Australia đóng cửa một số thị trường điện giao ngay tại địa phương. Ảnh minh họa: THX/ TTXVN

Tổ chức Điều hành Thị trường Năng lượng Australia (AEMO), ngày 15/6, thông báo đóng cửa một số thị trường điện giao ngay địa phương, để kịp thời đối phó với cuộc khủng hoảng năng lượng quốc gia đang ngày càng lan rộng.

Cụ thể, các thị trường điện giao ngay thuộc bang New South Wales (NSW), Victoria, Queensland, Nam Australia và Tasmania sẽ bị đóng cửa kể từ 2 giờ chiều ngày 15/6. Đây là một bước đi chưa từng có tiền lệ của AEMO, phát sinh sau nhiều ngày cơ quan này yêu cầu và sau đó là chỉ đạo các công ty năng lượng cần cung cấp thêm nguồn điện năng cho sinh hoạt, nhưng không được đáp ứng.

Động thái hết sức mạnh mẽ này sẽ cho phép AEMO tiếp quản Thị trường Điện Quốc gia (NEM), có quyền thiết lập giá bán buôn điện ở tất cả các khu vực mà NEM hoạt động, cũng như kiểm soát toàn bộ các nhà máy phát điện, để đảm bảo duy trì cung cấp đủ điện năng cho các doanh nghiệp và hộ gia đình.

Ngoài ra, AEMO sẽ được quyền sử dụng các trạm phát điện theo ý muốn để đáp ứng các nhu cầu điện năng. Toàn bộ hệ thống các nhà máy sản xuất và phân phối điện phải đảm bảo sẵn sàng công suất, hoạt động theo chỉ đạo của AEMO.

Về giá điện, AEMO cũng sẽ được quyền ấn định giá thanh toán cho mỗi khu vực với các mức giá khác nhau, nhưng không vượt quá mức giá được kiểm soát chung là 300 AUD/MWh đã được AEMO áp dụng từ ngày 14/6.

Giám đốc điều hành AEMO Daniel Westerman cho biết cơ quan này không có lựa chọn nào khác ngoài việc tạm dừng thị trường điện giao ngay, để đảm bảo cung cấp điện an toàn và đáng tin cậy, trong bối cảnh nhiều nhà cung cấp điện hiện không muốn bán điện vì giá trần quy định bị cho là thấp hơn so với chi phí vận hành và sản xuất.

Ngày hôm qua, AEOM đã phải chỉ đạo các nhà máy sản xuất và phân phối điện cung cấp 5 gigawatt vào lưới điện thông qua các biện pháp can thiệp trực tiếp và tình hình vẫn đang hết sức phức tạp.

Ông Westerman tiết lộ AEMO dự kiến sẽ đặt lịch định giá bán được xác định trước cho từng khu vực của NEM. Các nhà máy phát điện đã cung cấp thêm nguồn năng lượng vào lưới điện sẽ nhận được tiền bồi thường sau khi AEMO thu lại tiền điện từ các nhà bán lẻ.

Các nhà máy phát điện đủ điều kiện tham gia đấu thầu trên thị trường trong thời gian tạm dừng giá cũng sẽ nhận được tiền bồi thường dựa trên cơ chế do AEMO xây dựng.

Bộ trưởng Năng lượng Chris Bowen tuyên bố sẽ ủng hộ bất kỳ động thái nào của AEMO để giữ ổn định nguồn cung cấp điện trong nước. Những rắc rối liên quan tới hoạt động cung cấp điện năng của Australia bắt nguồn từ việc chi phí sản xuất điện năng đã tăng vọt, do cuộc xung đột ở Ukraine thúc đẩy nhu cầu xuất khẩu khí đốt của nước này, cộng hưởng với thời tiết bất ngờ chuyển lạnh vào mùa đông đẩy nhu cầu nội địa gia tăng.

Trong khi chi phí sản xuất tăng cao, các nhà cung cấp điện của Australia lại phải chịu mức áp giá trần bán điện, mà theo họ là không đủ bù chi phí. Nhiều nhà máy phát điện đã lựa chọn hạn chế nguồn cung ra thị trường để đáp ứng với giới hạn giá bán buôn được quản lý.

Ngày 14/6, chính quyền bang New South Wales và Queensland đã phải phát cảnh báo về tình trạng mất điện có thể xảy ra trong vài ngày tới, khi nguồn cung bị hạn chế và nhu cầu tiếp tục tăng cao. Việc đình chỉ NEM trên diện rộng là chưa từng xảy ra trước đây, mặc dù AEMO đã thực hiện hành động này đối với từng bang trong các trường hợp cụ thể, bao gồm cả ở bang Nam Australia và Tasmania vào năm ngoái, vì lý do an ninh mạng./.