Trước khi về Quý Châu, Wenzi Dada từng trải qua nhiều nghề như sửa chữa ôtô, xây dựng ở thành phố. Trên trang cá nhân, chàng trai 22 tuổi nói quá mệt mỏi với guồng quay công việc. Còn nay, anh tự sửa nhà, trồng rau và nấu ăn để nuôi sống bản thân. "Sự bình yên ở quê cũng là một loại vẻ đẹp mà đến giờ tôi mới cảm nhận", Wenzi nói.

Không riêng Wenzi, trong bối cảnh thị trường việc làm ảm đạm, ngày càng nhiều người trẻ Trung Quốc chọn rời thành phố để về quê tìm kiếm sự an yên.

Trên mạng xã hội không khó để bắt gặp những bạn trẻ tự nhận mình là người về hưu. Họ bắt đầu chia sẻ về cuộc sống giản dị nơi làng quê sau khi thất nghiệp hoặc mất việc.

Xu hướng về hưu sớm dần trở nên phổ biến ở nhóm lao động trong độ tuổi 24-34.

Căn nhà dựng trên mép vách đá ở tỉnh Quý Châu phía tây nam Trung Quốc của một chàng trai 21 tuổi sau khi bỏ phố về quê nghỉ hưu sớm. Ảnh: Liu Youwen

Chung Chi Nien, giáo sư tại Đại học Bách khoa Hong Kong, cho biết giới trẻ Trung Quốc đang đối mặt với cuộc khủng hoảng việc làm lớn nhất.

Năm 2024, thị trường lao động Trung Quốc đón gần 12 triệu lượng sinh viên tốt nghiệp đại học. Điều này khiến bằng cấp dần mất giá và suy giảm cơ hội việc làm cho nhóm chưa có kinh nghiệm.

Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc trong tháng 8/2024 đạt mức kỷ lục mới với 18,8% - cao nhất từ khi hệ thống lưu trữ hồ sơ mới được áp dụng vào tháng 12/2023, tăng từ mức 17,1% trong tháng 7.

Tình hình kinh tế ảm đạm cùng sự suy thoái của thị trường bất động sản càng làm trầm trọng thêm vấn đề.

"Kết hợp tất cả yếu tố này lại với nhau, không có gì đáng ngạc nhiên khi người trẻ chọn rút lui hoặc nghỉ hưu về nông thôn. Việc tìm kiếm các công việc tốt ở thành phố trở thành thách thức với nhiều người", giáo sư Chung nói. Ông cũng cho biết chi phí sinh hoạt ở Vân Nam, Quý Châu hay Tứ Xuyên chỉ bằng 1/4 so với Thượng Hải.

Dan Wang, nhà kinh tế trưởng tại Hang Seng Bank China, cho biết ba năm qua, các ngành dịch vụ giá trị gia tăng cao, đặc biệt là bất động sản và tài chính, luôn thu hút sinh viên mới ra trường. Trong khi công việc giao hàng, lái xe công nghệ không hấp dẫn người trẻ có trình độ bởi lương thấp.

Keyu Jin, phó giáo sư kinh tế tại Trường Kinh tế London, nói: "Người trẻ thà ở nhà với cha mẹ và chờ đợi một công việc tốt hơn là nhận lương thấp".

Bên cạnh đó, nhóm về hưu sớm không đồng tình với chỉ trích người trẻ kén chọn, thiếu nỗ lực trong công việc.

"Đây là cách tôi chuẩn bị cho cuộc sống nghỉ hưu sau này. Ai quy định rằng người trẻ là phải ra ngoài làm việc", Wenzi nói. Anh cho biết bản thân thường xuyên phải chịu sự so sánh, phán xét từ bạn bè đồng trang lứa và người dân ở địa phương.

Một số người trẻ Trung Quốc quyết định về quê nghỉ hưu sớm khi công việc ở thành phố bất ổn. Ảnh minh họa: VCG|Visual China Group

Nắm bắt xu hướng nghỉ hưu sớm, nhiều cơ sở kinh doanh ở Trung Quốc cho ra đời mô hình viện dưỡng lão cho khách hàng trẻ. Địa điểm này được quảng cáo là nơi lý tưởng để "nằm yên" - hình thức phản kháng thầm lặng trước áp lực làm việc quá sức.

Nhiều chuyên gia cho rằng đây có thể là chiêu trò tiếp thị nhưng sự phổ biến của mô hình này phần nào phản ánh tâm lý chán nản, bế tắc và khao khát sống chậm hơn của Gen Z và Gen Y.

Jia Miao, trợ lý giáo sư tại Đại học New York Thượng Hải, cho biết: "Giới trẻ đang phải chịu áp lực quá lớn hoặc cảm thấy tuyệt vọng. Họ tìm về các vùng thôn quê để tĩnh tâm và sắp xếp lại cuộc sống".

Cuộc sống nông thôn có thể mang đến sự bình yên, là điểm nghỉ tạm thời cho người trẻ thất nghiệp nhưng nhiều chuyên gia nhận định đây không phải giải pháp lâu dài. Khu vực này có những hạn chế về cơ sở vật chất, dịch vụ y tế, giáo dục khó có thể đáp ứng nhu cầu mà người trẻ mong muốn.

"Hình thức di cư ngược lại không có khả năng trở thành xu hướng dài hạn. Mục tiêu cuối cùng của người trẻ vẫn là quay trở lại thành phố", nhà kinh tế Dan Wang nói.