"Nhóm điều tra đã thu thập hàng loạt bằng chứng cho thấy các diễn biến bi thảm và chấn động trong ngày 13/7 có thể ngăn chặn từ trước, đáng lẽ không được xảy ra", nhóm nghị sĩ lưỡng đảng Hạ viện Mỹ cho biết trong báo cáo sơ bộ đăng hôm 21/10.

Báo cáo dài hơn 50 trang được nhóm 7 nghị sĩ Cộng hòa và 6 nghị sĩ Dân chủ công bố sau khi hoàn tất giai đoạn một của cuộc điều tra vụ cựu tổng thống Donald Trump bị ám sát hụt tại buổi vận động tranh cử ở bang Pennsylvania ngày 13/7.

Mật vụ Mỹ vây quanh cựu tổng thống Trump sau khi ông bị bắn ở Butler, bang Pennsylvania, ngày 13/7. Ảnh: AP

Các nhà lập pháp kết luận Cơ quan Mật vụ Mỹ và những lực lượng phụ trách bảo vệ ông Trump "đã có thiếu sót rõ rệt trong hoạch định và phối hợp" trước sự kiện. Mật vụ Mỹ "không đưa ra chỉ dẫn rõ ràng" cho cảnh sát địa phương về nhiệm vụ đảm bảo an ninh vòng ngoài, được hiểu là mọi khu vực nằm ngoài vành đai an ninh cứng do cơ quan này đảm trách.

Mật vụ Mỹ và các cơ quan cảnh sát bảo vệ sự kiện cũng không tổ chức cuộc họp nào để thống nhất hoạt động vào sáng 13/7, trước khi ông Trump đến Butler và diễn thuyết ngoài trời. Các bên cũng không thiết lập "trung tâm chỉ huy thống nhất" để đảm bảo liên lạc thông suốt trong buổi vận động.

Báo cáo sơ bộ chỉ ra rằng tình trạng "nhiều kênh liên lạc rời rạc" đã mở ra cơ hội cho nghi phạm Thomas Matthew Crooks né tránh cảnh sát và tiếp cận vị trí ngắm bắn. Tòa nhà nghi phạm ẩn nấp cũng được đánh giá là "rủi ro", nhưng lực lượng an ninh không kiểm tra đám đông và khu vực đó.

"Từ cơ quan liên bang, cấp bang đến cấp địa phương đều có nhân viên từng chạm mặt Thomas Matthew Crooks ở một số thời khắc quan trọng, nhưng không phát hiện âm mưu và không thể ngăn chặn nghi phạm kịp thời", báo cáo có đoạn.

Theo nhóm điều tra Hạ viện Mỹ, đây là "những sai lầm then chốt" dẫn đến lỗ hổng an ninh ở Butler, tạo cơ hội cho nghi phạm Thomas Matthew Crooks nổ nhiều phát súng, khiến một khán giả thiệt mạng và cựu tổng thống Mỹ bị thương ở vành tai.

Trong 3 tháng qua, nhóm điều tra đã tiếp nhận thông tin từ nhiều ủy ban trực thuộc Hạ viện, tổ chức 23 cuộc phỏng vấn với nhân chứng tại những cơ quan thuộc bang Pennsylvania và cấp địa phương.

Báo cáo hoàn chỉnh dự kiến được công bố ngày 13/12, kèm theo các đề xuất cho chính phủ Mỹ để ngăn những sự cố an ninh tương tự tái diễn trong tương lai.