Thủ tướng Anh Boris Johnson phát biểu tại phiên họp Hạ viện ở thủ đô London. (Ảnh: AFP)

Thủ tướng Anh Boris Johnson kiên quyết giữ vững lập trường trong tiến trình Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) - Brexit - khi tuyên bố ông sẽ không tìm cách gia hạn Brexit bất chấp việc quốc hội nước này thông qua dự luật do các đảng đối lập khởi xướng, buộc ông kéo dài thời hạn "ly hôn."

Phát biểu với quốc hội ngày 25/9 sau khi cơ quan này trở lại làm việc, Thủ tướng Johnson đã trả lời mạnh mẽ "Không" khi các nghị sỹ yêu cầu ông phải đề nghị EU gia hạn Brexit sau ngày 30/10 nếu không thể có được một thỏa thuận hoặc cơ quan lập pháp Anh không thông qua kế hoạch "Brexit cứng" trước ngày 19/10.

Ngoài ra, Thủ tướng Johnson đã chỉ trích các đảng đối lập kêu gọi tiến hành một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm đối chính phủ của ông trong bối cảnh phe đối lập gia tăng sức ép ông phải từ chức. Theo ông, các đảng đối lập đã không làm gì ngoài việc "e sợ và trì hoãn," trong khi cáo buộc các nghị sỹ tìm cách cản trở Brexit.

Ngày 25/9 là ngày làm việc trở lại đầu tiên của Quốc hội Anh sau khi Tòa án Tối cao Anh ra phán quyết rằng quyết định của Thủ tướng Johnson đình chỉ hoạt động của cơ quan lập pháp là trái luật, không có giá trị và không có hiệu lực.

Ngày 25/9, điều phối viên của Nghị viện châu Âu (EP) về Brexit, ông Guy Verhofstadt, đã tuyên bố trước các thành viên của Ủy ban về các vấn đề lập hiến (AFCO) rằng cho tới nay, Anh vẫn chưa đưa ra được một đề xuất nào hợp lý về mặt pháp lý để thay cho điều khoản chốt chặn đối với Ireland, mà chỉ mới đệ trình một phần phương hướng “tiềm năng” thay thế cho “điều khoản” này mà thôi.

Ông Verhofstadt giải thích những đề xuất của Anh mới chỉ đề cập tới các vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm, vốn chỉ chiếm 30% các mặt hàng trao đổi của hai bên, các đề xuất của Anh còn bỏ sót các mặt hàng công nghiệp và hàng hóa chế biến.

Điều phối viên EP cho rằng phía Anh chỉ đưa ra được một phần của vấn đề và điều này không thể chấp nhận được.

Trước đó, Chính phủ của Thủ tướng Johnson đã đệ trình lên Ủy ban châu Âu một văn bản, được nước này cho rằng có khả năng thay thế điều khoản chốt chặn do EU đề ra đối với Ireland.

Ngày 18/9 vừa qua, EP đã thông qua một nghị quyết mới về Brexit, trong đó có nhắc lại quan điểm của EU về Brexit. Điều phối viên của EP về Brexit nhấn mạnh, EP sẽ làm mọi cách để đạt được một thỏa thuận vào ngày 31/10, nhưng ông sẽ không có bất cứ nhượng bộ nhỏ nào với London, vì điều đó sẽ rất có hại cho EU. Cũng theo ông Guy Verhofstadt, các giải pháp theo từng tình huống sẽ không thể chấp nhận được.

Hiện Thủ tướng Johnson đang thúc đẩy cam kết Brexit diễn ra đúng thời hạn ngày 31/10 tới. Điều khoản "chốt chặn" về vấn đề biên giới giữa vùng lãnh thổ Bắc Ireland thuộc Anh và Cộng hòa Ireland là nội dung gây tranh cãi nhất trong thỏa thuận Brexit.

Điều khoản này quy định sau Brexit, Anh sẽ ở lại liên minh thuế quan trong khi vùng Bắc Ireland duy trì quan hệ thương mại gần gũi hơn với EU để đảm bảo tránh một đường biên giới cứng trên đảo Ireland, cũng như sự toàn vẹn của "Hiệp ước ngày thứ Sáu tốt lành" ký kết năm 1998 vốn mang lại sự ổn định ở vùng này sau cuộc xung đột kéo dài 30 năm khiến hàng nghìn người thiệt mạng.

Phe bài EU tại Anh kịch liệt phản đối vì cho rằng điều khoản này sẽ khiến Anh mắc kẹt vô thời hạn trong những quy định thuế quan của EU và khó tiến tới mục tiêu tự do về kinh tế.