Bà Briony Schroor cho phép các học sinh được đọc sách các em muốn và nói rằng chúng mang đến giá trị thực tiễn. Ảnh: The Age.

Các học sinh của bà Briony Schroor nằm trong số những học sinh tham vọng nhất khu vực nhưng hầu hết chúng không thích đọc sách để giải trí.

Bà Schroor, một giáo viên môn văn học Anh tại trường trung học chuyên Nossal, cho biết trường của bà không thể thuyết phục nhiều học sinh lớp 9 đọc sách nếu chỉ nói rằng việc đọc sách rất thú vị. Thay vào đó, “chúng tôi phải nói với các em rằng đọc sách mang lại giá trị”, bà nói.

Bà Schroor cho biết trường trung học Nossal đã nỗ lực rất nhiều để khuyến khích việc đọc sách, đặc biệt là ở các nam sinh, đối tượng ít có khả năng nhất trong việc trở thành những độc giả nhiệt tình.

Thư viện tại trường đang được bố trí theo thể loại tác phẩm thay vì tên tác giả. Do đó, trong một môn học, các em có thể học và đọc bất kỳ cuốn sách nào miễn là chúng có câu chuyện, có thông tin.

“Bạn có một đứa trẻ ở đằng kia muốn làm điều gì đó trên Đồi gió hú, và bốn đứa trẻ ở khu vực khác vừa khám phá ra cuốn My Sister's Keeper của Jodi Picoult và đang chăm chú vào đó. Bạn cũng có thể thấy nhiều em nhỏ hâm mộ phim của Christopher Nolan", bà nói.

“Vì vậy, đây là một khung cảnh hỗn loạn và ồn ào, nhưng đó là một trải nghiệm thực sự tích cực khi bọn trẻ tương tác với các tác phẩm”, theo chia sẻ của bà Schroor.

Tỷ lệ đọc đáng lo ngại

Hiện tại, nhiều trường học trên khắp Australia đang vật lộn với tỷ lệ đọc thấp kỷ lục của học sinh lớp 9. Dữ liệu về ngành giáo dục NAPLAN của Australia năm nay cho thấy 13,5% học sinh lớp 9 nước này không đạt được tiêu chuẩn tối thiểu quốc gia về khả năng đọc. Con số này đã gia tăng so với mức gần 8.5% trong năm 2008.

David de Carvalho, Giám đốc điều hành của Cơ quan Báo cáo, Đánh giá và Chương trình giảng dạy Australia, đơn vị triển khai hệ thống dữ liệu NAPLAN, cho biết: “Đang có một vấn đề là nhiều học sinh không đạt được khả năng đọc ở cấp độ cơ bản trong khi chỉ còn vài năm là chúng rời trường học”.

Ở bang Victoria, tỷ lệ học sinh có khả năng đọc bằng hoặc cao hơn tiêu chuẩn tối thiểu quốc gia đã giảm từ 94,7% năm 2008 xuống còn 91,6% trong năm nay.

Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, đơn vị quản lý bài thi học thuật lớn nhất thế giới dành cho học sinh 15 tuổi PISA, từ lâu cũng đã ghi nhận các em trai thua kém các em gái về kỹ năng đọc. Chuyên gia đánh giá Sarah Richardson cho biết “các chuẩn mực giới đã ảnh hưởng đến sự tham gia của trẻ em trai và trẻ em gái trong việc đọc sách, cụ thể là nhận thức của chúng rằng hành động đọc có thể phù hợp với trẻ em gái hơn là trẻ em trai".

Việc giảm hứng thú đọc sách trong những năm đầu trung học cũng dẫn đến sự thay đổi trong lựa chọn môn học theo hệ thống giáo dục bang Victoria VCE. Theo số liệu chính thức mới, số học sinh học văn trong chương trình này đã sụt giảm và nam sinh chiếm một lượng lớn trong tỷ lệ sụt giảm.

Là môn học phổ biến thứ 15 trong năm 2015 nhưng văn học lớp 12 cũng đã rớt khỏi top 20 trong năm nay. Trong số 3.760 học sinh đăng ký môn học năm ngoái, chỉ có hơn 1.000 nam sinh.

Chiến lược đặc biệt của nhiều ngôi trường

Tuy nhiên, trường trung học Patterson River, một trường công lập ở vùng ngoại ô vịnh Seaford, đang đi ngược lại xu hướng này. Điểm đọc của học sinh lớp 9 tại trường đã đạt mức cao kỷ lục trong năm nay.

Hiệu trưởng Daniel Dew cho biết việc đào tạo tất cả nhân viên về chiến lược phát triển kỹ năng đọc hiểu đã là một yếu tố thay đổi cuộc chơi.

Dew nói: “Cách tiếp cận thông thường với việc đọc ở trường trung học là học sinh chỉ cần biết cách đọc. “Chúng tôi thực sự đang dạy kỹ năng đọc và kỹ năng hiểu một cách rõ ràng”.

Ngoài ra, học sinh thường xuyên được kiểm tra để xác định điểm mạnh và điểm yếu. Sau đó, học sinh phải đặt ra mục tiêu, chẳng hạn số lượng hoặc loại sách họ sẽ đọc, thông qua các kế hoạch đọc cá nhân.

John Visentin, hiệu trưởng trường John Paul ở Frankston, cũng cho biết học sinh từ lớp 8 có thể mất hứng thú với việc đọc sách và các trường cần thu hút học sinh bằng những cuốn sách phù hợp với trình độ của các em.

Ông nói: “Các cuốn sách phải đủ thách thức để mang đến cho các em những tri thức ngôn ngữ mới, nhưng không quá khó để các em không thể đọc được. Cụ thể, trường phải tiếp cận theo cách ‘Các em quan tâm đến điều gì? Và nếu chúng tôi không có sách, chúng tôi sẽ đặt mua nó’”.

Bà Schroor cũng cho biết việc cho phép học sinh trường trung học Nossal đọc các tác phẩm phi hư cấu, chẳng hạn cuốn Dark Emu của Bruce Pascoe cho đến cuốn A Short History of Near Everything (Lược sử vạn vật) của Bill Bryson, đã khuyến khích các học sinh nam đọc sách.

“Ban đầu chúng tôi nói rằng các em phải đọc tiểu thuyết nhưng sau đó chúng tôi ngày càng thấy rõ rằng điều đó không mang lại lợi ích tổng thể nào. Và cách làm này có thể có tác động bất lợi đối với một số cậu bé”, bà nói.

Bà chia sẻ: “Các cô gái đọc cùng nhau một cách tự nhiên hơn và họ phiêu lưu hơn khi đọc. Và theo kinh nghiệm của tôi, con trai có lẽ thực tế hơn. Vì vậy, chúng tôi đã nói rằng 'Các em không phải chỉ đọc để giải trí mà đọc sách còn giúp các em trở nên giỏi hơn trong lĩnh vực này'. Sau đó, nhiều em nam đã muốn đọc sách hơn”.

Chính quyền bang New South Wales cũng đang giới thiệu một giáo trình tiếng Anh mới từ lớp 3 đến lớp 10 để cải thiện sự suy giảm trong điểm viết. Theo những thay đổi này, học sinh trung học sẽ được dạy ngữ pháp, dấu câu và cấu trúc câu một cách rõ ràng, cũng như cách diễn giải những từ không quen thuộc.