Nga tuyên bố về tương lai của miền nam Ukraine

Trong cuộc họp báo ở Moskva hôm nay, khi được hỏi về tương lai của miền nam Ukraine, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng chỉ có người dân địa phương mới quyết định số phận của những khu vực đó.

Ông bác bỏ tuyên bố rằng Nga đang tìm cách hiện diện vĩnh viễn tại những khu vực nước này đang kiểm soát ở Ukraine, nhấn mạnh rằng điều quan trọng là phải đảm bảo các điều kiện sống cơ bản cho người dân địa phương.

"An sinh xã hội phải được đảm bảo, không thể có chuyện dừng lại ở đây", Peskov nói. "Nhiều khu vực hiện không có điện, nước hay hệ thống thoát nước. Những vấn đề này cần được khắc phục".

Giới chức ở các khu vực ly khai Donetsk và Lugansk, miền đông Ukraine, trước đó cũng bày tỏ mong muốn sáp nhập Nga. Tại một số thành phố như Mariupol, Kherson và Berdyansk, lực lượng Nga đã thành lập chính quyền địa phương chịu trách nhiệm khôi phục cuộc sống bình thường và đặt nền móng tương lai.

Lực lượng Nga cũng lên kế hoạch bắt đầu trả lương cho viên chức và lương hưu bằng đồng ruble của Nga thay vì đồng tiền Ukraine.

Cảnh sát giải cứu người dân kẹt trong đống đổ nát do không kích ở thành phố Bakhmut, tỉnh Donetsk, Ukraine hôm 19/5. Ảnh: Reuters.

Chính quyền do Nga thành lập ở tỉnh Kherson, miền nam Ukraine, tuyên bố khu vực này có thể sẽ trở thành một phần của Nga. "Chúng tôi coi Nga như đất nước của chính mình", người đứng đầu chính quyền Kherson Vladimir Saldo nói.

Trong chuyến công du tới tỉnh Zaporizhzhia hôm 18/5, Phó thủ tướng Nga Marat Khusnullin cho biết khu vực đông nam Ukraine cũng có thể gia nhập "gia đình Nga thân thiện". "Đó là lý do tôi đến đây, để giúp hòa nhập càng nhiều càng tốt", ông nói với phóng viên.

Ông Khusnullin chỉ ra rằng Nga có thể ngắt điện từ nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia cho Ukraine nếu Kiev không chịu trả tiền điện cho Moskva. "Nếu Ukraine sẵn sàng tiếp nhận và thanh toán tiền điện từ Zaporizhzhia, nhà máy này sẽ hoạt động cho Ukraine. Nếu không, nhà máy sẽ hoạt động cho Nga".

Cơ quan hạt nhân của Ukraine Energoatom sau đó tuyên bố nhà máy Zaporizhzhia sẽ tiếp tục cung cấp điện cho lưới điện quốc gia Ukraine. Người Nga "không đủ năng lực kỹ thuật để cung cấp năng lượng từ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia cho Nga hoặc Crimea", phát ngôn viên Leonid Oliynyk của Energoatom nói. "Điều này đòi hỏi chi phí và thời gian. Trong một hoặc hai tháng nữa, chúng tôi sẽ tái kiểm soát nhà máy".

Trong khi đó, Nga cáo buộc Ukraine tiến hành các cuộc tập kích hỏa lực qua biên giới. Roman Starovoit, thống đốc tỉnh Kursk của Nga, cho biết ít nhất một người chết trong các cuộc tấn công của Ukraine vào làng Tyotkino. Kiev chưa bình luận về thông tin này.

Chính quyền quân sự khu vực do Ukraine kiểm soát ở Lugansk nói rằng 12 dân thường thiệt mạng và 40 người bị thương do các cuộc oanh kích dữ dội của Nga.

Người đứng đầu chính quyền Lugansk Serhiy Haidai cho biết tất cả trường hợp thương vong đều xảy ra ở thành phố Severodonetsk. Haidai cáo buộc lực lượng Nga "chủ yếu nhắm mục tiêu vào các tòa nhà dân cư".

Quan chức này nhấn mạnh đây không phải con số thương vong cuối cùng "vì không thể kiểm tra khu vực bị hỏa lực tấn công".

Nga chưa phản hồi về cáo buộc này.

Bộ Quốc phòng Nga hôm nay cho biết thêm 771 binh sĩ trong nhà máy thép Azovstal chấp nhận buông vũ khí đầu hàng, nâng tổng số lính ra hàng lên 1.730 kể từ khi Ukraine thông báo kết thúc nhiệm vụ chiến đấu ở Mariupol.

Trong số này, các thương binh được chuyển tới điều trị tại bệnh viện Novoazovsk ở khu vực do dân quân Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng kiểm soát, những người còn lại được lực lượng Nga đưa tới trại giam ở thị trấn Yelenovka, ngoại ô thành phố Donetsk.

Con số binh sĩ đầu hàng do Nga và Ukraine đưa ra vẫn mâu thuẫn nhau. Kiev hôm 17/5 nói rằng 250 binh sĩ đã đầu hàng, song không cho biết có bao nhiêu người ở bên trong.

Theo một tướng Ukraine, việc sơ tán binh sĩ Ukraine khỏi thành phố cảng phía nam Mariupol vẫn tiếp tục. "Tại Mariupol, các biện pháp đang được thực hiện để sơ tán những người hùng của chúng tôi", Oleksiy Gromov, Phó tổng tham mưu trưởng Các lực lượng Vũ trang của Ukraine, cho hay, song không cung cấp thông tin chi tiết.

Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine tuyên bố lực lượng Nga chịu "tổn thất đáng kể" và phải rút lui khi tiến công một khu dân cư để mở đường tới thành phố Sloviansk, phía tây bắc tỉnh Donetsk.

Giao tranh diễn ra quanh khu định cư Velyka Komyshuvakha, thuộc tỉnh Kharkov, từ cuối tháng 4 sau khi Nga kiểm soát Izyum và cố gắng tiến về thành phố Sloviansk phía tây bắc tỉnh Donetsk. Tuy nhiên, cục diện chiến trường tại khu vực này thời gian qua thay đổi rất ít.

Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn (UNHCR) tới nay đã ghi nhận hơn 6,3 triệu người Ukraine rời đất nước sau ngày 24/2, thời điểm Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Cao ủy Liên Hợp Quốc về nhân quyền (OHCHR) báo cáo tổng cộng 8.089 thương vong dân thường ở Ukraine, trong đó 3.811 người chết và 4.278 người bị thương. Cơ quan này cảnh báo con số thực tế có thể cao hơn nhiều.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho rằng chiến sự tại Ukraine làm trầm trọng thêm tình trạng mất an ninh lương thực ở các nước nghèo do giá cả leo thang. Theo ông, giải pháp hữu hiệu là đưa Ukraine trở lại vào chuỗi cung ứng lương thực toàn cầu, cũng như khôi phục nguồn cung phân bón của Nga và Belarus với thị trường thế giới.

Cục diện chiến trường đông Ukraine sau hơn 80 ngày giao tranh.