Vì sao Philippines đồng ý để Mỹ dùng căn cứ quân sự?

Mỹ và Philippines thỏa thuận sẽ ký hiệp định an ninh mới, cho phép quân đội Mỹ sử dụng các căn cứ quân sự của quốc đảo trong nhiệm vụ hàng hải.

Tờ Báo trích dẫn nguồn tin từ hãng Reuters cho biết, hai nước đồng minh đã đàm phán về hiệp định an ninh này trong suốt 8 tháng qua, nhằm tăng cường sự hiện diện của quân đội Mỹ và nâng cao khả năng phòng thủ của Philippines trong bối cảnh tranh chấp trên Biển Đông giữa Manila và Bắc Kinh tăng cao.

Thứ trưởng Quốc phòng đồng thời là trưởng đoàn đàm phán Philippines, ông Pio Lorenzo Batino, cho biết hai bên đã nhất trí về các điểm chính của dự thảo trong vòng đàm phán thứ 8 diễn ra hôm 11/4.
Thứ trưởng Batino nói hiệp định này sẽ tuân thủ Hiến pháp Philippines, tức là Mỹ sẽ không có quân đội thường trú và thiết lập căn cứ quân sự tại đây, nhưng được phép tăng cường sự hiện diện của tàu chiến và máy bay do thám.

Dự thảo về những điểm mấu chốt của việc tăng cường hợp tác quốc phòng lần này sẽ được trình lên Tổng thống Benigno Aquino. Hiệp định an ninh mới dự kiến được ký kết trong chuyến công du của Tổng thống Mỹ Barack Obama đến Philippines ngày 28-29/4.
Hiệp định này được cho là điểm nhấn quan trọng trong toàn bộ chuyến công du đến châu Á sắp tới của ông Obama, tái khẳng định chiến lược quay lại châu Á của Mỹ, bất kể các nguy cơ khác đang diễn ra tại Ukraine, Iran và Syria.
"Không, tôi không nghĩ rằng nên có bất kỳ sự nghi ngờ nào việc Mỹ tái cân bằng ở châu Á", ông Jose Cuisia, đại sứ Philippines tại Mỹ, bình luận. Ông cũng cho biết Manila sẽ nhận được nhiều hỗ trợ quân sự hơn nữa từ Washington sau khi hiệp định được ký kết.

Theo giới quan sát, Philippines đồng ý để Mỹ sử dụng các căn cứ quân sự có thể vì muốn tạo điều kiện thuận lợi để Mỹ trợ giúp Philippines chống lại Trung Quốc.

Cách đây không lâu, ngày 13/2, Đô đốc Jonathan Greenert, Tư lệnh hải quân Mỹ, cho hay, Mỹ tuân thủ một hiệp ước quốc phòng song phương với Philippines trong bối cảnh căng thẳng giữa Philippines với Trung Quốc gia tăng vì tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.

Đô đốc Jonathan Greenert. “Tất nhiên chúng tôi sẽ trợ giúp các bạn. Tôi không biết sự trợ giúp cụ thể sẽ là gì nhưng tôi muốn nói rằng chúng tôi có nghĩa vụ làm điều đó vì chúng ta có một hiệp ước song phương”, ông Greenert nói với các sinh viên tại một trường đại học quốc phòng quốc gia ở Manila.

Bình luận của Đô đốc Greenert là một trong những tuyên bố ủng hộ mạnh mẽ nhất của Mỹ đối với Philippines cho tới nay, bình luận đó diễn ra trong bối cảnh có các lo ngại rằng Trung Quốc sẽ cố gắng dùng vũ lực để khẳng định chủ quyền hầu hết Biển Đông.

Mỹ đã tuyên bố không đứng về bên nào trong các cuộc tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông. Nhưng ông Greenert cho hay ông muốn gửi đi một “tín hiệu rõ ràng rằng hành động gây hấn vượt qua các nguyên tắc quốc tế là đi ngược với trật tự có lợi”.

“Các bạn có thể đã thấy một số tuyên bố từ phía các nhà hoạch định chính sách của chúng tôi chính xác theo hướng đó. Các bạn sẽ nhìn thấy nhiều tuyên bố như thế nữa từ phía chúng tôi”, ông Greenert nói.

Ông Greenert cũng nói thêm rằng hải quân Mỹ sẽ gia tăng sự hiện diện tại khu vực tây Thái Bình Dương từ mức hiện tại là khoảng 50 tàu lên 60 tàu vào năm 2020.

Việc Philippines đồng ý để Mỹ sử dụng các căn cứ quân sự diễn ra cùng thời điểm Bộ Ngoại giao Nhật chính thức lên tiếng ủng hộ việc Philippines kiện Trung Quốc nhằm phân xử vấn đề tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông.