Cựu Ngoại trưởng Boris Johnson (trái) và Bộ trưởng Môi trường Michael Gove. (Nguồn: The Times)

Các hoạt động chạy đua vào cương vị người đứng đầu đảng Bảo thủ cầm quyền tại Anh, cùng với đó là ghế Thủ tướng, đã bắt đầu diễn ra sôi động mặc dù Thủ tướng Anh đương nhiệm Theresa May sẽ chỉ chính thức từ chức vào ngày 7/6 tới. 

Việc một loạt các nhân vật tên tuổi trong đảng Bảo thủ Anh phát động chiến dịch tranh cử vào ghế Thủ tướng trở thành tâm điểm chú ý của truyền thông "xứ sở sương mù" trong ngày 3/6, ít nhiều làm lu mờ một sự kiện quan trọng khác là Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu chuyến thăm Anh cấp nhà nước trong 3 ngày theo lời mời của Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhị.

Một trong những ứng cử viên hàng đầu là cựu Ngoại trưởng Boris Johnson khởi đầu chiến dịch tranh cử với việc công bố đoạn video tiếp xúc với các cử tri và nhấn mạnh cam kết nếu trở thành Thủ tướng sẽ đưa nước Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) đúng thời hạn hiện tại là ngày 31/10/2019, bất kể có thỏa thuận hay không.

Trong tuyên bố vắn tắt về cương lĩnh tranh cử của mình được thể hiện trong video nói trên, ông Boris Johnson cho rằng cuộc trưng cầu ý dân về Brexit năm 2016 đã phản ánh thực tế rằng “quá nhiều người dân Anh cảm thấy bị bỏ lại phía sau và không được tham gia đầy đủ vào những cơ hội cũng như thành công của đất nước.”

Bên cạnh vấn đề được cử tri quan tâm nhất trong hiện tại là Brexit, ứng cử viên Boris Johnson cũng đưa ra những cam kết về “đoàn kết” và sự ủng hộ đối với giới doanh nghiệp, tăng ngân sách cho các trường học và lực lượng cảnh sát.

Tuy nhiên, tại thời điểm này mới có 23 nghị sỹ Bảo thủ Anh tuyên bố sẽ ủng hộ ông Boris Johnson, trong khi đã có đến 26 nghị sỹ Bảo thủ quay sang ủng hộ Bộ trưởng Môi trường Michael Gove.

Ông này được cho là có quan điểm ủng hộ việc kéo dài tiến trình Brexit, trên cơ sở đánh giá rằng việc rời EU mà không có thỏa thuận khi chưa được chuẩn bị đầy đủ sẽ gây ra nhiều vấn đề cho nước Anh.

Lợi thế đối với ông Gove càng được củng cố với thông tin có được sự ủng hộ của một nhân vật tên tuổi khác trong đảng Bảo thủ là Bộ trưởng Việc làm và Lương hưu Amber Rudd.

Khả năng liên minh giữa bà này và ứng cử viên Boris Johnson đã đổ vỡ trong cuối tuần qua vì khác biệt quan điểm về Brexit có hay không có thỏa thuận.

Cùng ngày, hai gương mặt được chú ý khác là Ngoại trưởng Jeremy Hunt và cựu Bộ trưởng Brexit Dominic Raab cũng đánh dấu việc chính thức chạy đua vào ghế lãnh đạo đảng với những tuyên bố công khai về kế hoạch Brexit của mình.

Phát biểu trên truyền hình Anh sáng 3/6 trước khi ra sân bay đón Tổng thống Mỹ Trump, Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt tuyên bố sẵn sàng cho khả năng đưa nước Anh rời EU mà không cần thỏa thuận, nhưng đó sẽ chỉ là “giải pháp cuối cùng.”

Trước đó, ông Hunt cảnh báo Brexit không thỏa thuận sẽ là sự “tự sát về chính trị” đối với nước Anh.

Một đối thủ khác của ông này là cựu Bộ trưởng Brexit Dominic Raab lại đưa ra cam kết đưa nước Anh rời EU trên cơ sở các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong trường hợp đến hạn chót 31/10 hai bên vẫn không đạt được thỏa thuận.

Bộ trưởng Nội vụ Sajid Javid lại lựa chọn một hướng đi riêng trong cuộc chạy đua vào ghế Thủ tướng bằng cách ưu tiên nhấn mạnh về chính sách đối nội với thông báo về kế hoạch huy động một quỹ cơ sở hạ tầng trị giá 100 tỷ bảng Anh.

Quỹ này sẽ đầu tư vào những dự án như băng thông cáp quang và kết nối đường sắt tốc độ cao giữa các vùng miền Bắc nước Anh. 

Hiện đã có ít nhất 13 ứng cử viên công khai ý định tham gia chạy đua vào chức Chủ tịch đảng Bảo thủ sau ngày 7/6 tới.

Tổng cộng 313 nghị sỹ Bảo thủ tại Hạ viện Anh sẽ lựa chọn lấy 2 ứng cử viên cuối cùng trong danh sách rút gọn.

125.000 thành viên đảng Bảo thủ Anh trên toàn quốc sẽ bỏ phiếu lựa chọn lãnh đạo mới trên cơ sở danh sách rút gọn này và qua đó bầu ra Thủ tướng mới ngay trong tháng 6.