EU tìm cách tháo gỡ bế tắc cho gói viện trợ Ukraine

"Chúng tôi đang rất nỗ lực để đạt được sự đồng thuận của toàn bộ 27 nước thành viên. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn cần nghiên cứu phương án thay thế", Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ngày 15/12 bình luận, sau khi Hungary dùng quyền phủ quyết chặn gói viện trợ hơn 54,5 tỷ USD cho Ukraine.

Trong cuộc họp kéo dài hai ngày qua tại Brussels của Bỉ, Thủ tướng Hungary Viktor Orban kiên quyết phản đối đưa gói viện trợ Ukraine vào kế hoạch ngân sách của khối trong 4 năm tới. Lãnh đạo 27 nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) dự kiến họp khẩn cấp vào đầu năm 2024 để phá thế bế tắc.

"Chúng tôi hy vọng toàn bộ quy trình pháp lý cần thiết sẽ được hoàn thiện vào tháng 1/2024, qua đó cho phép chúng tôi tiếp cận nguồn tài chính càng sớm càng tốt", Bộ Ngoại giao Ukraine nhận định về cuộc họp thượng đỉnh khẩn cấp vào tháng sau của EU.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban tại Brussels, Bỉ, hôm 30/5. Ảnh: Reuters

Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết ông lạc quan về khả năng đạt được thỏa hiệp với người đồng cấp Hungary tại cuộc họp thượng đỉnh đầu năm 2024. Tuy nhiên, các lãnh đạo EU vẫn cho rằng tổ chức cần chuẩn bị sẵn phương án hành động trong trường hợp ông Orban lại dùng quyền phủ quyết để chặn viện trợ cho Ukraine.

"Khi chúng tôi họp lại vào năm sau, EU phải đạt được thỏa thuận hoặc tìm ra cách đi vòng", Thủ tướng Ireland Leo Varadkar bình luận, đề cập khả năng 26 thành viên còn lại của EU lập quỹ viện trợ Ukraine ngoài gói ngân sách để tránh cản trở từ Hungary.

Trong cuộc phỏng vấn với đài phát thanh quốc gia Hungary, Thủ tướng Vikor Orban tuyên bố có thể ngừng chặn viện trợ cho Ukraine nếu Bussels thôi phong tỏa hàng chục tỷ USD ngân sách viện trợ cho nước mình.

Các khoản tiền bị "đóng băng" trong vài năm qua, khi EU bày tỏ quan ngại các thiết chế dân chủ tại Hungary bị xói mòn và tình trạng tham nhũng ngày một tăng.

"Đây là cơ hội tốt cho Hungary giành lấy những gì chúng ta xứng đáng được nhận. Chúng ta muốn được đối xử công bằng và đây là cơ hội tốt để khẳng định điều đó", ông nói.

Thủ tướng Hungary cũng lập luận rằng gói viện trợ cho Ukraine có thể ảnh hưởng tiêu cực về kinh tế và tài chính cho EU cũng như người dân Hungary. Ông cho rằng những thành viên nào kiên quyết hỗ trợ Ukraine nên "tự bỏ tiền túi", thay vì "buộc người Hungary phải trả giá".