Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và người đồng cấp Australia Penny Wong gặp nhau cuối tuần qua bên lề hội nghị G20, đánh dấu cuộc họp đầu tiên giữa các nhà ngoại giao hàng đầu của hai quốc gia kể từ năm 2019. Ông Vương cáo buộc những lời nói và hành động "thiếu trách nhiệm" của chính quyền cựu thủ tướng Scott Morrison đã khiến quan hệ Trung Quốc - Australia căng thẳng.

Ngoại trưởng Trung Quốc đưa ra 4 yêu cầu với Australia để cải thiện quan hệ song phương, gồm: Canberra coi Bắc Kinh là "đối tác không phải đối thủ", hai bên tìm được điểm chung, bỏ qua khác biệt, Australia "từ chối sự thao túng từ bên thứ ba" và cả hai nước cùng xây dựng "sự ủng hộ của cộng đồng mang tính tích cực và hành động".

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (phải) và Ngoại trưởng Australia Penny Wong tại Bali, Indonesia, hôm 8/7. Ảnh: AFP.

Trong cuộc họp báo ở Canberra ngày 11/7, khi được hỏi về các đề xuất của Trung quốc, Thủ tướng Australia Anthony Albanese khẳng định "Australia không đáp ứng các yêu cầu. Chúng tôi chỉ hành động vì lợi ích quốc gia".

Ông Albanese cho biết Australia sẽ hợp tác với Trung Quốc nếu có thể và đất nước của ông cũng muốn xây dựng quan hệ tốt đẹp với tất cả quốc gia. "Tuy nhiên, chúng tôi sẽ bảo vệ lợi ích đất nước khi cần", Thủ tướng Australia nhấn mạnh.

Truyền thông Trung Quốc đưa tin Ngoại trưởng Wong và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị đã nhất trí tháo gỡ những trở ngại để đưa mối quan hệ Trung Quốc - Australia trở lại đúng hướng.

Khi được hỏi Ngoại trưởng Australia đã đồng ý tháo gỡ trở ngại nào, ông Albanese nói: "Tôi không nghe những gì truyền thông Trung Quốc nói. Tôi chỉ nghe những gì bà Penny Wong nói về cuộc họp".

"Đó là một cuộc họp mang tính xây dựng, là một bước tiến. Nhưng Australia không thay đổi quan điểm về bất kỳ vấn đề nào", ông nói.

Quan hệ Trung Quốc - Australia trở nên căng thẳng trong vài năm qua, từ những cáo buộc Bắc Kinh can thiệp chính trị nội bộ Canberra đến điều tra nguồn gốc đại dịch Covid-19.

Hai nước gia tăng cạnh tranh địa chiến lược ở các đảo quốc Thái Bình Dương, vốn được xem là khu vực ảnh hưởng truyền thống của Australia. Bắc Kinh đang tăng cường vận động các đảo quốc mở rộng quan hệ, từ đầu tư hạ tầng đến hợp tác an ninh.