Trân động đất với tâm chấn ở độ sâu 10 km xảy ra vào nửa đêm 18/12 tại tỉnh Cam Túc và Thanh Hải ở tây bắc Trung Quốc khiến ít nhất 131 người thiệt mạng, hàng trăm người bị thương.

Chen Yiran, kỹ sư trưởng tại Viện Phòng chống Thiên tai Tứ Xuyên, cho hay tâm chấn nông khiến trận động đất gây ra rung lắc mạnh, khiến các công trình dễ sụp đổ. Khu vực chịu ảnh hưởng cũng có dân cư đông đúc, với 10 làng nằm trong bán kính 5 km từ tâm chấn và 10 thị trấn trong bán kính 20 km.

Binh sĩ Trung Quốc giải cứu học sinh kẹt trong trường sau động đất tại Cam Túc, ngày 19/12. Ảnh: AFP

Các công trình ở một số đô thị lớn như Bắc Kinh có thể chống chịu động đất mạnh như vậy, nhưng hàng trăm nghìn ngôi nhà ở Cam Túc và Thanh Hải có kết cấu kém vững chắc hơn do được xây bằng gạch và bùn.

Yan Wei, phó lãnh đạo lực lượng cứu hộ dân sự Blue Sky tại Cam Túc, cho biết 70-80% nhà cửa xung quanh tâm chấn bị sập. Tổng cộng hơn 155.000 ngôi nhà bị hư hại hoặc phá hủy trên toàn tỉnh Cam Túc.

Đây là trận động đất nghiêm trọng nhất Trung Quốc trong nhiều năm qua. Ông Chen cho biết thêm trận động đất xảy ra khi nhiều người đang say ngủ và không kịp thoát ra ngoài trước khi nhà sập, làm tăng số thương vong.

Các khu vực trong phạm vi 5 km từ tâm chấn nằm có độ cao trung bình gần 2.800 mét, nhiệt độ ngoài trời khi động đất xảy ra là rất thấp. Một nhân chứng cho hay thời tiết khi đó rất lạnh, khoảng -12℃. Nhiều người tháo chạy khỏi các tòa nhà chỉ kịp mặc áo mỏng, quấn chăn, thậm chí có người cởi trần.

Nhiệt độ thấp khiến những người mắc kẹt khó sinh tồn và ảnh hưởng đến công tác cứu hộ. "Thời gian vàng" 72 giờ để giải cứu những người sống sót sau động đất có thể bị rút ngắn do thời tiết khắc nghiệt.

Nhân viên cứu hộ tại hiện trường vụ động đất ở tỉnh Cam Túc, Trung Quốc, hôm 18/12. Ảnh: AFP

Bộ Tài chính và Bộ Ứng phó Tình huống Khẩn cấp Trung Quốc hôm 19/12 phân bổ 200 triệu nhân dân tệ (28 triệu USD) cho các khu vực chịu ảnh hưởng từ trận động đất. Giới chức triển khai hơn 1.500 lính cứu hỏa, 1.500 cảnh sát và 1.000 binh sĩ tới khu vực động đất để hỗ trợ người dân.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình yêu cầu chính quyền địa phương cứu chữa, điều trị kịp thời những người bị thương trong trận động đất để giảm thiểu thương vong. Ông cũng chỉ thị cho giới chức theo dõi chặt chẽ tình hình và diễn biến thời tiết để đề phòng xảy ra thảm họa thứ cấp sau động đất.