Venezuela kêu gọi các nước phản đối cơ chế TIAR đe dọa sự toàn vẹn của Mỹ Latinh

Ngày 11/9, Chính phủ Venezuela đã lên án hành động của “một nhóm các nước trong khu vực nhằm phục vụ lợi ích của Mỹ” khi có ý định sử dụng đến một công cụ đã từng gây ra nhiều “vết nhơ” trong lịch sử khu vực.

Chính phủ Caracas đã đưa ra phản ứng trên sau khi trước đó cùng ngày, Hội đồng Thường trực của Tổ chức Các quốc gia châu Mỹ (OAS) đã thông qua việc triệu tập một cuộc họp tham vấn của nhóm các nước ký kết Hiệp ước Tương hỗ liên Mỹ (TIAR), thảo luận về cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế và xã hội tại Venezuela.

Đây được coi là bước đi đầu tiên hướng tới việc kích hoạt các điều khoản TIAR với một loạt các biện pháp để đối phó với một cuộc khủng hoảng tại một quốc gia thành viên, trong đó bao gồm việc cắt đứt quan hệ ngoại giao và lãnh sự, ngừng các hoạt động hợp tác kinh tế, giao thông đường bộ, đường biển, đường hàng không, liên lạc điện tử viễn thông và cuối cùng là hành động can thiệp quân sự.

Tuyên bố của Venezuela nêu rõ TIAR là một cơ chế mà Mỹ áp đặt đối với các nước Mỹ Latinh trong thời gian Chiến tranh Lạnh với mục đích hợp pháp hóa các cuộc can thiệp quân sự ở Mỹ Latinh vì lý do ý thức hệ.

Chính phủ Venezuela kêu gọi các nước trong khu vực phản đối một cách mạnh mẽ những mối đe dọa đối với hòa bình và toàn vẹn của các dân tộc Mỹ Latinh, đồng thời khẳng định luôn tuân thủ các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, ngoại giao hòa bình và tìm kiếm các giải pháp đối thoại.

TIAR được 19 nước ở Mỹ Latinh ký kết năm 1947 với cam kết bảo vệ lẫn nhau giữa các nước trong khu vực dưới học thuyết rằng một cuộc tấn công vũ trang vào một quốc gia thành viên là hành động nhằm vào tất cả các nước còn lại.

Năm 2012, cố Tổng thống Venezuela Hugo Chavez đã tố cáo đây là một công cụ phục vụ lợi ích của Mỹ và tuyên bố rút nước này khỏi TIAR cùng với Ecuador, Bolivia và Nicaragua.

Tuy nhiên, hồi tháng 7 vừa qua Chủ tịch Quốc hội Venezuela Juan Guaido, người tự phong là “Tổng thống lâm thời,” đã ra lệnh đưa nước này quay trở lại hiệp ước.