Tổng thống Joe Biden hôm 11/7 phải đối mặt bài kiểm tra quan trọng mà ông thường né tránh từ đầu năm đến nay: Một cuộc họp báo riêng với hàng loạt câu hỏi trực tiếp từ các phóng viên chuyên theo dõi Nhà Trắng.

Cuộc họp báo được tổ chức ngay sau hội nghị thượng đỉnh NATO ở Washington, nhằm trấn an các nghị sĩ đảng Dân chủ, đồng minh và cử tri rằng ông vẫn còn đủ sức khỏe cũng như mức độ minh mẫn để tiếp tục lãnh đạo nước Mỹ. Đây cũng là cơ hội để ông chứng minh cuộc tranh luận ngày 27/6 với đối thủ đảng Cộng hòa Donald Trump chỉ là ngoại lệ, hơn là bằng chứng cho thấy ở tuổi 81, ông thiếu sức sống và năng lực điều hành mà công chúng muốn thấy ở người lãnh đạo đất nước.

Tổng thống Joe Biden trong cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh NATO ở Washington ngày 11/7. Ảnh: AP

Cuộc họp báo thu hút sự chú ý rất lớn của dư luận, nên ngay cả những sai sót nhỏ nhất mà ông mắc phải đều sẽ bị soi xét rất kỹ lưỡng.

Đây là lý do truyền thông Mỹ đưa tin đậm nét về hai sự cố gọi nhầm tên của Tổng thống Biden trước và trong cuộc họp báo. Khi công bố thỏa thuận NATO - Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh của khối, ông Biden đã mắc sai sót tai hại khi gọi nhầm Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thành "Tổng thống Putin".

Sự cố này ngay lập tức khiến nhiều người hoài nghi về khả năng ghi điểm của ông trong cuộc họp báo sau đó. Bước vào sự kiện, Tổng thống Biden mắc sơ suất từ khá sớm, khi ông gọi Phó tổng thống Kamala Harris là "phó tổng thống Trump" trong lúc khẳng định rằng ông chọn bà vì tin rằng bà có thể đánh bại ứng viên đảng Cộng hòa.

Ông cũng có những lúc ấp úng, nói nhầm một số từ và trả lời lạc đề vài câu hỏi. Tổng thống Mỹ còn gọi nhầm chánh văn phòng Nhà Trắng là "tổng tư lệnh của tôi", trước khi đính chính.

Khi được hỏi liệu ông có rút lui để nhường vị trí ứng viên lại cho Phó tổng thống Harris hay không nếu các cuộc thăm dò cho thấy bà có cơ hội chiến thắng cao hơn, Tổng thống Biden đã kiên trì với quan điểm của mình.

"Không, trừ khi họ quay lại và nói rằng bạn không thể thắng được", Biden trả lời, sau đó nói thêm "không có cuộc thăm dò nào về điều đó". Ông khẳng định sẽ không từ bỏ cuộc đua Nhà Trắng cả trong trường hợp ngày càng nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ yêu cầu ông làm vậy.

Những sai sót như vậy đã khiến Trump và truyền thông cánh hữu gọi là "thảm họa", lên tiếng chê bai Tổng thống Biden. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng khi nhìn tổng thể, ông Biden đã có màn thể hiện mạnh mẽ trong cuộc họp báo, khi trình bày chi tiết về nỗ lực bảo vệ NATO và kế hoạch cho nhiệm kỳ thứ hai, cũng như cố gắng chứng minh rằng những gì ông đang làm quan trọng hơn việc ông nói về nó như thế nào.

Ông ca ngợi hội nghị thượng đỉnh NATO vừa kết thúc đã nâng cao vị thế của Mỹ. "Các bạn đã bao giờ thấy một hội nghị nào thành công hơn thế chưa?", Biden nói.

Tổng thống đi sâu vào việc lạm phát đã giảm ra sao so với mức đỉnh năm 2022 bằng việc đưa ra các số liệu thống kê như 800.000 việc làm ngành sản xuất đã được tạo ra trong nhiệm kỳ của mình. Ông chủ Nhà Trắng còn tự tin khẳng định các lãnh đạo khác trên thế giới sẽ muốn đổi nền kinh tế của chính họ lấy những gì Mỹ đã làm được.

Ông cũng giải thích kỹ lưỡng về việc sẽ áp mức trần với giá thuê nhà, khi chủ nhà tham gia chương trình tín dụng thuế dành cho nhà ở thu nhập thấp.

Giới quan sát cho rằng đây chính là cách Tổng thống Biden nâng cao uy tín của bản thân, vốn thường thấy trong các bài phát biểu của ông.

Ông chủ Nhà Trắng mở đầu cuộc họp báo bằng cách đề cập nhiều tới NATO và giá trị của tổ chức này đối với Mỹ, một trong những khác biệt lớn nhất về quan điểm chính trị giữa ông với cựu tổng thống Trump, người đã công khai hoài nghi về liên minh và gợi ý sẽ khuyến khích Nga "làm bất cứ điều gì" với các thành viên NATO không hoàn thành nghĩa vụ chi tiêu của khối.

Tổng thống Biden tự gắn mình với truyền thống của Mỹ về việc bảo vệ NATO bằng tuyên bố rằng điều này "kéo dài từ thời Truman tới Reagen rồi tới tôi".

"Mỗi người Mỹ đều nên tự hỏi mình, thế giới có an toàn hơn với NATO không?", ông đặt câu hỏi.

Sau đó, để trấn an một nhà báo châu Âu khi người này đề cập đến việc các nước châu Âu đang lo lắng trước kịch bản ông Trump có thể giành chiến thắng cuộc bầu cử, Tổng thống Biden bắt đầu kể lại chi tiết về cách ông giúp đưa Phần Lan gia nhập liên minh.

Ấn tượng chung là Tổng thống Biden đã nói một cách mạnh mẽ và trôi chảy về chính sách đối ngoại, một trong những chủ đề yêu thích của ông. Nhưng trọng tâm của cuộc họp báo không thực sự nằm ở vấn đề chính sách đối ngoại, mà nó chủ yếu nhằm trấn an các đảng viên Dân chủ và thế giới rằng ông vẫn có khả năng trở thành tổng thống và đánh bại Trump.

Mỗi chính trị gia đều có những chủ đề "tủ". Và bất cứ khi nào có thể, Tổng thống Biden đều tìm cách hướng câu trả lời về những chủ đề ông am hiểu nhất. Đây cũng là cách để ông trả lời câu hỏi mà không nhất thiết phải nói bất cứ điều gì quá mới mẻ hay tự phát.

Trong cuộc họp báo, ông đã không bỏ qua cơ hội công kích chính sách giảm thuế đối với các tập đoàn lớn, lời hứa mà cựu tổng thống Trump đã không ít lần đưa ra nhằm lấy lòng giới siêu giàu. Biden khẳng định ông là "tổng thống xuất thân từ tầng lớp lao động ủng hộ công đoàn mạnh mẽ nhất".

Không có giới hạn thời gian cho các câu trả lời như tại cuộc tranh luận, Tổng thống Biden đã thoải mái kể về những mối tương tác giữa ông với các lãnh đạo nước ngoài và đưa ra lý do cụ thể cho việc tái tranh cử.

Nhìn chung, không có nhiều khoảnh khắc ngẫu hứng trong các câu trả lời của Biden và ngoài những khoảnh khắc vấp váp, cuộc họp báo rất được mong đợi này gần giống như bài phát biểu tại một viện chính sách, hơn là nỗ lực hút phiếu bầu của cử tri.

Mặc dù không thể xóa nhòa những ấn tượng tiêu cực về những gì ông đã thể hiện trong cuộc tranh luận hồi tháng trước, cuộc họp báo đã cho thấy Tổng thống Biden hoàn toàn có thể trả lời rành mạch câu hỏi từ phóng viên về hàng loạt vấn đề mà không mất tập trung.

Theo Josh Boak và Nicholas Riccardi, hai bình luận viên chính trị kỳ cựu của AP, cuộc họp báo cũng lời nhắc nhở rằng mọi người vẫn sẽ quan sát Tổng thống Biden một cách kỹ lưỡng và chú ý vào những sai lầm ông mắc phải. Áp lực này chắc chắn sẽ không biến mất chừng nào ông còn bám trụ đường đua Nhà Trắng.