Hai nhà sản xuất bia nổi tiếng nhất và lớn nhất nước Mỹ như Budweiser và Michelo hay bị chê là khá nhạt.

Người uống bia ở nhiều bang bên Mỹ hồi cuối năm 2013 cùng khiếu kiện hai nhà sản xuất bia Budweiser và Michelob vì cho rằng “bia quá nhạt nhẽo, cồn không chiếm đủ 5% dung tích chai như trên nhãn, do bị pha thêm nước”. Thực hư thế nào, chuyện bia Mỹ “yếu đô” có nguồn gốc từ thời xa xưa.

Bia có thể được sản xuất theo nhiều nồng độ khác nhau, vài loại "craft beer" tức bia thủ công của các "nghệ nhân" sản xuất bia địa phương có thể vượt quá 20% thể tích. Nhưng tại sao các loại bia nổi tiếng nhất của Mỹ ngày nay lại khá nhạt?

Lý do thế này. Vào giữa thế kỷ 19, các loại bia nhẹ chiếm lĩnh thị trường tại Mỹ. Vào thời điểm đó, Mỹ phải đối mặt với việc có rất ít lựa chọn về đồ uống. Các loại bia kiểu Anh thường bị chua trước khi đến tay người tiêu dùng và không thật sự thành công về mặt thương mại, nhất là tại các tiểu bang có khí hậu ấm áp. Việc giành được độc lập cũng làm giảm dòng chảy của rượu rum từ vùng Ca-ri-bê do người Anh thống trị.

Loại rượu táo (cider) nồng độ cao rất phổ biến trong thời thuộc địa, nhưng không sản xuất đủ để làm dịu cơn khát đang nhanh chóng lan rộng các thành phố Mỹ, nên whisky trở thành thứ rượu được mặc nhiên lựa chọn và được người Mỹ tiêu thụ với số lượng rất lớn. Vào năm 1830, mỗi người Mỹ uống trung bình khoảng 26,5 lít rượu mỗi năm và phần lớn là whisky (lượng tiêu thụ hiện nay tương đối ít: khoảng 9,5 lít/năm).

Việc gia tăng chứng nghiện rượu trong nước thúc đẩy các phong trào vận động hạn chế rượu và hơn 1/3 các bang tại Mỹ đã cấm sản xuất, bán và tiêu thụ rượu. Sau đó, trong những năm 1850, phong trào này gặp phải một rào cản: chế độ nô lệ. Các đảng chính trị phải chọn một vị thế cho tương lai của chế độ nô lệ, nhưng dù chọn thế nào, họ cũng bị mất ngay lập tức một phần lớn lượng cử tri. Các nhà lãnh đạo đảng e rằng nếu chiếm ưu thế trong vấn đề gây tranh cãi tiếp theo như việc hạn chế rượu sẽ tiếp tục làm thu hẹp thành phần nòng cốt của họ.

Ba trong số các nhãn bia lâu đời ở Mỹ - Ảnh: DiscoverParis.net

Như sử gia Maureen Ogle ghi chép trong Ambitious Brew, câu chuyện về các loại bia Mỹ: việc hạn chế rượu khiến quân viễn chinh buộc phải tìm một loại khác thay cho rượu, và họ nhận thấy dân nhập cư Đức dường như không gặp vấn đề với chứng nghiện như những người thường uống rượu. Cách dùng loại bia nhẹ, nét văn hóa cởi mở và thường tụ tập uống bia của người Đức, trở thành kiểu mẫu cho dân uống rượu người Mỹ.

Trong vòng vài thập kỷ, bia nhẹ của Đức đã trở thành thức uống được ưa thích tại Mỹ. Người mến mộ bia đều biết các lò ủ bia Đức - Mỹ đã thay đổi chút ít so với loại bia truyền thống của quê mẹ. Sợ dân uống bia người Mỹ sẽ không chuộng loại bia ủ nhiều mạch nha xứ Bavarian, họ thay thế bằng loại hạt trồng tại Mỹ như ngô, gạo và vài loại lúa mạch, làm nhẹ hương vị của bia. Cuối cùng, họ ủ thành loại bia Mỹ thay cho bia Bohemian.

Những người đam mê loại bia mới của Mỹ có xu hướng xem thường hai hoặc ba loại bia được sản xuất hàng loạt, đã thống trị ngành công nghiệp trong nhiều thập kỷ, nhưng thành công nhờ những thủ đoạn gian trá, làm lũng đoạn thị trường, hoặc do ảnh hưởng của lệnh cấm với các hiệu bia nhỏ hơn.

Vào thế kỷ 19, các hiệu bia vùng Midwestern đánh bại những loại bia khác trên thị trường Mỹ. Hiệu bia chiếm thị phần lớn là loại bia đầu tiên thực sự thành công tại Mỹ và chúng chưa bao giờ từ bỏ vị trí đó, dù những năm gần đây, đã thi nhau mọc lên các các xưởng bia thủ công, tranh nhau đáng kể thị trường, nhưng bia của các đại gia Anheuser-Busch InBev và Miller-Coors vẫn cùng cung cấp khoảng 80% thị trường bia Mỹ.

Vô vàn chủng loại bia ở Mỹ - Ảnh Aleheads/Wordpress.com

Nếu nghĩ rằng bia 5% là nhạt, thì bạn đã may mắn không được sinh ra cách đây 150 năm. Nhiều loại bia đầu tiên của Mỹ, có nồng độ thậm chí chỉ 3,5%, còn nhạt hơn so với vài loại bia nhẹ ngày nay.

Khi lệnh cấm rượu được bãi bỏ, luật tại nhiều tiểu bang chỉ cho phép bia ở mức 4% nồng độ cồn. Nếu đang tìm một thương hiệu bia có nồng độ gần 3%, bạn có thể thử bia Anchor Small, do công ty Anchor Brewing của California sản xuất. Anchor Small là bia theo phong cách truyền thống, gọi là "bia nhỏ" (small beer), chế biến từ phần lúa mạch được ủ thành mạch nha còn lại sau khi sản xuất loại bia có nồng độ cao hơn.