính, tất cả hoạt động hợp tác trong lĩnh vực an ninh đều ngay lập tức bị đình chỉ vô thời hạn", Borrell nói thêm.

Niger là nước nhận viện trợ chính từ phương Tây và là đối tác chính của Liên minh châu Âu trong ngăn chặn tình trạng di cư bất hợp pháp từ khu vực châu Phi cận Sahara. EU có một lượng nhỏ quân đội làm nhiệm vụ huấn luyện quân sự ở Niger. EU đã chi 554 triệu USD từ ngân sách của khối để viện trợ cải thiện quản lý, giáo dục và tăng trưởng bền vững cho Niger giai đoạn 2021-2024.

Quân đội Niger thông báo lật đổ chính quyền Tổng thống Mohamed Bazoum trên truyền hình nhà nước hôm 26/7. Ảnh: Reuters

Lực lượng cận vệ Niger ngày 26/7 bắt Tổng thống Mohamed Bazoum và quản thúc ông tại Phủ Tổng thống. Tham mưu trưởng Lực lượng Vũ trang Niger Abdou Sidikou Issa ngày 27/7 thông báo quân đội nước này ủng hộ quyết định của đội cận vệ tổng thống "để tránh nổ ra đối đầu giữa các lực lượng có thể gây thương vong".

Truyền thông nhà nước Niger ngày 28/7 đưa tin tướng Abdourahamane Tchiani, chỉ huy lực lượng cận vệ tổng thống, trở thành Chủ tịch Hội đồng Bảo vệ Tổ quốc, hội đồng chuyển tiếp quyền lực được thành lập sau vụ đảo chính.

Sau cuộc họp ngày 28/7 về cuộc đảo chính ở Niger, Liên minh châu Phi (AU) ra tuyên bố yêu cầu quân đội Niger "trở về doanh trại và khôi phục quyền lực theo hiến pháp" trong vòng 15 ngày. AU mạnh mẽ lên án việc lật đổ chính phủ dân sự và Tổng thống Bazoum, đồng thời bày tỏ quan ngại về "sự trỗi dậy đáng báo động" của các cuộc đảo chính ở châu Phi.

Ông Borrell cho biết EU sẵn sàng hỗ trợ các quyết định trong tương lai của khối các nước Tây Phi, trong đó có "áp các biện pháp trừng phạt". Tổng thống Nigeria Bola Tinubu thông báo các lãnh đạo của Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi dự kiến nhóm họp tại Abuja ngày 30/7 để thảo luận về khủng hoảng.

Cộng hòa Niger là quốc gia không giáp biển với diện tích gần 1,3 triệu km2, trong đó khoảng 80% nằm trong sa mạc Sahara. Niger có dân số khoảng 25,4 triệu người, hầu hết theo đạo Hồi, sống tập trung ở miền nam và miền tây đất nước.

Vị trí Niger. Đồ họa: Britannica