WHO cho biết chưa thể làm rõ nguyên nhân, nguồn gốc bùng phát Covid-19

Nhóm Cố vấn Khoa học về Nguồn gốc Mầm bệnh (SAGO), hội đồng chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), công bố báo cáo hôm 9/6, cho biết tất cả dữ liệu hiện có đều cho thấy chủng virus corona gây ra đại dịch Covid-19 có thể đến từ động vật, cụ thể là loài dơi. Đánh giá này tương tự nghiên cứu trước đây của WHO về nguồn gốc Covid-19 sau khi đoàn chuyên gia tới Trung Quốc vào năm 2021.

Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus hồi tháng 2 đã hai lần viết thư gửi chính phủ Trung Quốc để đề nghị cung cấp thêm thông tin về đại dịch Covid-19. Nhóm chuyên gia WHO xác nhận Trung Quốc đã cung cấp một số dữ liệu được đề nghị.

Tuy nhiên, SAGO cho biết vẫn không thể đưa ra kết luận về cách thức virus lần đầu tiên truyền sang người do thiếu dữ liệu, chủ yếu từ Trung Quốc. SAGO nói thêm có những thách thức trong cuộc điều tra vì đợt bùng phát đầu tiên đã xảy ra quá lâu, song khẳng định công việc của họ vẫn tiếp tục.

"Càng kéo dài thời gian, việc này càng khó khăn hơn", Maria Van Kerkhove, quan chức cấp cao của WHO trong ban thư ký SAGO, cho biết, thêm rằng WHO sẽ hỗ trợ mọi nỗ lực để tìm hiểu cách thức Covid-19 bùng phát.

Nhân viên y tế bên ngoài chợ hải sản Hoa Nam ở Vũ Hán hồi tháng 3/2020. Ảnh: AFP.

"Chúng tôi mắc nợ chính mình, mắc nợ hàng triệu người đã thiệt mạng và hàng tỷ người nhiễm virus", Kerkhove nói.

SAGO cho biết không có thông tin mới nào được cung cấp về khả năng nCoV truyền vào người thông qua một sự cố trong phòng thí nghiệm và "điều quan trọng là phải xem xét tất cả dữ liệu khoa học hợp lý" để đánh giá khả năng này.

Báo cáo kèm theo phần chú thích cho biết các thành viên trong hội đồng chuyên gia WHO từ Brazil, Trung Quốc và Nga không đồng ý rằng cần phải có các nghiên cứu sâu hơn về giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm.

SAGO đề xuất có thể tiến hành thêm nghiên cứu để làm sáng tỏ nguồn gốc Covid-19, bao gồm tìm kiếm thông tin về các trường hợp nhiễm nCoV sớm nhất ở Vũ Hán, Trung Quốc, cũng như tiến hành nghiên cứu sâu hơn về chợ động vật ở thành phố này.

WHO tháng 10 năm ngoái thành lập SAGO gồm 26 chuyên gia. Mike Ryan, quan chức phụ trách phản ứng trường hợp khẩn cấp của WHO, khi đó gọi đây là "cơ hội tốt nhất và có thể là cơ hội cuối cùng" để tìm hiểu nguồn gốc Covid-19.

Nghiên cứu chung của Trung Quốc và WHO được công bố đầu năm ngoái loại trừ giả thuyết Covid-19 bắt nguồn từ phòng thí nghiệm, nghiêng về giả thuyết virus lây nhiễm sang người một cách tự nhiên, có thể do buôn bán động vật hoang dã.

Tháng 11/2021, Trung Quốc tuyên bố báo cáo tình báo đã giải mật của Mỹ, trong đó nói rằng không thể loại trừ khả năng đại dịch bắt nguồn từ phòng thí nghiệm, là phi khoa học và không đáng tin cậy. Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ nhận định không thể đưa ra kết luận cuối cùng về nguồn gốc nCoV nếu Trung Quốc không hợp tác.