Cây cối bị thiêu rụi sau đám cháy xảy ra tại rừng mưa Amazon ở bang Para, Brazil ngày 25/8/2019. (Nguồn: AFP)

Ngày 28/8, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro thông báo các nước Nam Mỹ sẽ nhóm họp tại thành phố Leticia của Colombia vào ngày 6/9 tới nhằm vạch ra một chính sách chung để bảo vệ rừng Amazon.

Phát biểu trước báo giới sau cuộc gặp với Tổng thống Chile Sebastian Pinera, ông Bolsonaro cho biết cuộc gặp với các nước láng giềng trong khu vực, ngoại trừ Venezuela, sẽ được tổ chức. Tổng thống Brazil cũng tuyên bố chấp nhận đề xuất của Chính phủ Chile hỗ trợ 4 máy bay để giúp dập tắt đám cháy rừng Amazon đang ngày càng lan rộng.

Liên quan đến đề xuất hỗ trợ của Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) do Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo, ông Bolsonaro tái khẳng định yêu cầu ông Macron rút lại những phát biểu mới đây trước khi ông cân nhắc việc chấp nhận khoản hỗ trợ trị giá 20 triệu euro (tương đương 22 triệu USD) mà G7 đề xuất để cứu rừng Amazon khỏi "giặc lửa." Nhà lãnh đạo Brazil cũng cáo buộc Pháp và Đức "mua" chủ quyền của nước Mỹ Latinh này bằng khoản hỗ trợ nói trên.

Tuyên bố được đưa ra một ngày sau khi ông Bolsonaro để ngỏ khả năng thảo luận về đề xuất hỗ trợ của G7, song với điều kiện nhà lãnh đạo Pháp rút lại những lời "xúc phạm" ông. Vài giờ sau đó, Chính phủ Brazil khẳng định nước này sẽ chấp nhận viện trợ nước ngoài giúp cứu rừng mưa Amazon khỏi các đám cháy đang hoành hành, với điều kiện quốc gia Nam Mỹ này có thể kiểm soát cách thức sử dụng sự trợ giúp. Thông báo mới này làm dấy lên câu hỏi liệu Brazil có chấp nhận đề xuất hỗ trợ của G7 hay không.

Trước đó, bên lề hội nghị thượng đỉnh diễn ra tại Biarritz, Tây Nam nước Pháp, G7 đã nhất trí chi 20 triệu euro cho rừng Amazon, trong đó chủ yếu là để điều các máy bay cứu hỏa tới khống chế đám cháy và kế hoạch tái trồng rừng trong trung hạn. Tổng thống Pháp Macron coi đây là vấn đề ưu tiên của hội nghị và cảnh báo sẽ chặn thỏa thuận thương mại mới giữa Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ Latinh nếu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro không có bước đi bảo vệ rừng Amazon. Điều này đã vấp phải sự phản đối mạnh của Tổng thống Brazil. Hai bên đã lâm vào khẩu chiến trong suốt vài ngày qua.

Rừng mưa Amazon bao phủ trên diện tích rộng khoảng 5,5 triệu km2 ở khu vực Nam Mỹ. 60% diện tích rừng Amazon thuộc lãnh thổ Brazil và diện tích còn lại của cánh rừng này trải dài qua 8 nước và vùng lãnh thổ khác gồm Peru, Bolivia, Colombia, Venezuela, Guyana, Suriname, Guyana thuộc Pháp và Ecuador. Amazon là khu rừng mưa nhiệt đới lớn nhất thế giới và có vai trò sống còn trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu nhờ năng lực hấp thu lượng lớn khí thải carbon dioxide. Được xem là "lá phổi" của hành tinh, Amazon cung cấp khoảng 20% lượng khí oxy trên Trái Đất. Các nhà khoa học cũng như các tổ chức bảo vệ môi trường lo ngại rằng các vụ cháy rừng Amazon sẽ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng về biến đổi khí hậu hiện nay và đe dọa đến đa dạng sinh học.