Văn hóa sử dụng súng của người Thụy Sĩ

Trong khi cả nước Mỹ đang xôn xao tranh cãi về vấn đề kiểm soát súng sau vụ thảm sát tại một trường tiểu học ở Newtown, bang Connecticut, thì người Thụy Sĩ yêu súng lại không hề muốn từ bỏ thứ vũ khí này. Súng có mặt khắp nơi trên đất nước Thụy Sĩ và hoạt động thể thao bắn súng được coi là thú vui ở mọi lứa tuổi.

Cảnh tượng nhiều người quàng súng trên vai đi trên xe buýt, cưỡi xe đạp hay môtô đến trường bắn là hết sức bình thường ở Thụy Sĩ và thậm chí việc sở hữu súng được người dân nước này coi là niềm hãnh diện.  Hermann Suter, Phó chủ tịch nhóm vận động hành lang Pro-Tell của Thụy Sĩ cho biết: "Chúng tôi sẽ không bao giờ thay đổi quan điểm về sự sử dụng súng có trách nhiệm của những công dân tôn trọng luật pháp". Pro-Tell được đặt tên theo cung thủ tài tình William Tell bắn trái táo khi mà súng chưa được phát minh.

Thụy Sĩ chỉ đứng sau Mỹ, Yemen và Serbia về số súng trên mỗi đầu người - khoảng giữa 2,3 và 4,5 triệu khẩu súng quân dụng và tư nhân lưu thông trong một quốc gia chỉ có 8 triệu dân. Mặc dù súng ống khá phổ biến nhưng tỷ lệ phạm tội ở Thụy Sĩ rất thấp - theo số liệu của chính quyền, chỉ có khoảng 0,5 vụ/100.000 dân vào năm 2010. Còn ở Mỹ là 5 vụ/100.000 dân căn cứ theo báo cáo năm 2011 của Liên Hiệp Quốc.

Không giống với một số quốc gia khác, việc sở hữu súng ở Thụy Sĩ bắt nguồn rất sâu từ ý thức bổn phận yêu nước và tính đặc thù của quốc gia. Vũ khí được cất giữ tại nhà bởi vì người dân tin rằng kẻ thù có thể xâm lược chiếm đóng đất nước Thụy Sĩ nhỏ bé một cách nhanh chóng. Theo các nhà sử học, trong Chiến tranh thế giới lần 2, Đức Quốc xã lăm le tấn công Thụy Sĩ song sau đó từ bỏ ý định do mỗi người dân ở đây đều được vũ trang và huấn luyện bắn súng.

Tuy nhiên, quyền sở hữu súng bị thách thức vào năm 2001, sau khi một công dân bất mãn đã xả súng bên trong một nghị viện khu vực giết chết 14 người và làm bị thương 14 người khác - đây là vụ thảm sát duy nhất trong lịch sử đương đại của Thụy Sĩ. Hậu quả sau đó là làn sóng chống đối kêu gọi sự thắt chặt hơn nữa luật về sở hữu súng. Chính quyền và các nhóm ủng hộ súng lập luận rằng các luật đang tồn tại của Thụy Sĩ quy định việc mua bán, sở hữu và cấp phép cho tư nhân là đủ nghiêm khắc.

Luật Thụy Sĩ cho phép công dân hay các dân nhập cư hợp pháp trên 18 tuổi - không có tiền án hay tiền sử bệnh tâm thần - được quyền mua 3 khẩu súng từ người bán có giấy phép - ngoại trừ các loại súng tự động hay súng bị cấm. Loại súng bán tự động, vốn khó kiểm soát tại Mỹ, có thể được mua hợp pháp.

Mặc dù súng tạo điều kiện cho khoảng từ 200 đến 300 vụ tự sát xảy ra mỗi năm ở Thụy Sĩ, song Hermann Suter của Pro-Tell cho rằng những con số thống kê này không là gì so với mặt tiêu cực của sự sở hữu súng ở quốc gia nhỏ bé này. Ông cũng chỉ ra rằng những viên đạn dùng để tự sát chỉ là một phần rất nhỏ so với 75 triệu viên đạn bắn ra hàng năm ở Thụy Sĩ trong những buổi tập bắn dân sự và quân sự.

Một trong những lý do giải thích tại sao tỷ lệ tội phạm ở Thụy Sĩ rất thấp dù súng ống lan tràn ngoài đường phố - đó là ý thức trách nhiệm đã ăn sâu trong xã hội và được di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Những đứa trẻ chỉ mới 12 tuổi đã gia nhập vào các câu lạc bộ bắn súng để học tập. Hiệp hội thể thao bắn súng Thụy Sĩ (SSSA) điều hành khoảng 3.000 câu lạc bộ và có đến 150.000 thành viên. Nhiều thành viên giữ súng và đạn tại nhà, trong khi một số khác gửi chúng tại câu lạc bộ.

Max Flueckiger, người phát ngôn của SSSA, cho biết mặc dù dễ dàng sở hữu súng ngắn và súng trường song "không một thành viên nào sử dụng súng vào mục đích phạm tội". Peter Britain - giáo sư khoa tội phạm học và chính sách công cộng Đại học Brighton ở Anh và cũng là người nghiên cứu bạo lực dùng súng ở các quốc gia khác nhau - kết luận rằng một "nền văn hóa hỗ trợ" hơn là tôn sùng chủ nghĩa cá nhân có thể ngăn ngừa được những vụ thảm sát. Ý thức xã hội và trách nhiệm công dân là một trong những lý do mà người Thụy Sĩ không bao giờ cho phép những khẩu súng của họ phạm tội!

Authors: My Anh - Tổng Hợp từ Internet