Thủ tướng Hungary khiến NATO bất an khi quyết định thăm Nga

"Tất nhiên Thủ tướng Hungary Viktor Orban không đại diện cho NATO trong những cuộc gặp thế này. Ông ấy đại diện cho đất nước mình", Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hôm 5/7 cho hay. "Hungary đồng tình với quan điểm Nga phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến ở Ukraine. Nga có thể chấm dứt cuộc chiến ngay hôm nay bằng cách ngừng tấn công Ukraine".

Thủ tướng Orban khiến các đồng minh trong Liên minh châu Âu (EU) và NATO bất an khi tới Nga hôm 5/7 để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin. Hai lãnh đạo thảo luận gần ba giờ về nhiều vấn đề như xung đột Ukraine, trong đó có phương án giải quyết xung đột, và nhiệm kỳ chủ tịch EU của Hungary. Ông Orban mô tả chuyến công du này là "sứ mệnh hòa bình".

Tổng thống Putin nói ông coi Thủ tướng Orban đại diện cho châu Âu, trong khi các lãnh đạo EU nhấn mạnh ông Orban đang hành động theo sáng kiến của riêng mình và không chịu trách nhiệm phát biểu đại diện cho khối.

Tổng thư ký Stoltenberg cho biết ông mong đợi Thủ tướng Orban sẽ có "cơ hội thảo luận" về nội dung cuộc trò chuyện giữa ông với lãnh đạo Nga tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Washington tuần tới.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban (trái) gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Điện Kremlin ngày 5/7. Ảnh: AFP

Trước khi đến Nga, ông Orban đã tới Kiev hôm 2/7, đánh dấu chuyến thăm Ukraine đầu tiên kể từ khi chiến sự bùng phát đầu năm 2022. Trong cuộc gặp với Tổng thống Volodymyr Zelensky, ông Orban kêu gọi Ukraine chấp nhận "nhanh chóng ngừng bắn" với Nga để thúc đẩy hòa đàm, song ông Zelensky dường như không hưởng ứng.

Trong khi đó, tại cuộc gặp ở Moskva, Tổng thống Nga khẳng định quá trình đàm phán cần dẫn đến "chấm dứt hoàn toàn xung đột", thay vì chỉ là "những lệnh ngừng bắn để Kiev tập hợp vũ khí và lực lượng".

Hầu hết các thành viên NATO đều đang cung cấp hỗ trợ quân sự, tài chính và chính trị cho Ukraine trong cuộc chiến với Nga. Hungary không cung cấp viện trợ quân sự, nhưng vẫn thực hiện theo các sáng kiến của đồng minh, dù là miễn cưỡng hoặc sau nhiều tuần cản trở.

Nhiều quan chức EU và các nước thành viên đã chỉ trích chuyến đi tới Moskva của ông Orban, cho rằng điều này làm suy yếu vai trò Chủ tịch luân phiên EU và gây chia rẽ nội bộ khối. Bộ Ngoại giao Ukraine cũng chỉ trích cuộc gặp giữa Thủ tướng Orban và Tổng thống Putin, nhấn mạnh Kiev không được tham vấn hay thông báo về sự kiện.

Thủ tướng Orban là một trong các lãnh đạo EU có lập trường thân thiện nhất với Nga. Ông thường xuyên chỉ trích các kế hoạch hỗ trợ về quân sự, tài chính của châu Âu cho Ukraine và từng chặn gói viện trợ 50 tỷ euro (khoảng 53 tỷ USD) của Brussels cho Kiev suốt nhiều tuần.

Ông cũng công khai phản đối EU tổ chức đàm phán về kết nạp Ukraine và các lệnh trừng phạt của khối đối với Nga, song chưa dùng quyền phủ quyết để chặn những động thái này.