Wagner sẽ sớm trở lại chiến trường Ukraine?

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 28/9 gặp Andrey Troshev, thủ lĩnh hàng đầu của tập đoàn quân sự tư nhân Wagner, người nổi tiếng với biệt danh "Sedoi" hay "Tóc bạc". Cuộc gặp còn có sự tham gia của Thứ trưởng Quốc phòng Nga Yunus-Bek Yevkurov.

Giới quan sát cho rằng cuộc gặp là dấu hiệu quan trọng cho thấy Wagner sẽ sớm lấy lại vị thế trên chiến trường Ukraine, sau khi tập đoàn quân sự tư nhân này rơi vào tình cảnh ngặt nghèo vì cuộc nổi loạn hồi tháng 6 cũng như cái chết của ông trùm Yevgeny Prigozhin trong vụ rơi máy bay hồi tháng 8.

Tại cuộc gặp ngày 28/9, Tổng thống Putin đề nghị Troshev "tham gia thành lập các đơn vị tình nguyện có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ chiến đấu khác nhau, chủ yếu trong khuôn khổ chiến dịch quân sự đặc biệt", theo Điện Kremlin, đề cập tới chiến sự Ukraine.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) họp cùng Thứ trưởng Quốc phòng Yunus-Bek Yevkurov (giữa) và thủ lĩnh Wagner Andrey Troshev ở Moskva ngày 28/9. Ảnh: AFP

Hình ảnh được Điện Kremlin công bố cho thấy Troshev cầm bút chăm chú lắng nghe ông Putin nói. Tuy nhiên, Moskva không công bố nội dung phát biểu của thủ lĩnh Wagner trong cuộc gặp.

"Ông đã ở trong đơn vị đó hơn một năm, hiểu bản chất của nó và biết cách giải quyết vấn đề để có thể chiến đấu theo cách hiệu quả nhất", ông Putin nói với Troshev.

Troshev "Tóc bạc" là người từng cùng ông trùm Prigozhin cùng nhiều chỉ huy cấp cao của Wagner tham gia cuộc họp hôm 29/6 với ông Putin tại Điện Kremlin, chỉ 5 ngày sau cuộc nổi loạn. Trong cuộc gặp 3 tiếng, ông Putin đề nghị Wagner tiếp tục phục vụ ở Nga và lính Wagner sẽ hoạt động dưới quyền của chỉ huy "Tóc bạc", nhưng Prigozhin đã kiên quyết từ chối.

"Sau khi nghe đề xuất, Prigozhin nói rằng: 'Không, các chàng trai sẽ không đồng ý với quyết định như vậy đâu'", Tổng thống Nga hồi tháng 7 kể lại nội dung cuộc gặp. Nhưng sau khi Prigozhin thiệt mạng, dường như không còn gì có thể ngăn cản "Tóc bạc" trở thành người dẫn dắt Wagner.

Troshev, sinh tháng 4/1953, cũng đến từ thành phố St. Petersburg như ông trùm Prigozhin và từng chụp ảnh với Tổng thống Putin. Ông là cựu chiến binh được trao huy chương trong cuộc chiến của Nga ở Afghanistan và Chechnya, cũng như là cựu chỉ huy trong lực lượng phản ứng nhanh của Bộ Nội vụ (SOBR), theo Reuters. Ông đã được trao huân chương Anh hùng Nga năm 2016 khi tham chiến ở Syria chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 29/9 nói với hãng thông tấn Nga RIA rằng Troshev đang làm việc cho Bộ Quốc phòng Nga.

"Ông đã có mối quan hệ với các đồng đội từng cùng chiến đấu và bây giờ các ông hãy tiếp tục nhiệm vụ chiến đấu", ông Putin nói trong cuộc gặp với Troshev.

Cuộc gặp ngày 28/9 dường như là dấu hiệu cho thấy Nga đã thành công trong nỗ lực tích hợp lực lượng Wagner vào quân đội chính quy và kiểm soát hoàn toàn tập đoàn quân sự tư nhân sau cuộc nổi loạn. Đây cũng là một trong những dấu hiệu quan trọng cho thấy lực lượng Wagner có thể sớm trở lại chiến trường Ukraine.

Cựu chỉ huy cấp cao Wagner Andrey Troshev "Tóc bạc" tại cuộc họp ở Moskva ngày 28/9. Ảnh: AFP

Illya Yevlash, phát ngôn viên quân đội Ukraine, ngày 27/9 nói khoảng 500 lính Wagner đã trở lại chiến trường miền đông sau thời gian dài vắng bóng. Wagner từng tham chiến ở Ukraine từ năm ngoái và rút lực lượng khỏi tiền tuyến sau khi kiểm soát thành phố Bakhmut hồi tháng 5.

Yevlash nói nhóm lính này đến từ Belarus, nơi có khoảng 8.000 thành viên Wagner sống lưu vong sau cuộc nổi loạn.

Giới quan sát cho rằng Tổng thống Putin dường như đã tái lập được ảnh hưởng đối với lực lượng Wagner. Cuộc gặp hôm 28/9 chỉ ra các thành viên còn lại của Wagner sẽ được giám sát bởi Troshev và Thứ trưởng Quốc phòng Yevkorov, người gần đây thường xuyên tới những quốc gia nơi lực lượng Wagner đang hoạt động.

Mark Galeotti, thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) ở Anh, cho rằng đây là một trong số ít lựa chọn của Wagner sau vụ nổi loạn.

"Lựa chọn mà họ được đưa ra là tiếp tục hoạt động ở châu Phi hoặc gia nhập Bộ Quốc phòng nếu muốn trở về Nga. Nếu không, họ sẽ phải giao nộp vũ khí, từ bỏ những khoản thù lao hậu hĩnh và trở về cuộc sống dân sự. Tôi thấy rất ít người muốn lựa chọn phương án cuối cùng đó", Galeotti nói.

Thành viên lực lượng Wagner giương cao cờ Nga và cờ Wagner trên một tòa nhà đổ nát không rõ địa điểm trong đoạn video công bố ngày 20/5. Ảnh: Reuters

Natia Seskuria, chuyên gia tại RUSI, cho rằng việc người phát ngôn Điện Kremlin xác nhận ông Troshev đang làm việc cho Bộ Quốc phòng Nga chứng tỏ Wagner đang ở thời kỳ hậu Prigozhin, nơi Bộ Quốc phòng nắm toàn quyền kiểm soát chiến dịch ở Ukraine.

"Tuy nhiên, chứng kiến những gì Prigozhin đã làm trong vụ nổi loạn, Điện Kremlin sẽ sử dụng nguồn lực của Wagner một cách thận trọng hơn", Seskuria nhận định.