Chính phủ Australia vừa lên tiếng khẳng định việc Australia hủy bỏ các thỏa thuận được các chính quyền địa phương ký với nước ngoài, trong đó có 2 thỏa thuận liên quan đến Sáng kiến Vành đai Con đường (BRI) với Trung Quốc, là không nhằm vào bất kỳ quốc gia nào mà là để bảo vệ lợi ích quốc gia.

Quặng sắt là mặt hàng xuất khẩu của Australia ít bị ảnh hưởng từ căng thẳng quan hệ của Úc với Trung Quốc. Ảnh Conversation.

Trong một tuyên bố đưa ra ngày 22/4, Thủ tướng Scott Morrison khẳng định việc chính phủ Australia quyết định hủy bỏ các thỏa thuận được các cấp chính quyền địa phương ký với các đối tác nước ngoài là để đảm bảo không có thỏa thuận nào mâu thuẫn với chính sách đối ngoại của quốc gia.

Chính quyền liên bang sẽ hành động vì lợi ích quốc gia, đồng thời để đảm bảo có thể thúc đẩy lợi ích của mình trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Trước đó vào sáng nay, Ngoại trưởng Australia Marise Payne cũng tuyên bố các quyết định mới của Australia không nhằm vào quốc gia cụ thể nào và cũng không có ý định làm tổn hại đến mối quan hệ của Australia với bất kỳ quốc gia nào.

Các tuyên bố mới nhất của quan chức chính phủ Australia được đưa ra trong bối cảnh vào tối qua Ngoại trưởng Payne ra thông báo cho biết Australia quyết định hủy bỏ 4 thỏa thuận được chính quyền bang Victoria ký với Iran, Syria và Trung Quốc.

Ngay sau thông báo của bà Payne, Trung Quốc đã có các phản ứng đáp trả. Đại sứ quán Trung Quốc tại Australia ra tuyên bố chỉ trích động thái của Australia và cho rằng đây là hành động “khiêu khích” và sẽ làm tổn hại thêm quan hệ với Trung Quốc.

Tiếp đến, tại buổi họp báo thường kỳ ngày hôm nay, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân (Wang Wenbin) cảnh báo Australia nên tránh làm cho mối quan hệ song phương vốn đã căng thẳng trở nên tồi tệ hơn. Australia là quốc gia duy nhất xé bỏ thỏa thuận BRI và động thái này sẽ tạo ra một tiền lệ nguy hiểm.

Theo thống kê của chính phủ Australia, hiện có hơn 1.000 thỏa thuận hợp tác và biên bản ghi nhớ được chính quyền các bang, vùng lãnh thổ, hội đồng địa phương và các cơ sở giáo dục của Australia ký với các đối tác nước ngoài. Chính quyền liên bang sẽ xem xét lại tất cả các thỏa thuận này và sẽ hủy bỏ các thỏa thuận có nội dung ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại và lợi ích quốc gia của Australia.

Việc Australia hủy hai thỏa thuận hợp tác được bang Victoria ký với các đối tác Trung Quốc được cho là sẽ làm gia tăng mối quan hệ vốn đang căng thẳng giữa Australia với Trung Quốc kể từ năm ngoái đến nay, đồng thời có nguy cơ làm chậm lại kế hoạch phục hồi kinh tế sau đại dịch của Australia.

Sau khi Trung Quốc áp đặt các hạn chế thương mại bao gồm cấm nhập khẩu và tăng thuế đối với hàng hóa Australia bắt đầu từ tháng 5/2020, các nhà xuất khẩu Australia đã thiệt hại hàng chục tỷ AUD.

Theo số liệu mới công bố của Ngân hàng Commonwealth, trong vòng 6 tháng tính đến tháng 1 vừa qua, các doanh nghiệp xuất khẩu của Australia làm ăn với thị trường Trung Quốc đã thiệt hại 5,5 tỷ AUD, trong đó chỉ riêng các doanh nghiệp xuất khẩu than chịu thiệt hại lên đến 5 tỷ AUD do nhu cầu than của thị trường Trung Quốc sụt giảm gần 80%./