Trung Quốc muốn xây hàng loạt phòng thí nghiệm sinh học

Kế hoạch xây 25-30 phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp ba và một phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 4 giai đoạn 2021-2026 được chính quyền tỉnh Quảng Đông công bố hồi tháng 5, tờ Financial Times hôm 6/6 đưa tin.

Bai Chunli, cựu chủ tịch Học viện Khoa học Trung Quốc, hồi năm ngoái cảnh báo rằng nước này "thiếu hụt rõ rệt" số lượng phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp độ cao nếu so với Mỹ.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc Xiang Libin tuyên bố nước này sẽ tiếp tục xây dựng và cấp phép thêm nhiều phòng thí nghiệm tiên tiến chuyên về vi sinh vật gây bệnh với cách thức khoa học và cẩn thận. Theo ông, Trung Quốc cũng sẽ tiếp tục thực hiện các nghiên cứu khoa học lớn để nâng cao năng lực khoa học và công nghệ an toàn sinh học chống bệnh lây nhiễm trong tương lai.

Động thái diễn ra trong bối cảnh dư luận quốc tế đang ngày càng chú ý tới khả năng nCoV lọt ra từ phòng thí nghiệm thuộc Viện Virus học Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Viện Virus học Vũ Hán là nơi có phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 4 duy nhất của Trung Quốc, bị cáo buộc tiến hành cái gọi là nghiên cứu thăm dò chức năng, vốn làm cho virus có thể tăng khả năng lây nhiễm hoặc mức độ nguy hiểm.

Bảo vệ đứng gần lối vào Viện Virus học Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc khi nhóm điều tra WHO tới làm việc hồi tháng 3. Ảnh: AP.

Trong báo cáo đánh giá năm 2019, giám đốc phòng thí nghiệm thuộc Viện Virus học Vũ Hán Yuan Zhiming đã nêu chi tiết những thiếu sót về an toàn của các phòng thí nghiệm Trung Quốc.

"Một số phòng an toàn sinh học cấp cao không đủ kinh phí hoạt động cho các quy trình thường xuyên nhưng quan trọng", Yaun viết. "Do nguồn lực hạn chế, một số phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp ba vận hành với kinh phí hoạt động cực kỳ tối thiểu hoặc trong một số trường hợp không có kinh phí".

Theo Chỉ số An ninh Y tế Toàn cầu, mức độ an toàn sinh học ở Trung Quốc là "trung bình", so với mức "cao" của Mỹ. Trung Quốc năm ngoái thông qua luật mới để cải thiện an toàn sinh học và vào tháng 1/2020, các phòng thí nghiệm an toàn sinh học làm việc với các mẫu Sars-Cov-2 được lệnh không tiết lộ thông tin virus nếu không được chính phủ cho phép, theo Financial Times.

Giả thuyết nCoV rò rỉ từ phòng thí nghiệm đang nóng trở lại, sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden yêu cầu cộng đồng tình báo Mỹ điều tra về nguồn gốc Covid-19 vào báo cáo với ông trong vòng 90 ngày. Truyền thông Mỹ dẫn báo cáo chưa công bố của tình báo Mỹ nói rằng ba chuyên gia Viện Virus học Vũ Hán đã nhập viện với các triệu chứng tương tự Covid-19 và cúm mùa vào tháng 11/2019, trước khi đại dịch bùng phát.

Tuy nhiên, Trung Quốc cho rằng họ đã hoàn thành nghĩa vụ trong cuộc điều tra của WHO hồi đầu năm và thế giới giờ đây nên tìm hiểu nguồn gốc Covid-19 ở Mỹ.

"Chúng tôi không biết điều gì đã xảy ra, nhưng rất nhiều dữ liệu có thể đã bị phá hủy hoặc biến mất nên sẽ rất khó chứng minh chắc chắn các thí nghiệm 'thăm dò chức năng' là nguyên nhân gây ra đại dịch", Richard Dearlove, cựu lãnh đạo cơ quan tình báo MI6 của Anh, nói.