Trong chương trình Lời tự sự, Nguyễn Hải tâm sự anh hoạt động ở lĩnh vực nghệ thuật đã 30 năm, tham gia 50 vở kịch và 15 bộ phim. Đa số vai diễn anh đảm nhận đều là nhân vật phản diện.

Một trong những vai diễn NSND Nguyễn Hải ấn tượng nhất là Trịnh Khả trong phim Chuyện làng Nhô (1997). Trịnh Khả là giáo sư đại học, sau này bị kỷ luật và phải về quê. Nhân vật sau đó còn vi phạm pháp luật và bị lĩnh án tử hình.

"Đây là bộ phim ấn tượng đi vào lòng cả những người nông thôn và thành thị. Bởi những người thành thị đều có máu thịt liên quan đến nông thôn. Vấn đề an ninh vùng nông thôn thì luôn nóng", diễn viên chia sẻ.

Nghệ sĩ Nguyễn Hải đóng vai ông Cấn trong Quỳnh búp bê.

Nghệ sĩ Nguyễn Hải cho biết khi bộ phim phát sóng, bố của anh rất tức giận vì thấy con đóng vai lưu manh tri thức. Ông nhờ người ở quê lên Hà Nội nhắn với anh: "Bao nhiêu vai tốt thì không đóng, lại đóng vai mất dạy, bảo nó đừng vác mặt về quê nữa".

Anh nhớ lại: "Khi phim Chuyện làng Nhô ra đời, người đầu tiên cấm tôi về nhà là bố tôi. Ông bị hàng xóm dèm pha, lên án. Nếu ngày ấy có điện thoại, liên lạc được dễ dàng thì tôi sẽ gọi điện thanh minh ngay. Lỗi là ở nhà sản xuất, họ xây dựng nhân vật như vậy".

Nguyễn Hải cho rằng những vai phản diện được khán giả nhớ là thành công, nhưng cũng có nỗi buồn trong đó. Bởi các thành viên trong gia đình bị ảnh hưởng về tâm lý. Anh ví điều này giống như tai nạn nghề nghiệp.

"Năm đó, con trai tôi học lớp 4, bị bạn bè chê bai có bố là tội phạm. Các bạn không chơi cùng, không cho ngồi chung bàn. Cháu thường xuyên bỏ học ra ngoài, đến mức cô giáo trả con cho vợ chồng tôi.

Khi đó, tôi muốn bỏ nghề lắm, chán nản vô cùng. Rất may, tôi gặp một cô giáo mới ra trường, làm chủ nhiệm và xin cho con vào lớp. Đến năm lớp 5, con tôi trở thành học sinh giỏi".

Diễn viên tâm sự thêm cũng vì bản thân chuyên vào vai phải diện, các con có tâm lý sợ và xa cách anh.

"Con gái tôi nhìn thấy bố về là nấp sau bộ salon. Tôi phát hiện con sợ mình nên sau này tôi dành nhiều thời gian để chăm sóc con nhiều hơn", nghệ sĩ trải lòng.

Theo nghệ sĩ Nguyễn Hải, trong phim ảnh hiện nay, các vai phản diện được xây dựng tinh tế hơn, không còn bị ghét cay ghét đắng như trước. Nhân vật xấu nhưng vẫn có những điểm để khán giả cảm thông, không bị ném đá hoàn toàn. Anh nhận xét: "Vai chính diện cũng thật hơn, không bị lý tưởng hóa như trước".

"Có những ngày đi làm phim ở tỉnh xa, tôi dậy từ 4h, di chuyển lên Yên Bái. Quay xong, khoảng 22h lại trở về. Hy vọng vai sắp tới của tôi được khán giả đón nhận".

NSND Nguyễn Hải được khán giả biết đến qua các vai ông trùm hoặc giang hồ, cán bộ tha hóa trong những phim Chạy án, Chuyện làng Nhô, Cổ cồn trắng, Cái chết của con thiên nga, Quỳnh búp bê...