Thông tin trên vừa được TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai thông tin sáng nay, ngày 1/8. Theo chia sẻ, khoảng 2 tháng nay bệnh nhân ngứa lòng bàn chân, tay, toàn thân mà không có các nốt ban hay sẩn mề đay, dù đi khám nhiều nơi, nhưng không đỡ.

Khi tới BV Bạch Mai, qua khai thác tiền sử, người phụ nữ sinh năm 1960 cho biết, từng nhiều năm dùng phèn chua để chữa hôi nách, do thấy đỡ nên bệnh nhân thường xuyên áp dụng biện pháp này để chữa trị. “Khoảng 10 năm nay, tôi thường xuyên sử dụng phèn chua rang lên, tán bột và bôi nách ngày 2 lần để chữa hôi nách. Đây là một mẹo chữa dân gian được nhiều người sử dụng, lan truyền, do thấy hiệu quả nên tôi áp dụng thường xuyên”, nữ bệnh nhân chia sẻ.

Sau khi xét nghiệm, kết quả cho thấy nồng độ nhôm trong máu và nước tiểu cao hơn mức cho phép nhiều lần, nhưng chức năng thận bình thường, vì thế bác sĩ loại trừ nguyên nhân do suy thận. Từ kết quả thăm khám, cũng như tiền sử của người bệnh, các bác sĩ chẩn đoán nữ bệnh nhân này bị nhiễm độc nhôm qua da do sử dụng phèn chua chữa hôi nách. Sau gần một tháng điều trị, nữ bệnh nhân đã ổn định, được xuất viện, dùng thuốc ngoại trú và tái khám định kỳ.

“Đây là trường hợp rất hi hữu. Lần đầu tiên trung tâm tiếp nhận ca nhiễm độc nhôm từ bên ngoài xâm nhập qua da và nguyên nhân lại đến từ một thứ rất quen thuộc, thông dụng, được sử dụng rộng rãi là phèn chua, hay còn gọi là muối sunfat kali nhôm”, bác sĩ Nguyên chia sẻ.

Đặc biệt, bệnh nhân dùng phèn chua rang khô lên và tán bột bôi nhiều năm, nên hàm lượng nhôm rất cao. Hơn nữa, đây cũng là bộ phận nhạy cảm, hay bị viêm hoặc mụn nên nhôm càng dễ hấp thu vào cơ thể. “Đây có lẽ là các lý do dẫn tới nhiễm độc nhôm”, bác sĩ Nguyên nhận định và cho biết thêm rằng, rất may mắn là bệnh nhân đến viện khám, phát hiện kịp thời, vì thế chưa bị tổn thương các cơ quan, suy thận, sơ phổi, nhuyễn xương, các bệnh lý liên quan đến não bộ.

Bác sĩ Nguyên cho rằng, hợp chất nhôm vẫn được sử dụng để bào chế và chữa bệnh điều trị các bệnh lý dạ dày, chữa mùi hôi cơ thể. Nhôm và các hợp chất của nhôm cũng thường được dùng trong chất phụ gia thực phẩm, trong dược phẩm, trong các sản phẩm tiêu dùng (như đồ dùng nhà bếp) và trong xử lý nước uống (các chất lắng lọc nước…).

Phèn chua có chứa nhiều nhôm, việc sử dụng không đúng liều lượng sẽ rất nguy hiểm với sức khỏe. 

Tuy nhiên, theo các nghiên cứu cho đến nay, lượng nhôm vào cơ thể từ những nguồn này là không đáng kể nếu những vật dụng, phụ gia, dược phẩm được sản xuất đúng theo tiêu chuẩn và sử dụng đúng chỉ định, liều lượng.

Bác sĩ Nguyên cảnh báo, nhiễm độc nhôm thường xảy ra trong môi trường lao động nghề nghiệp, các ngành công nghiệp. Người hay phải tiếp xúc với nhôm, hít phải bụi nhôm, tiếp xúc và nuốt phải. Những người bị suy thận, chạy thận nhân tạo nguy cơ nhiễm độc nhôm cao hơn. “Trường hợp này qua da và chức năng thận hoàn toàn bình thường, rất hiếm gặp”, bác sĩ Nguyên nhấn mạnh.

Vị chuyên gia này phân tích, khi nhôm vào cơ thể sẽ tích lũy và gắn chặt ở xương, nên việc đào thải, khai trừ nhôm ra khỏi cơ thể rất khó khăn và mất nhiều thời gian. Bên cạnh đó, nhiễm độc nhôm gây bệnh thiếu máu nhược sắc hồng cầu giống như bệnh thiếu sắt, nhưng chữa không tác dụng. Gây chứng nhuyễn xương (osteomalacia), bệnh lý não như biểu hiện rối loạn về phát âm, nói khó, nói lắp, câm, bất thường điện não, giật cơ, co giật, sa sút trí tuệ, khó giữ tư thế và thăng bằng.

Bác sĩ Nguyên khuyến cáo, với phèn chua, người dân không nên bôi kéo dài trên da, nên dùng các sản phẩm chăm sóc da được cơ quan thẩm định, cấp phép là tốt nhất.