Giữa chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn thường xuyên tỏ thái độ cứng rắn với Liên minh châu Âu (EU). Đến tháng 11 tới, chính quyền Washington sẽ phải quyết định có đánh thuế lên ôtô châu Âu hay không. Và xuất khẩu xe hơi là một trong những ngành công nghiệp quan trọng nhất của EU.

Mỹ đã đánh thuế lên thép và nhôm châu Âu hồi năm ngoái. Phản ứng lại, EU áp thuế trừng phạt 25% lên 2,8 tỷ USD hàng hóa Mỹ từ tháng 6/2018. Các chuyên gia quốc tế cảnh báo chiến tranh thương mại Mỹ - EU sẽ gây hậu quả lớn hơn nhiều so với xung đột Mỹ - Trung.

Lãnh đạo các quốc gia G7 sẽ nhóm họp để thảo luận về thương mại toàn cầu ở Pháp vào cuối tuần này. ”Thương mại EU - Mỹ cực kỳ quan trọng. Đây là dòng thương mại song phương lớn nhất trên thế giới”, CNBC dẫn lời nhà kinh tế Florian Hense thuộc Ngân hàng Berenberg nhận định.

Cả hai bên cùng thua

“Tính cả xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ, thương mại song phương Mỹ - EU lớn hơn thương mại song phương Mỹ - Trung Quốc năm 2018 tới 70%”, ông Hense nhấn mạnh.

Theo Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ, năm 2018 Mỹ nhập khẩu 683,9 tỷ USD hàng hóa từ EU và 557,9 tỷ USD từ Trung Quốc. Và Mỹ xuất khẩu tới 574,5 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ sang châu Âu, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc chỉ đạt 179,2 tỷ USD.

Điều đó có nghĩa là xuất khẩu của Mỹ sang châu Âu năm 2018 lớn gấp ba lần xuất khẩu sang Trung Quốc. Nếu chiến tranh thương mại Mỹ - EU nổ ra, nhiều khả năng châu Âu sẽ trả đũa Mỹ. Khi đó, thương mại song phương sẽ sụt giảm nghiêm trọng.

Cao ủy thương mại EU Cecilia Malmstrom cảnh báo châu Âu sẽ trả đũa nếu Mỹ đánh thuế phủ đầu. Từ tháng 6/2018, mỗi khi ông Trump dọa đánh thuế hàng châu Âu, EU lập tức lên danh sách các loại hàng hóa Mỹ có thể chịu thuế trừng phạt.

Chuyên gia Fred Frixon thuộc ECIPE nhấn mạnh ở thời điểm này, một cuộc chiến tranh thương mại sẽ làm tổn thương nghiêm trọng cả Mỹ và EU. “Thương chiến Mỹ - Trung đang ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế toàn cầu. Cả hai nền kinh tế Mỹ và EU đều đang hạ nhiệt, và tác động của chiến tranh thuế sẽ là rất đáng kể”, ông phân tích.

GDP khu vực đồng tiền chung châu Âu chỉ đạt 0,2% trong quý II/2019, thấp hơn so với mức 0,4% của quý I. Trong khi đó, nền kinh tế Mỹ chỉ tăng trưởng 2,1% trong quý II, thấp hơn 1% so với quý I. Hồi tháng 7, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất lần đầu tiên sau hơn 10 năm.

Các tập đoàn Mỹ đối mặt nhiều nguy cơ

Giáo sư Erik Jones thuộc Đại học Johns Hopkins bày tỏ lo ngại chiến tranh thương mại Mỹ - EU sẽ đe dọa hoạt động kinh doanh của các công ty đa quốc gia.

“Phần lớn thương mại EU - Mỹ nằm ở hoạt động kinh doanh của các công ty đa quốc gia. Do đó, nếu Mỹ và EU đánh thuế qua lại, giá cả hàng hóa sẽ leo thang. Dây chuyền sản xuất hàng hóa ở cả Mỹ và châu Âu sẽ bị xáo trộn giống như những gì đã xảy ra trong thương chiến Mỹ - Trung. Lợi nhuận của các tập đoàn lớn sẽ lao dốc”, giáo sư Jones cho biết.

“Phần lớn các công ty đa quốc gia là doanh nghiệp Mỹ. Do đó, chiến tranh thương mại sẽ khiến nền kinh tế Mỹ trượt dốc”, giáo sư Jones nhấn mạnh.

Theo số liệu của EU, Mỹ chủ yếu xuất khẩu sang châu Âu động cơ, máy bay và phụ tùng, dược phẩm… Mỹ mua từ châu Âu ôtô và dược phẩm.

“Chiến tranh thương mại Mỹ - EU sẽ gây tổn thất lớn hơn xung đột Mỹ - Trung vì nó sẽ làm các tập đoàn Mỹ suy yếu, giảm quy mô thị trường xuất khẩu của Mỹ, buộc nhiều doanh nghiệp Mỹ thoái vốn khỏi tài sản nước ngoài, đánh mất sức cạnh tranh”, giáo sư Jones nói.

Nói cách khác, thương chiến Mỹ - EU sẽ xóa bỏ hoàn toàn những lợi thế về thương mại mà Mỹ đã tạo ra kể từ khi Thế chiến II kết thúc.