Tổng thống Burkina Faso chấp nhận từ chức sau đảo chính

Theo thỏa thuận được công bố tại một cuộc họp báo, thủ lĩnh nhóm đảo chính Traore đã đồng ý 7 điều kiện, bao gồm đảm bảo an toàn cho ông Damiba và những binh sĩ ủng hộ ông này, tôn trọng những cam kết đã đưa ra với khối Tây Phi để quay trở lại quy tắc hiến pháp vào tháng 7/2024.

Trước đó vào cuối ngày 1/10, ông Damiba đã kêu gọi Đại úy Traore cùng nhóm nổi dậy tỉnh táo để “tránh một cuộc chiến huynh đệ tương tàn” không nên có trong bối cảnh Burkina Faso hiện nay; đồng thời kêu gọi dân chúng bình tĩnh và ở nhà.

Một nguồn tin thân cận với gia đình Tổng thống bị lật đổ Damiba tiết lộ, ông này đã rời khỏi đất nước vào ngày 2/10.

Trước đó, ông Traore cho biết, trật tự đang được khôi phục sau các cuộc biểu tình B.L chống lại Đại sứ quán Pháp ở thủ đô Ouagadougou.

Sự chia rẽ đã xuất hiện trong quân đội, với nhiều binh sĩ được nói đã đứng lên tìm kiếm sự hỗ trợ của Nga khi ảnh hưởng quyền lực đối với thu‌ộc đị‌a cũ của Pháp ở quốc gia Tây Phi suy yếu.

Ít nhất 3 video riêng biệt được chia sẻ trực tuyến vào ngày 1 và 2/10 cho thấy, các binh sĩ vẫy cờ Nga trên xe bọc thép.

Nhóm của Traore kêu gọi dân chúng ngừng các cuộc tấn công vào Đại sứ quán Pháp từ chỗ nghi ngờ Paris đã che chở cho nhà lãnh đạo bị lật đổ sau cuộc đảo chính để ông này lên kế hoạch một cuộc phản công.

Bộ Ngoại giao Pháp và bản thân ông Damiba đã phủ nhận cáo buộc.

Nhà lãnh đạo mới tự phong của Burkina Faso, Ibrahim Traore, được chào đón bởi những người ủng hộ cầm cờ của Nga khi ông đến đài truyền hình quốc gia trên một chiếc xe bọc thép ở Ouagadougou, Burkina Faso ngày 2/10 Ảnh: Reuters /Vincent Bado.

Một tuyên bố cho biết thủ lĩnh nhóm đảo chính, Đại úy Traore sẽ tiếp quản vai trò nguyên thủ quốc gia cho đến khi một Tổng thống quân sự hoặc dân sự chuyển tiếp được chỉ định trong những tuần tới.

Thủ đô Ouagadougou hầu như ổn định trở lại vào ngày 2/10 sau khi có nhiều tiếng súng trong suốt ngày 1/10 giữa các phe phái quân đội.

Trung tá Damiba, người đã lên nắm quyền sau khi dẫn đầu một cuộc đảo chính vào đầu năm chống lại một chính phủ dân sự đã mất sự ủng hộ của dân chúng trước tình trạng B.L gia tăng do các phần tử Hồi giáo cực đoan gây ra. 

 Những người ủng hộ nhà lãnh đạo mới tự phong Ibrahim Traore. Ảnh: Reuters / Vincent Bado

Tuy nhiên, việc chính quyền của ông Damiba thất bại trong việc ngăn chặn B.L đã dẫn đến sự bất bình trong hàng ngũ lực lượng vũ trang.

Lực lượng đảo chính cũng cáo buộc Tổng thống Damiba đã đi chệch mục tiêu mà cuộc đảo chính hồi tháng Giêng đặt ra.

Vào ngày 1 và 2/10, hàng trăm người, một số được nói vẫy cờ Nga và ủng hộ việc tiếp quản của Đại úy Traore, đã tụ tập phản đối trước Đại sứ quán Pháp, ném đá và đốt lốp xe.

“Chúng tôi muốn hợp tác với Nga. Chúng tôi muốn sự ra đi của Damiba và Pháp.”, Alassane Thiemtore, người có mặt trong đoàn biểu tình cho biết.

Những người lính hộ tống đoàn xe chở thủ lĩnh nhóm đảo chính Traore đến đài truyền hình quốc gia ngày 2/10 Ảnh: Reuters /Vincent Bado.  

Những người biểu tình chống Pháp cũng tụ tập và ném đá Trung tâm Văn hóa Pháp ở Bobo-Dioulasso, thành phố lớn thứ hai của Burkina Faso miền nam nước này. 

Burkina Faso đã trở thành tâm điểm của các cuộc tấn công do các nhóm liên kết với al Qaeda và Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS thực hiện.

Hàng nghìn người đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công vào các cộng đồng nông thôn và hàng triệu người buộc phải chạy trốn bất chấp cam kếta của Damiba sẽ giải quyết tình trạng mất an ninh sau cuộc đảo chính vào tháng Giêng.

Tuần trước, ít nhất 11 binh sĩ thiệt mạng trong một cuộc tấn công ở miền bắc Burkina Faso. Hàng chục dân thường vẫn mất tích sau vụ tấn công.