Ukraine tố Nga phá hủy kho lương thực ở Odessa

Bộ Chỉ huy Chiến dịch miền Nam Ukraine cho hay các lực lượng Nga đã phóng 14 tên lửa vào khu vực phía nam nước này trong ba giờ liên tục vì "giận dữ trước những chiến thắng của chúng tôi".

Quân đội Nga hiện chưa đưa ra bình luận.

Các vụ nổ đã làm rung chuyển Odessa sau khi lãnh đạo Crimea của chính quyền Nga Sergey Aksyonov thông báo các lực lượng Ukraine đã tấn công những giàn khoan dầu trên Biển Đen thuộc sở hữu của công ty dầu khí Chernomorneftegaz có trụ sở đặt trên bán đảo này.

Cơ sở lọc dầu gần thành phố Odessa của Ukraine trúng tên lửa ngày 3/4. Ảnh: Reuters.

Theo ông, vụ tấn công xảy ra khi 109 người đang làm việc trên giàn khoan. 3 người bị thương, tàu tuần tra và máy bay đang tham gia nỗ lực tìm kiếm 7 người mất tích. Aksyonov không nói giàn khoan nào bị ảnh hưởng, nhưng Chernomorneftegaz vận hành một số mỏ khí và dầu ở Biển Đen và biển Azov.

Hãng thông tấn Nga RIA Novosti cho biết các giàn khoan nằm cách Odessa 71 km (44 dặm).

Nga đang tăng cường pháo kích nhằm vào các khu vực Kharkov và Donetsk của Ukraine sau khi Tổng thống Volodymyr Zelensky cảnh báo Moskva sẽ tăng cường những động thái thù địch đối với Kiev trước khả năng Liên minh châu Âu (EU) sẽ trao tư cách ứng viên cho Ukraine.

Giao tranh cũng tiếp tục diễn ra dữ dội tại thành phố công nghiệp trọng điểm phía đông Severodonetsk, với việc Ukraine thông báo họ đã mất quyền kiểm soát làng Metyolkine gần đó.

Tỉnh trưởng Lugansk Serhiy Gaidai cho biết trên mạng xã hội rằng nhà máy hóa chất Azot ở Severodonetsk, nơi hàng trăm thường dân được cho là đang trú ẩn, đã bị các lực lượng Nga nã pháo "liên tục".

Tổng thống Zelensky thông báo Ukraine đang tham gia vào "những cuộc đàm phán phức tạp" nhằm giải phóng các cảng của nước này khỏi bị phong tỏa bởi quân đội Nga.

Tuy nhiên, "chưa có bất kỳ tiến triển nào", ông hôm nay nói trong một bài phát biểu qua video trước Liên minh châu Phi. "Đây là lý do cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu sẽ còn tiếp diễn chừng nào xung đột chưa chấm dứt".

Phát biểu của Tổng thống Zelensky được đưa ra sau khi quan chức phụ trách chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell nói Nga phải "chịu trách nhiệm" nếu tiếp tục chặn xuất khẩu ngũ cốc khỏi Ukraine.

Các cảng ở Biển Đen của Ukraine, đặc biệt là cảng Odessa, đã bị phong tỏa kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự, khiến hơn 20 triệu tấn ngũ cốc ở nước này không thể xuất khẩu ra thế giới. Nga và Ukraine cung cấp khoảng 30% lúa mỳ cho thế giới. Liên Hợp Quốc cảnh báo việc thiếu lượng ngũ cốc xuất khẩu từ các cảng Ukraine có thể gây ra khủng hoảng lương thực toàn cầu trong vài tháng tới.

Nga và Ukraine cáo buộc lẫn nhau đã rải thủy lôi ở Biển Đen, khiến tàu chở hàng không thể đến và rời cảng.

Điện Kremlin hồi đầu tháng khẳng định Moskva sẵn sàng "đóng góp đáng kể" để tránh khủng hoảng lương thực thông qua xuất khẩu ngũ cốc và phân bón, với điều kiện phương Tây dỡ bỏ "các hạn chế mang động cơ chính trị" đối với Nga.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba ngày 19/6 tuyên bố lực lượng nước này sẽ chiến đấu với quân Nga bằng xẻng nếu không có vũ khí, đồng thời kêu gọi phương Tây tăng tốc viện trợ.

"Nếu chúng tôi không có vũ khí thì cũng tốt thôi. Lúc đó chúng tôi sẽ chiến đấu bằng xẻng. Chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ chính mình vì đây là cuộc chiến vì sự tồn vong của chúng tôi", ông nói. "Chúng tôi nhận được vũ khí càng sớm thì càng có lợi. Nếu vũ khí đến muộn, chúng tôi vẫn cảm ơn nhưng sẽ rất lãng phí, và khi đó nhiều người đã chết".

Theo Ngoại trưởng Kuleba, pháo binh Nga ở Donbass nhiều hơn Ukraine 15 lần và Kiev có thể thất bại do sự chênh lệch quá lớn này. Ông cũng nói các chính trị gia phương Tây sai lầm khi cho rằng Ukraine nên nhượng bộ lãnh thổ và đồng ý giải quyết xung đột bằng thỏa thuận hòa bình do tình hình thảm khốc trên chiến trường.

Khoảng 20 quốc gia, hầu hết là thành viên NATO và EU, đang rót vũ khí vào Ukraine để đối phó chiến dịch quân sự của Nga. Phương Tây đang gia tăng bơm khí tài hạng nặng cho Ukraine thời gian qua, không còn giới hạn ở những vũ khí chuyên phòng thủ như tên lửa chống tăng hay tên lửa phòng không vác vai, sau khi đánh giá chiến sự tại Ukraine đã bước sang giai đoạn mới và cần sự tham gia của vũ khí cỡ lớn.

Ukraine nói đã mất tới một nửa số vũ khí hạng nặng trong các cuộc giao tranh với Nga và phe ly khai ở miền đông. Kiev đã đề nghị phương Tây cung cấp pháo, xe tăng và máy bay chiến đấu, nhưng được cho là chỉ nhận được phần nhỏ so với yêu cầu.

Nga hôm nay cảnh báo sẽ có biện pháp để bảo vệ lợi ích quốc gia nếu Litva không dỡ bỏ lệnh cấm vận chuyển hàng hóa đến khu vực Kaliningrad của nước này.

Kaliningrad nằm kẹp giữa hai thành viên EU và NATO là Ba Lan và Litva. Vùng lãnh thổ hải ngoại này nhận nguồn cung từ Nga thông qua đường sắt và đường ống dẫn khí đốt qua Litva.

Litva đã cấm vận chuyển hàng hóa nằm trong danh sách trừng phạt của EU giữa nước này với Kaliningrad từ ngày 17/6. Than đá, kim loại, vật liệu xây dựng và công nghệ tiên tiến là những mặt hàng nằm trong danh sách cấm.

Bộ Ngoại giao Nga đã triệu đặc phái viên hàng đầu của Litva tại Moskva để phản đối. "Quyết định này thực sự là chưa từng có. Nó vi phạm mọi thứ", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên.

Bộ Ngoại giao Nga yêu cầu Litva rút lại ngay lập tức cái mà họ gọi là "động thái thù địch công khai".

"Nếu việc vận chuyển hàng hóa giữa khu vực Kaliningrad và phần còn lại của Liên bang Nga qua Litva không được khôi phục hoàn toàn trong tương lai gần, Nga có quyền thực hiện các hành động để bảo vệ lợi ích quốc gia của mình", tuyên bố từ Bộ ngoại giao Nga nhấn mạnh.

Litva trong khi đó nói rằng họ chỉ đơn thuần thực hiện các lệnh trừng phạt của EU, nằm trong loạt biện pháp trừng phạt phương Tây đang áp đặt lên Nga vì chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Sau khi mở chiến dịch quân sự tại Ukraine hôm 24/2, lực lượng Nga những tuần gần đây chủ yếu dồn lực vào phía đông và phía nam Ukraine. Trong đó, thành phố phía nam Mykolaiv là một mục tiêu quan trọng của Nga vì nằm trên đường tới cảng Odessa chiến lược ở Biển Đen.

Tại miền nam Ukraine, Nga đã kiểm soát tỉnh Kherson và phần lớn tỉnh Zaporizhzhia. Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Nga Leonid Slutsky, người cũng là thành viên cấp cao nhất trong nhóm đàm phán với Ukraine, hồi đầu tháng 6 cho biết các khu vực do Moskva kiểm soát ở miền nam Ukraine có thể tiến hành trưng cầu dân ý để xin sáp nhập Nga vào mùa hè này.

Cục diện chiến trường Ukraine. Đồ họa: Washington Post.

Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc (OHCHR) ngày 17/6 ước tính 4.509 dân thường đã thiệt mạng và 5.585 người bị thương do chiến sự ở Ukraine. Cao ủy LHQ về người tị nạn (UNHCR) cho biết hơn 7,5 triệu người đã rời Ukraine kể từ khi xung đột nổ ra, trong khi hơn 7 triệu người trong nước phải rời bỏ nhà cửa.