Bang chiến trường buộc Trump, Harris phải thắng

Ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris ngày 14/10 công kích đối thủ Donald Trump khi vận động tranh cử ở thành phố Erie, bang Pennsylvania. Đây là lần thứ 10 bà Harris tới Pennsylvania trong mùa bầu cử năm nay.

Cùng ngày, ông Trump xuất hiện tại Oaks, ngoại ô Philadelphia, thành phố lớn nhất bang Pennsylvania. Tuần trước, cựu tổng thống vận động tranh cử tại hai thành phố Scranton và Reading của bang này.

Loạt động thái cho thấy cả ông Trump lẫn bà Harris đều coi Pennsylvania là bang "phải thắng" nếu muốn đắc cử. Giới quan sát cũng đánh giá Pennsylvania là một trong 7 bang chiến trường có vai trò then chốt trong cuộc đua vào Nhà Trắng.

Ứng viên thắng Pennsylvania sẽ có hơn 90% cơ hội vào Nhà Trắng, nhà thống kê chính trị Mỹ Nate Silver nói. Tỷ lệ này với bà Harris và ông Trump lần lượt là 91% và 96%.

Trong 10 cuộc bầu cử Mỹ gần đây, Pennsylvania đã chọn đúng ứng viên đắc cử 8 lần. Năm 2016, ông Trump thắng bà Hillary Clinton tại Pennsylvania với tỷ lệ phiếu bầu 48,2%-47,5%, chọc thủng "bức tường xanh" của đảng Dân chủ và đắc cử tổng thống. Năm 2020, ông Joe Biden giành lại Pennsylvania với chênh lệch khoảng 80.000 phiếu và trở thành ông chủ Nhà Trắng.

7 bang chiến trường trong bầu cử Mỹ năm 2024. Đồ họa: Axios

Pennsylvania có dân số 13 triệu người, đông dân thứ 5 Mỹ, và nắm giữ 19 phiếu đại cử tri, nhiều nhất trong 7 bang chiến trường. Nếu thắng Pennsylvania, bà Harris chỉ cần giành thêm hai bang Wisconsin và Michigan cùng một quận bầu cử ở bang Nebraska, cộng thêm những bang "xanh" có truyền thống ủng hộ đảng Dân chủ, là đủ 270 phiếu đại cử tri để đắc cử.

Trong khi đó, nếu Pennsylvania chuyển đỏ, ông Trump cũng chỉ cần thắng thêm hai bang chiến trường Bắc Carolina và Georgia. Vuột mất bang này, nhiệm vụ của ông Trump sẽ khó hơn gấp bội, vì sẽ buộc phải giành lại ít nhất ba bang chiến trường ông Biden từng thắng năm 2020 để đắc cử.

Pennsylvania được ví như "nước Mỹ thu nhỏ", về cả mặt nhân khẩu học, kinh tế và chính trị. Đây từng là một bang sản xuất, sau đó dần chuyển sang các ngành công nghiệp hiện đại hơn và kinh doanh.

Ngành năng lượng giữ vai trò quan trọng, bởi bang có trữ lượng dầu đá phiến đáng kể. Đây cũng là vấn đề gây tranh cãi, khi phe bảo vệ môi trường chỉ trích hoạt động khai thác, còn những người ủng hộ coi ngành này là yếu tố giúp Pennsylvania thịnh vượng và tạo thêm việc làm. Bà Harris năm 2019 từng ủng hộ cấm khai thác dầu đá phiến, nhưng giờ đã thay đổi quan điểm. Trong khi đó, ông Trump vẫn ủng hộ hoạt động này nhằm hạ giá dầu và giúp Mỹ độc lập năng lượng.

Đa phần dân số Pennsylvania là người da trắng, nhưng các cộng đồng người nhập cư cũng đang gia tăng. Tại một số khu vực, như thành phố Allentown, người gốc Latin và Tây Ban Nha chiếm đa số. Tỷ lệ người da màu tại Pennsylvania là 12%, chỉ thấp hơn một điểm phần trăm so với cả nước Mỹ.

Các khu vực bầu cử ở bang Pennsylvania. Đồ họa: Politico

Về chính trị, hai khu vực đô thị lớn của Pennsylvania là Philadelphia và Pittsburgh nghiêng về đảng Dân chủ. Nằm giữa hai thành phố này là vùng nông thôn, nơi đảng Cộng hòa thống trị. Khu vực ngoại ô, vốn là điểm dựa tin cậy của phe bảo thủ ủng hộ đảng Cộng hòa, đang có xu hướng nghiêng dần sang cánh tả và bỏ phiếu cho đảng Dân chủ.

Tất cả những yếu tố này khiến Pennsylvania gần như cân bằng giữa đảng Dân chủ và Cộng hòa. Trong 40 năm qua, chỉ có một ứng viên thắng Pennsylvania với chênh lệch hai con số là ông Barack Obama năm 2008, đánh bại đối thủ John McCain với hơn 10 điểm phần trăm.

Kết quả những thăm dò gần đây cho thấy ông Trump và bà Harris ngang ngửa tại Pennsylvania. Theo trang theo dõi thăm dò 538/ABC News, bà Harris đang dẫn trước ông Trump chưa đến một điểm phần trăm, biên độ gần như không thay đổi từ khi đảng Dân chủ thay ứng viên.

Trong 100 cuộc bầu cử giả định ở Pennsylvania do 538 thực hiện, bà Harris thắng 54 lần, ông Trump thắng 46 lần.

Ông Donald Trump và bà Kamala Harris tại sự kiện vận động của hai ứng viên ở Oaks và Erie, bang Pennsylvania ngày 14/10. Ảnh: AP

Do Pennsylvania là bang "đáng giá nhất", chiến dịch của ông Trump và bà Harris đều đang dành đáng kể nguồn lực cho vùng này. Bà Harris cùng đồng minh đã chi 21,2 triệu USD cho các quảng cáo chính trị tại đây, gấp ba so với bang Georgia, gấp đôi so với Michigan và 18 lần so với Bắc Carolina.

Phía ông Trump cùng đồng minh chi 20,9 triệu USD cho Pennsylvania, gấp đôi so với Georgia, gấp ba so với Michigan và 8 lần so với Bắc Carolina.

Nếu vị thế hai ứng viên sít sao như trong các khảo sát, kết quả kiểm phiếu tại Pennsylvania có thể không được công bố ngay trong đêm bầu cử 5/11.

Năm 2020, Pennsylvania mất nhiều ngày để kiểm phiếu, chủ yếu do có hơn hai triệu phiếu bầu qua thư vì ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19. 4 ngày sau ngày bầu cử, các hãng truyền thông lớn mới bắt đầu dự báo ông Biden chiến thắng ở bang này.

Lượng phiếu bầu qua thư năm nay dự kiến thấp hơn. Giới chức bang Pennsylvania cho biết họ đã nhận được 217.000 phiếu bầu sớm dưới hình thức này và chúng sẽ không được kiểm đếm trước đêm bầu cử. Một biến số nữa là hơn 27.000 cử tri Pennsylvania ở nước ngoài, số lượng nhỏ nhưng có thể tạo khác biệt.

"Nếu kết quả quá sít sao, chúng ta sẽ thấy những vụ khiếu nại, sau đó là kiểm phiếu lại và nhiều thứ liên quan. Do đó, mọi người cần phải chuẩn bị sẵn tinh thần cho một cuộc giằng co kéo dài", Craig Snyder, cựu trợ lý của phe Cộng hòa tại Thượng viện đang vận động cho bà Harris ở Pennsylvania, nói với BBC.