Năm loại rau giàu dinh dưỡng nhưng có hại cho người bệnh thận

Thận là cơ quan có nhiệm vụ lọc máu, loại bỏ chất thải và cân bằng nước, điện giải trong cơ thể. Khi thận bị suy yếu, khả năng thực hiện các chức năng này giảm sút, dẫn đến việc tích tụ các chất độc hại và mất cân bằng các khoáng chất quan trọng như kali, phốt pho. Một số loại rau, dù rất tốt cho người bình thường, lại chứa hàm lượng cao các khoáng chất này hoặc các chất khác có thể gây ra gánh nặng cho thận. Điển hình như:

1. Nấm rơm

Nấm rơm giàu protein thực vật và chất đạm, nhưng đồng thời cũng chứa hàm lượng purin khá cao – chất chuyển hóa thành axit uric trong cơ thể. Nếu ăn quá thường xuyên, đặc biệt là người có tiền sử gout hoặc chức năng thận suy yếu, axit uric sẽ tích tụ và lắng đọng trong thận, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận hoặc tổn thương ống thận. 

Trong 100g nấm rơm chứa khoảng 500mg hàm lượng kali. (Ảnh minh hoạ).

Ngoài ra, nấm rơm là loại thực phẩm dễ bị nhiễm bẩn, nếu không bảo quản tốt còn có thể gây ngộ độc. Người khỏe mạnh vẫn có thể ăn nấm rơm nhưng nên ăn điều độ, không quá 1-2 bữa/tuần và nên luộc chín kỹ, tránh ăn sống hoặc nấu chưa chín kỹ.

2. Rau bina 

Rau bina (rau chân vịt) nổi tiếng là thực phẩm vàng giàu sắt, vitamin A và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, rau bina cũng chứa hàm lượng cao oxalat - chất khi kết hợp với canxi sẽ tạo thành canxi oxalat, nguyên nhân phổ biến gây sỏi thận. 

Ăn rau bina thường xuyên mà không uống đủ nước, không cân đối canxi có thể khiến thận làm việc quá tải trong việc lọc và đào thải. Người có tiền sử sỏi thận, đặc biệt là sỏi canxi oxalat, cần hạn chế ăn rau bina. Để giảm oxalat, bạn có thể chần rau qua nước sôi rồi đổ nước đầu đi, hoặc kết hợp với các thực phẩm giàu canxi để hạn chế sự hấp thu oxalat vào máu.

3. Rau muống 

Rau muống là món khoái khẩu của người Việt, đặc biệt trong mùa hè. Tuy nhiên, rau muống chứa lượng kali khá cao. Với người bình thường, đây là chất giúp điều hòa tim mạch và cân bằng dịch thể. Nhưng với người có chức năng thận kém, thận không đào thải tốt kali, dễ dẫn đến tăng kali máu - một tình trạng nguy hiểm có thể gây rối loạn nhịp tim, thậm chí ngừng tim. 

Bệnh nhân mắc bệnh thận không nên tiêu thụ quá 1000mg kali mỗi ngày. (Ảnh minh hoạ).

Ngoài ra, rau muống nếu trồng ở ao hồ ô nhiễm có thể chứa ký sinh trùng như sán lá gan. Người có bệnh lý thận hoặc đang chạy thận nhân tạo được khuyến cáo nên tránh rau muống hoặc ăn với lượng kiểm soát nghiêm ngặt.

4. Súp lơ xanh 

Súp lơ xanh (bông cải xanh) là thực phẩm chống các bệnh mãn tính, giàu chất xơ và vitamin C. Tuy nhiên, loại rau này lại có lượng kali, photpho và purin tương đối cao – ba yếu tố có thể khiến người bệnh thận gặp nguy hiểm. 

Ở người thận yếu, photpho không được đào thải hết sẽ tích tụ trong máu, gây ngứa, loãng xương, hoặc tổn thương tim mạch. Kali cao từ súp lơ xanh cũng có thể gây tăng kali máu nếu ăn nhiều. Vì vậy, người bị suy thận nên ăn súp lơ xanh với lượng nhỏ, không quá 100g mỗi lần và nên luộc chần sơ qua nước sôi để loại bỏ bớt kali, không nên ăn sống hoặc hấp nguyên.

5. Rau mồng tơi

Rau mồng tơi mát, dễ tiêu, thường được nấu canh giải nhiệt ngày hè. Tuy nhiên, loại rau này cũng chứa nhiều oxalat, tương tự rau bina. Ăn nhiều mồng tơi có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận, nhất là khi cơ thể thiếu nước hoặc ăn kết hợp với thực phẩm nhiều canxi. 

Rau mồng tơi có nhiều lợi ích dinh dưỡng nhưng không tốt cho người bệnh thận. (Ảnh minh hoạ).

Bên cạnh đó, chất nhớt trong rau mồng tơi dù tốt cho nhuận tràng nhưng với người có chức năng thận kém, việc tiêu hóa và hấp thu kém có thể khiến rau tồn đọng lâu trong ruột, gây đầy bụng, khó tiêu. Do đó, dù là loại rau “lành tính”, mồng tơi cũng cần được ăn chừng mực, khoảng 2-3 bữa mỗi tuần, ưu tiên luộc hoặc nấu chín kỹ, tránh ăn sống hoặc uống nước rau tươi ép.