NY Times hôm 23/1 dẫn lời quan chức Nhà Trắng cho biết quyết định điều quân tới các nước đồng minh ở Đông Âu và Baltic đang được Tổng thống Mỹ Joe Biden xem xét nhằm mở rộng hiện diện quân sự của Mỹ trong bối cảnh lo ngại về khả năng Nga tấn công Ukraine.

Động thái này được nhận định là bước ngoặt lớn với chính quyền Biden, gần đây vốn giữ lập trường kiềm chế trong các hoạt động quân sự liên quan đến Ukraine vì lo ngại sẽ "kích động Nga". Tuy nhiên, khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tăng cường các hoạt động gây sức ép với Ukraine và các cuộc đàm phán Mỹ - Nga không đạt được bước đột phá, chính quyền Biden đang dần rời bỏ chiến lược "không khiêu khích".

Phi công trực thăng Mỹ cùng đặc nhiệm Ukraine trong cuộc diễn tập tháng 9/2020 tại Hohenfels, Đức. Ảnh: US Army.

Theo các quan chức Nhà Trắng giấu tên, trong cuộc họp ở Trại David cuối tuần qua, Lầu Năm Góc đã trình bày với Biden một số lựa chọn triển khai lực lượng, bao gồm gửi 1.000-5.000 quân đến khu vực Đông Âu, những nước nằm ngay sát Nga, và có thể tăng quân số lên gấp 10 lần nếu "tình hình xấu đi".

Các quan chức nói thêm Tổng thống Mỹ dự kiến ra quyết định sớm nhất về kế hoạch triển khai lực lượng vào tuần này.

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 23/1 đề nghị thân nhân của các nhà ngoại giao ở đại sứ quán Ukraine về nước "do mối đe dọa từ hành động quân sự của Nga". Các nhân viên ngoại giao không thiết yếu cũng được kêu gọi "tự nguyện" rời Ukraine, với chi phí do chính phủ cung cấp.

Washington nhấn mạnh đại sứ quán ở Kiev vẫn mở cửa và thông báo trên không phải lệnh sơ tán. Giới chức Mỹ cho hay quyết định rút người khỏi sứ quán Ukraine được xem xét trong một thời gian dài và không thể hiện Mỹ giảm hỗ trợ với Ukraine.

Mỹ hôm 21/1 và 23/1 gửi cho Mỹ hai đợt hàng viện trợ quân sự với tổng trọng lượng hơn 170 tấn, trong đó có đạn dược và vũ khí. Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov lưu ý đây chưa phải những đợt hàng hỗ trợ cuối cùng.

Các thành viên NATO trước và sau năm 1997. Đồ họa: BBC.

Căng thẳng giữa Nga và phương Tây leo thang sau khi Mỹ, NATO cáo buộc Nga điều khoảng 100.000 quân tới sát biên giới với Ukraine, bày tỏ lo ngại nước này có thể phát động một cuộc chiến tổng lực. Nga bác bỏ cáo buộc và tuyên bố chúng "vô căn cứ", khẳng định mọi động thái quân sự ở biên giới phía tây hoàn toàn vì mục đích phòng thủ.

Quân đội Ukraine tuần trước nhận định Nga đang duy trì 127.000 binh sĩ và nhiều lữ đoàn tên lửa đạn đạo Iskander ở biên giới, cho biết nhiều khu vực trọng yếu của nước này, trong đó có thủ đô Kiev, đều nằm trong tầm bắn tên lửa Nga.